Wie van tuinieren houdt, is zeker bekend met heermoes. Dit oerplantje wordt vaak verguisd en staat bekend als onkruid dat in het voorjaar in no time hele oppervlaktes overneemt. Heermoes is echter meer dan een vervelend onkruid. Het is een bodemverbeteraar en bevat bovendien diverse waardevolle stoffen voor onze gezondheid.
- Wat is heermoes?
- Heermoes lapt evolutietheorie aan z’n laars
- Heermoes: verguisd én geliefd
- Welke waardevollen stoffen zitten in heermoes?
- Heermoes in de geschiedenis
- Waar is heermoes goed voor?
- Heermoes als voedingssupplement
Wat is heermoes?
Het blijft een gek woord: onkruid. Botanici zeggen dan ook vaak: ‘Onkruid bestaat niet’. Toch beschouwen we sommige planten als ongewenst. Heermoes oftewel paardenstaart is zo’n verguisd kruid. Het is een nakomeling van een oerplant. Deze groeide zo’n 400 miljoen jaar geleden in het Paleozoïcum. Dit is het geologische tijdperk op aarde tussen 542 en 251 miljoen jaar geleden. De voorouders van heermoes vormden complete bossen. In het Latijn heet heermoes Equisetum Arvense. Equisetum komt van het woord ‘equus’, wat ‘paard’ betekent en van ‘saeta’, wat ‘staart’ betekent. ‘Arvum’ staat voor ‘akker’. Letterlijk staat dit dus voor ‘akkerpaardenstaart’. Deze benaming is op zich nogal bijzonder want door de aanwezigheid van het enzym thiaminase is heermoes giftig voor paarden.
“Wie probeert om de opkomende scheuten uit te trekken, komt bedrogen uit”
Wat heermoes nogal opvallend maakt, is dat deze plant de evolutietheorie waarmaakt. Darwin herhaalde veelvuldig de woorden: ‘Niet de sterkste overleeft, maar degene die zich het beste kan aanpassen’. Deze woorden zijn bij uitstek van toepassing op heermoes. De wortels van heermoes gaan namelijk heel diep. Wie probeert om de opkomende scheuten uit te trekken, komt bedrogen uit. De wortel breekt namelijk onder de grond af.
Enkele dagen later staat er alweer een nieuw frisgroen exemplaar. Het is geen zaadplant maar een sporenplant, vergelijkbaar met varens, wolfsklauw en mossen. Heermoes is nauw verwant met moeraspaardenstaart of schaafstro. De laatste twee zijn echter niet eetbaar omdat ze teveel alkaloïden bevatten.
“Heermoes is een signaalplant voor arme gronden met een laag gehalte aan mineralen”
Zoals gezegd, wordt heermoes vaak verguisd. Het is echter meer dan een hardnekkig onkruid. Het is namelijk een signaalplant voor arme gronden met een laag gehalte aan mineralen. Dit heeft ermee te maken dat de plant diep wortelt en zo de mineralen van diep uit de bodem naar boven kan halen. Op die manier verrijkt en verbetert heermoes de bovenste laag. Wie er echt vanaf wil, kan het met mineraalrijk lavagruis proberen. Dit gaat de groei van heermoes tegen. Daarnaast is heermoes onder meer geliefd vanwege de aanwezigheid van kiezelzuur.
“Heermoes kent een reeks aan waardevolle stoffen en toepassingen”
Welke waardevolle stoffen zitten in heermoes?
Heermoes kent een reeks aan waardevolle stoffen en toepassingen. Zo bevat heermoes een hele serie mineralen zoals silicium (kiezelzuur), kalium, calcium, mangaan, magnesium, natrium, ijzer, zwavel, zink, selenium, chroom, kobalt en fosfor. Daarnaast zit heermoes vol flavonoïden, saponinen, alkaloïden, looistoffen, genulzuren, polyeenzuren, P-coumarinezuur, koolhydraten, bitterstoffen, etherische olie, sterolen, bètacaroteen en thiaminase. Daar houdt het niet mee op, want heermoes bevat ook nog de vitamines B1, B2, B3 en C.
“In het industriële tijdperk verdween heermoes wat meer naar de achtergrond”
Net zoals veel kruiden kent heermoes een lange geschiedenis in de volkskruidenkunde. De baanbrekende kruidenwetenschapper Rembert Dodoens beschreef gestampte heermoes in de 16e eeuw als middel om wonden mee te behandelen. De as van verbrande heermoes werd ook wel gebruikt tegen overtollig maagzuur. In het industriële tijdperk verdween heermoes wat meer naar de achtergrond. De grondlegger van de hydrotherapie, Sebastian Kneipp, bracht heermoes opnieuw onder de aandacht.
Hydrotherapie is een combinatie van kruidenkunde, baden, gezonde voeding en spiritualiteit. Kneipp, inderdaad die van het bekende lichaamsverzorgingsmerk, raadde bijvoorbeeld zitbaden en warme omslagen van heermoes aan. Heermoes werd in het verleden ook gebruikt voor het schuren van pannen en potten.
“Heermoes is een natuurlijke rustgever* die ook nog eens bijdraagt aan een goede vochthuishouding in ons lichaam*”
“U kunt een aftreksel (een soort bouillon) van heermoes maken”
Natuurlijk zijn er enkele toepassingen van heermoes in de keuken. Zo valt van dit kruid thee te maken. Bovendien kan men de volwassen staarten in een bosje samenbinden om mee te laten koken in de soep. U kunt ze er achteraf weer makkelijk uit vissen. Daarnaast kunt u een aftreksel (een soort bouillon) van heermoes maken. Dit aftreksel kan worden gebruikt om bijvoorbeeld pasta in te koken of als basis voor een kruidensaus.
Omdat er meerdere varianten van de Equisetum zijn, waarvan sommige zelfs giftig, is het van belang om deze voor gebruik te onderscheiden. Minstens zo eenvoudig is om het goede van heermoes uit een voedingssupplement te halen. Onze heermoesextract-capsules zijn gestandaardiseerd en dus veilig. Het supplement bevat per capsule 400 mg heermoesextract. Bovendien is het supplement gestandaardiseerd op 7% silicium.
Vragen of advies?
Meer weten over heermoes of andere plantaardige supplementen? Neem dan tijdens kantooruren contact op met onze medewerkers: +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
