Planten zijn, net als mensen, ‘levende wezens’. Hoewel we niet weten of planten zoiets als (zelf)bewustzijn of een ziel hebben, zijn er straffe wetenschappelijke onderzoeken waaruit kan worden geconcludeerd dat planten wel over ‘een soort emoties' beschikken. Een van de belangrijkste problemen waarmee een plant heeft te maken, is dat hij zich niet actief kan verplaatsen. Maar daarvoor heeft hij andere oplossingen gevonden.
- Hebben planten emoties?
- Hoe verdedigen planten zich tegen invloeden van buitenaf?
- Planten hebben ‘communicatiereceptoren’
- 4 Supplementen op basis van resveratrol
- Pterostilbeen: het jonge broertje van resveratrol
- Salvestrolen en stilbenoïden in de (biologische en wilde) voeding
- Waarom zijn biologische groenten en fruit gezonder?
- Wat zijn nou de voordelen van pterostilbeen en resveratrol?
“Sommige mensen zijn van mening dat planten beter groeien als er positief tegen ze wordt gesproken of als er (klassieke) muziek wordt gedraaid”
Planten kunnen op allerlei prikkels reageren. Sommige mensen zijn van mening dat planten beter groeien als er positief tegen ze wordt gesproken of als er (klassieke) muziek wordt gedraaid. Daarnaast is er een experiment geweest waarbij planten een soort van stress vertonen als iemand met een schaar of een mes bij ze in de buurt komt. Deze informatie heeft er bij mij toe geleid dat ik in mezelf altijd toestemming vraag of een toelichting geef als ik (delen van) een plant verzamel. Al in 1973 kwamen de auteurs van de bestseller ‘The Secret Life of Plants’ tot de conclusie dat planten emoties en intuïtieve vermogens hebben.
Hoewel men in het boek fascinerende stellingen poneerde, hebben de slecht onderbouwde beweringen lange tijd een negatieve invloed gehad op de geloofwaardigheid van plantenstudies. Het heeft jaren van serieus onderzoek en experimenten gekost om hypotheses over het gedrag van planten wetenschappelijk onder de loep te nemen.
“Mijn citroenmelisse legt hele afstanden af in de tuin”
Overigens heb ik persoonlijk geobserveerd dat een plant zich misschien niet stante pede kan verplaatsen, maar mijn citroenmelisse is het wel gelukt zich vanuit de volle grond over een stenen pad te verplaatsen naar een veel zonniger plek. Deze plant legt echt hele afstanden af in mijn tuin. Wat we in ieder geval wel met zekerheid weten: planten hebben mogelijkheden om zich te verdedigen tegen invloeden van buitenaf. Daarbij kunnen we denken aan alle factoren die belangrijk zijn voor planten: de aarde, het weer, de watervoorziening en aanvallen door insecten.
De planten kunnen zich bijvoorbeeld verdedigen door een speciaal wortelstelsel aan te leggen of door vorming van een blad dat vocht vasthoudt of dat regenbestendig is, zoals broccoli. Ook kunnen ze stoffen aanmaken die hen tegen insectenvraat beschermen. Hoewel sommige stoffen evenmin goed voor mensen zijn, zijn er (veel) plantaardige stoffen die wel een gunstige invloed lijken te hebben op bepaalde scheikundige of metabole processen binnen het menselijk lichaam.
“Een plant ziet, voelt en ademt met zijn hele wezen”
Planten hebben ‘communicatiereceptoren’
In 2005 ontdekte de botanicus Stephano Mancuso dat plantenwortels ‘communicatiereceptoren’ hebben die veel op menselijke neuronen lijken. Via deze receptoren kunnen stofjes worden vrijgegeven die waarschuwen voor gevaar, helpen bij bestuiving of bij de algehele overleving van de plant. Planten hebben geen hersenen, zenuwstelsel, organen of zintuigen. De functies zijn daarentegen verspreid over het gehele 'lichaam' van de plant. Een plant ziet, voelt en ademt met zijn hele wezen. "Ja, planten kunnen trillingen, hitte, kou, vocht, droogte en aanraking voelen. Ze voelen echter geen pijn of emotie", aldus Mancuso in zijn TED Talk.
“In het pre-industriële tijdperk bevatten de planten veel meer natuurlijke salvestrolen dan tegenwoordig, waarbij plantaardige voeding veelal via monocultuur wordt geteeld”
Polyfenolen zijn plantaardige stoffen die een gunstige invloed op ons hebben. Stilbenoïden en salvestrolen vallen daar weer onder. Salvestrolen is een verzamelnaam. Er zijn rond de 30 salvestrolen geïdentificeerd. Deze stoffen worden door de plant aangemaakt om zich tegen invloeden van buitenaf te beschermen. Het zijn ook fytoalexinen. Fyto betekent 'plant' en alexinen betekent 'beschermen'.
Dat zijn verbindingen die planten maken om zich tegen schimmels, zonlicht, insecten en andere stressfactoren te beschermen. Ze worden door bepaalde prikkels aangemaakt en bij het uitblijven daarvan (omdat er bijvoorbeeld bestrijdingsmiddelen worden gebruikt) zal een plant er minder van produceren.
Resveratrol is bijvoorbeeld een bekende salvestrol waarnaar al veel onderzoek is gedaan. In het pre-industriële tijdperk bevatten de planten veel meer natuurlijke salvestrolen dan in de huidige tijd, nu plantaardige voeding veelal via monocultuur wordt geteeld. Het verklaart tegelijkertijd waarom biologische producten vaak meer van deze fytonutriënten bevatten dan regulier geteelde producten. Wij verkopen 4 supplementen op basis van het natuurlijke trans-resveratrol uit de Japanse Duizendknoop (Polygonum cuspidatum): resveratrol, Mega Resveratrol, Resveratrol Pelargonium Complex en Resveratrol 250 mg.
“Pterostilbeen, een stilbenoïde, is een rijzende ster onder de polyfenolen”
Salvestrolen zijn inmiddels goed onderzocht. Maar er is een rijzende ster onder deze polyfenolen: pterostilbeen. Dit is een stilbenoïde. Wij verkopen 2 voedingssupplementen op basis van stilbenoïden: Pterostilbeen pterocarpus en Pterostilbeen 50 mg. De stof lijkt qua scheikundige structuur erg op resveratrol. Er is echter een klein maar cruciaal verschil: pterostilbeen heeft slechts één hydroxylgroep en resveratrol heeft er drie. Hydroxylgroepen vergemakkelijken de metabolisatie (een manier om het molecuul kwijt te raken) in het lichaam.
Minder hydroxylgroepen maken het voor het lichaam moeilijker om het molecuul te verwijderen. In sommige gevallen kan dat juist gunstig zijn, namelijk als het molecuul bepaalde voordelen biedt. Door zijn moleculaire structuur kan pterostilbeen de celwanden gemakkelijker passeren en kan langer in het lichaam verblijven dan resveratrol.
Salvestrolen en stilbenoïden in de (biologische en wilde) voeding
Salvestrolen geven vaak een ‘bittertje’ aan groente en kruiden. Omdat veel mensen niet van bitter houden, zijn deze bittere stoffen er bij veel groentesoorten uitgekweekt. Dat is jammer, want het zijn juist de bitterstoffen die zo goed zijn voor ons lijf. Wie veel salvestrolen en stilbenoïden uit voeding wil binnenkrijgen, kiest derhalve voor biologische varianten of zoekt zelf wilde planten in de natuur.
Het is misschien interessant om te weten is dat er in 2014 door de Universiteit van Cambridge een groot vergelijkend onderzoek is uitgevoerd naar het verschil in inhoudsstoffen tussen regulier geteelde en biologische groente en fruit. Van de 17.193 onderzoeken die reguliere landbouwgewassen vergeleken met biolgogisch geteelde gewassen zijn er slechts 343 correct uitgevoerde studies uitgekozen die voldeden aan de strenge selectiecriteria van de wetenschappers.
Wat kwam eruit naar voren? Biologisch geteelde gewassen bevatten gemiddeld 17% meer klassieke antioxidanten zoals vitamine C, A en E, zink en selenium. Maar, en nou wordt het nog interessanter, ze bevatten ook 18 tot 69 % meer 'secundaire' fytonutriënten zoals flavonoïden zoals flavonolen (quercetine, kaemferol), flavanolen, flavanonen, isoflavonen, Bèta 1,3/1,6-glucanen, coumarines, lignanen en salvestrolen. Meer precies: 19% meer fenolzuren, 69% meer flavanonen, 28% meer stilbenen, 26% meer flavonen, 50% meer flavonolen en 51% meer anthocyanen. Wilde planten zijn niet meegenomen in dit onderzoek, maar het is aannemelijk dat het aantal fytonutriënten daarin nog hoger ligt. Jonge paardenbloembladeren bijvoorbeeld, heel smakelijk in een salade, zijn daarbij een goede aanrader. In biologische gewassen zitten gemiddeld 20 à 40% meer antioxidanten dan in regulier geteelde gewassen.1
Waarom zijn biologische groente en fruit gezonder?
Zoals al eerder in dit blog aangegeven, maken planten gunstige stoffen aan door zich tegen bepaalde prikkels zoals zonlicht, vraat, droogte, enz. te verdedigen. Op het moment dat er verdelgingsmiddelen op worden gespoten, heeft de plant die prikkel niet meer en zal dus veel 'leger' uitgroeien. Op biologisch groente, fruit en wilde planten wordt geen verdelgingsmiddelen gespoten. Deze gewassen zijn op hun eigen verdediging aangewezen. Vandaar dat biologische producten meer (18 à 69%) gunstige voedingsstoffen bevatten dan de niet-biologische producten.
Wat zijn de voordelen van pterostilbeen en resveratrol?
Helaas kunnen wij vanwege Europese wetgeving niet precies uitleggen wat de voordelen zijn die uit de vele wetenschappelijke onderzoeken naar voren komen. Wie zelf een beetje onderzoek doet op internet komt al snel veelbelovende resultaten tegen. Van resveratrol kunnen we in ieder geval wel zeggen dat het de cellen beschermt tegen oxidatieve schade (vrije radicalen)* en een gunstige werking heeft op hart en bloedvaten*.
*Evaluatie gezondheidsclaim is lopende.
Vragen of advies?
Vitaminesperpost.nl verkoopt een groot arsenaal aan plantaardige supplementen. We kunnen ons voorstellen dat het u misschien duizelt. U kunt ons tijdens kantooruren altijd bellen via +31(0)75-612 12 47 (lokaal tarief) of contact opnemen via ons contactformulier.
