Als beginnend tuinder plant ik graag veel bomen, planten en kruiden in de moestuin die een heerlijke geur, een bijzondere smaak of speciale, gezondheidsbevorderende eigenschappen hebben. Niet alleen is het leuk om verse kruiden bij het bereiden van een maaltijd te gebruiken, ook kunt u experimenteren met het zelf maken van zalven, oliën, crèmes en tincturen. Het plantenrijk is een bron van bijzondere stoffen die op verschillende manieren de gezondheid bevorderen en stimuleren.
- Paardenbloem en artisjok bevatten bitterstoffen
- Fytosterolen lijken op cholesterol
- Flavonoïden hebben vaak een antioxidante werking
- Plantaardige inhoudsstoffen werken meestal samen
- Antioxidante werking
- Kruiden werken preventief aan het behoud van onze gezondheid
- Wat u eet, is belangrijk
- Hoge ORAC-notering voor kruiden en gevriesdroogd fruit
“Laat voeding uw medicijn zijn en uw medicijn uw voeding (Hippocrates)”
Deze spreuk is lang geleden door Hippocrates bedacht en heeft nog altijd niets aan waarde ingeboet. Wie op een slimme manier gebruik maakt van wat de natuur heeft te bieden, kan daar veel profijt uit halen. Niet alleen het verzorgen van een (moes)tuin draagt hieraan bij. Ook wandelingen in de natuur, waarbij wilde planten worden geplukt en gebruikt, stimuleren een zelfvoorzienende inzet van het brede scala aan natuurlijke inhoudsstoffen die onze planeet rijk is. In planten en kruiden vinden we een groot spectrum aan bijzondere, plantaardige inhoudsstoffen, die we fytonutriënten noemen.
Paardenbloem en artisjok bevatten bitterstoffen
Zoals de naam al aangeeft, is het kenmerk van de bitterstof dat het de plant een bittere smaak geeft. Bitterstoffen zijn oplosbaar in water en alcohol, waarbij het effect door alcohol wordt verhoogd. Bittere kruiden zijn daarom interessant om in wijnen, tincturen of kruidenbitters te verwerken. Bitterstoffen hebben over het algemeen een goede invloed op de spijsvertering en in het bijzonder op de lever. Paardenbloem en artisjok zijn planten die bekend staan vanwege hun gunstige bitterstofen.
"Fytosterolen of plantensterolen lijken moleculair op de lichaamseigen stof cholesterol"
Fytosterolen lijken op cholesterol
Fytosterolen of plantensterolen lijken moleculair op de lichaamseigen stof cholesterol. Plantensterolen worden in de celwand van planten aangetroffen. Hier spelen ze een belangrijke rol, net zoals cholesterol deze rol bij de mens inneemt. Plantaardige (koudgeperste) oliën, groene groente en fruit bevatten aanzienlijke hoeveelheden fytosterolen. Ook vinden we ze in noten, zaden en peulvruchten.
Flavonoïden hebben vaak een antioxidante werking
Flavonoïden is een verzamelwoord voor verschillende plantaardige voedingsstoffen. De meeste flavonoïden hebben een antioxidante werking. We onderscheiden de volgende soorten flavonoïden:
- Anthocyanen. Deze komen voor in rode druiven (met name de pitten) en bosbessen. Beroemd om de antioxidante werking. Deze flavonoïde wordt tegelijk gevonden met resveratrol. De stoffen versterken elkaar.
- Bioflavonoïden. Deze vinden we in Gingko biloba.
- Catechines.Groene thee is een bijzonder goede bron van catechines.
- Flavonolen vinden we in Mariadistel (Silybum Marianum). Ondersteunt de lever en galblaas.
- Glucosinolaten worden aangetroffen in kruisbloemige groente, waaronder spruitjes, kool, boerenkool en broccoli.
- Hesperidine. Deze bioflavonoïde vinden we vooral in citrusvruchten. Heeft een antioxidante werking.
- Isoflavonoïden of isoflavonen. Dit zijn fyto-oestrogenen of plantaardige stoffen die lijken op de lichaamseigen stof oestrogeen. We vinden deze stof terug in soja (Glycine max), hop (Humulus lupulus), zilverkaars (Cimifuga rasemosa) en rode klaver (Trifolium pratense).
- Flavonolen. Quercetine is een goed bestudeerd type flavonol. Het wordt gevonden in appels, bessen, de Nederlandse ‘superfood’ boerenkool en in uien.
- Slijmstoffen zijn plantaardige stoffen die water kunnen binden. De eigenschappen van deze stoffen komen in het lichaam alleen tot uiting wanneer zij gebonden zijn aan water. Slijmstoffen hebben meestal een verzachtende werking op de slijmvliezen van de mond, keel, maag of darmen. We vinden deze stof in fenegriek en vlierbessen.
- Vitamines, spoorelementen en mineralen. Groente, fruit, kruiden en paddenstoelen zijn de belangrijkste bron van vitamines, spoorelementen en mineralen in onze voeding. We kunnen er niet genoeg van binnen krijgen.
"Onverteerbare vezels spelen een rol bij het behoud van de normale werking van het darmstelsel"
Plantaardige inhoudsstoffen werken meestal samen
Er zijn nog veel meer belangrijke inhoudsstoffen die we in planten terugvinden. Het voert echter te ver om deze hier allemaal te noemen. Belangrijk zijn nog de onverteerbare vezels in plantaardig voedsel. Deze spelen een rol bij het behoud van een normale werking van het darmstelsel. Veel plantaardige inhoudsstoffen werken met elkaar samen. De wetenschap heeft nog lang niet alles ontdekt. Het is daarom noodzakelijk plantaardige extracten, capsules, softgels of pillen met een gezond voedingspatroon te combineren waarin groente en fruit een hoofdrol spelen.
"Fytonutriënten beschermen gezonde cellen tegen schade door vrije radicalen te neutraliseren"
Antioxidante werking
Veel fytonutriënten maken zogenoemde vrije radicalen onschadelijk door ze te stabiliseren. Als er niet genoeg antioxidanten in het lichaam aanwezig zijn, halen vrije radicalen instabiele moleculen uit gezonde cellen. Deze worden daardoor zelf instabiel. Fytonutriënten beschermen gezonde cellen tegen schade door vrije radicalen te neutraliseren.
Kruiden werken preventief aan het behoud van onze gezondheid
Kruiden bestaan volledig uit fytonutriënten en spelen een grote rol in de strijd tegen vrije radicalen. Kruiden zijn een uitstekende bron van vitamines, mineralen en andere plantaardige voedingsstoffen. Kruiden ondersteunen het natuurlijke, ontgiftende systeem van het lichaam. Ze werken actief en preventief mee aan het behoud van onze gezondheid.
Wat u eet, is belangrijk
Afgezien van onze belangrijkste voedingsstoffen of macronutriënten zoals eiwitten, koolhydraten en vetten, bestaat een groot aantal voedingsstoffen die we tot ons nemen uit onmisbare, plantaardige stoffen. Hoewel hun bijdrage aan de calorische waarde niet zo groot is, zijn ze toch van groot belang. De potentiële voordelen met betrekking tot gezondheidsbevordering en preventie zijn echt enorm.
Hoewel er nog veel meer onderzoek kan worden gedaan, zijn er overweldigende bewijzen dat ons voedingspatroon ertoe doet en dat kruiden een essentiële bron zijn voor een gezond leven. Let op: we adviseren mensen altijd om advies bij een deskundige in te winnen als een kruid voor het ondersteunen van de gezondheid wordt gebruikt. Vooral als het met medicijnen wordt gecombineerd. Wij bevelen het verhogen van de plantaardige voedingsstoffen uit groente, fruit en kruiden in het dagelijkse voedingspatroon van harte aan!
"ORAC is de potentiële kracht en mogelijkheid van een voedingsstof om de werking van de vrije radicalen te neutraliseren"
Hoge ORAC-notering voor kruiden en gevriesdroogd fruit
Er is een meetinstrument dat bekend staat als ORAC (Oxygen Radical Absorption Capacity). Dit is de potentiële kracht en mogelijkheid van een voedingsstof om de werking van de vrije radicalen te neutraliseren. Veel kruiden hebben sowieso een hoge ORAC/waarde, maar kurkuma en oregano staan bovenaan de lijst van kruiden met een antioxidante werking. Naast keukenkruiden staan ook gedroogde fruit- en groentepoeders hoog in de ORAC-lijst genoteerd.
Fytonutriënten vormen een cruciale verbinding tussen gezondheid en voeding. Een goed uitgebalanceerd voedingspatroon dat rijk is aan verse, plantaardige voedingsstoffen zoals vers fruit, kruiden, groente en paddestoelen plaveit de weg naar een gezond en vitaal leven.
Vragen of advies?
Vitaminesperpost.nl verkoopt een groot arsenaal aan plantaardige supplementen. Heeft u een specifieke vraag over een product of wilt u hulp bij het maken van een keuze? Onze medewerkers zijn op werkdagen tijdens kantooruren telefonisch te bereiken op telefoonnummer +31 (0)75-612 12 47 of via onze contactpagina.
Bronnen:
- Phytonutrients in the diet
- Phytonutrients, Why They’re so Good for You
- https://www.healthline.com
- Groot Handboek Geneeskrachtige planten 6e druk, G. Verhelst
