Wat zijn bioactieve stoffen? Schaal met verschillende soorten groente

Langzamerhand is er steeds meer besef dat de voeding die we eten meer stoffen bevat dan water, vetten, vezels, koolhydraten, eiwitten, mineralen en vitamines. Ons eten bevat ook bepaalde biologische ingrediënten die we bioactieve stoffen noemen.

Wat zijn bioactieve stoffen?

Wortelen en tomatenWortelen en tomaten

Naast vitamines, vetten, vezels, koolhydraten, eiwitten en mineralen bevat onze voeding dus nog andere stoffen die onze gezondheid beïnvloeden. De aandacht voor deze zogenoemde bioactieve stoffen neemt de laatste jaren flink toe. Deze stoffen hebben veelal een gezondheidsbevorderend effect, maar hun essentiële rol wordt nog onderzocht. Bioactieve stoffen blijken niet onmisbaar te zijn maar wel goed voor ons lijf en onze geest. 

Ze hebben een bepaalde biologische of fysiologische activiteit of functie. Over het algemeen is deze functie of activiteit echter niet essentieel. In principe zouden we dus ook zonder deze stoffen kunnen. Bioactieve stoffen kunnen van nature in voeding voorkomen, maar er ook kunstmatig aan worden toegevoegd. Bioactieve stoffen worden ook wel eens secundaire plantenstoffen, fytonutriënten of fotochemicaliën genoemd. Voorbeelden van bioactieve stoffen zijn flavonoïden, cafeïne, carotenoïden, carnitine, choline, co-enzym Q, creatine, dithiolthionen, fytosterolen, fyto-oestrogenen, glucosinolaten, polyfenolen, prebiotica en taurine. Ook kruiden kunnen tot de bioactieve stoffen kunnen worden gerekend. Bepaalde bioactieve stoffen geven kleur aan onze voeding. Zonder deze stoffen zou boerenkool niet groen zijn, een tomaat niet rood en een wortel niet oranje.

“Van voedingsstoffen als mineralen en vitamines is wetenschappelijk bewezen dat het menselijk lichaam ze nodig heeft voor de gezondheid”

Wat is het verschil tussen voedingsstoffen en bioactieve stoffen?

Van voedingsstoffen als mineralen en vitamines is wetenschappelijk bewezen dat het menselijk lichaam ze nodig heeft voor de gezondheid. Dit geldt niet voor bioactieve stoffen. Hiervan wordt aangenomen dat ze bijdragen aan onze gezondheid, maar hoe dat precies werkt, wordt nog uitgebreid onderzocht. Er zijn geen ziektes bekend als gevolg van een tekort aan deze stoffen. Daarom is van de meeste bioactieve stoffen geen referentie-inname (RI) of aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) vastgesteld. Toch lijken veel bioactieve stoffen een positieve uitwerking op onze gezondheid te hebben. Een ander groot verschil is dat bij bioactieve stoffen niet alle gezondheidsclaims zijn toegestaan. Indien dit wel het geval is, moeten deze claims goed zijn onderbouwd. Bovendien moeten ze op de Europese lijst van goedgekeurde claims staan (EFSA). Dit is onder meer het geval bij fytosterolen omdat hiervan het gunstige effect op het bloedcholesterolgehalte is bewezen. Daarom mag op bepaalde producten met fytosterolen een gezondheidsclaim worden vermeld. U kunt hierbij denken aan sommige smeersels voor op brood en speciale yoghurt.

“Carotenoïden spannen de kroon als het gaat om bioactieve stoffen in onze voeding”

Wat zijn de belangrijkste bioactieve stoffen?

Carotenoïden spannen de kroon als het gaat om bioactieve stoffen in onze voeding. Ze vormen een voorstation van vitamine A en komen het meest voor in onze groente. Carotenoïden vormen een dus een grote groep bioactieve stoffen. Inmiddels zijn er al vijfhonderd varianten bekend. Ze komen veel voor in groente en fruit. De bekendste carotenoïden zijn bèta-caroteen, luteïne en lycopeen. Flavonoïden vormen een andere grote groep bioactieve stoffen. Dit zijn antioxidanten die bescherming bieden tegen tal van ziektes. 

Wortelen, paprika's en peultjesWortelen, paprika's en peultjes

Flavanolen zitten vooral in fruit en catechines in rode wijn, chocolade en thee. Deze stoffen bieden mogelijk tevens bescherming tegen diverse aanvallen op onze gezondheid van buitenaf. Uiteindelijk is het echter afwachten tot wetenschappelijk is bewezen óf en wélk effect deze stoffen op onze gezondheid hebben. Geen enkele groente- of fruitsoort levert alle voor de mens essentiële voedingsstoffen in precies de juiste hoeveelheid aan. Daarom is het belangrijk om veel te variëren. De bescherming van groente en fruit zit ‘m bovendien niet in de werking van een enkele voedingsstof maar in de wijze waarop de verschillende stoffen samenwerken. Variatie in voedingsstoffen is dus het devies.

“Cacao-extract is rijk aan flavonoïden”

Voedingssupplementen met bioactieve stoffen

U kunt bij ons terecht voor een breed assortiment aan bioactieve stoffen in supplementvorm. Zo verkopen wij de natuurlijke vom van bèta-caroteen, die de antioxidante carotenoïden alpha-caroteen, zeaxanthine, cryptoxanthine en luteïne bevat. Cacao-extract is rijk aan flavonoïden waaronder epicatechine, catechine en procyanidinen. 

Vragen of advies?

Wilt u meer weten over bioactieve stoffen of andere inhoudsstoffen van onze supplementen? Neem dan tijdens kantooruren contact op met onze deskundige medewerkers. Zij zijn bereikbaar via tel. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).