Al het goede van kiwi’s in Kiwi Enzymen

In onze tijd is de aanblik van kiwi’s in de supermarkt iets doodnormaals. Zo denken we ook bijna allemaal dat de kiwi z’n oorsprong in Nieuw-Zeeland vindt. De kiwi stamt echter uit China. Daar worden de Actinidia chinensis (de gele kiwi) en de Actinidia deliciosa (groene kiwi) al meer dan 1200 jaar gecultiveerd. Kiwiplanten vormden zelfs een bron van inspiratie voor een gedicht van de Chinese dichter Cen Sen (715-770). Hij beschrijft: ‘een tunnel van mihoutao’. Hieruit valt af te leiden dat mensen aanplantingen van Actinidia in hun tuinen hadden.

In andere Chinese oudere werken wordt gesproken over ‘tengli’, wat ‘liaanpeer’ betekent, en ‘zhonghua mihoutao’ wat staat voor ‘perzik van de apen’. In de literatuur van de jaren 1500 wordt over ‘yangtao’ oftewel ‘perzik van de zon’ gerept. ‘Tao’ staat in de Chinese filosofie symbool voor onsterfelijkheid en deze benaming wordt wat fruit betreft enkel voor de perzik en de kiwi gebruikt. ‘Yang’ staat symbool voor de schaduw, de maan, het water, de vrouwelijkheid en het zoete. De kiwi is een verfrissend, zoete vrucht die in de schaduw van andere bomen groeit en wordt gedragen door een vrouwelijke plant. Ergo: yang.

In 1906 besloot een Nieuw-Zeelandse lerares enkele kiwizaden vanuit China mee naar haar thuisland te nemen. Uit de planten die opkwamen, teelden de Nieuw-Zeelanders vervolgens hun eerste rassen. De Actinidia delisiosa werd toen nog ‘Chinese kruisbes’ genoemd. Pas vanaf het moment dat de kiwi een belangrijk exportproduct werd, eind jaren vijftig, kreeg hij de naam van ’s lands trots: de kleine, bruine loopvogel genaamd kiwi. Men zag overeenkomsten in het bruine, ronde uiterlijk van de vogel en de vrucht.

Wie kiwi’s wil telen, heeft allereerst een groot oppervlak nodig. Ze worden op meer dan zes meter uit elkaar geplant en moeten via een pergola, hekwerk of muur worden geleid. De slingerende klimplant groeit vervolgens snel. Pas drie tot vijf jaar na het aanplanten, krijgt de plant vruchten. Maar dan is het ook raak en kan elk jaar rijkelijk worden geoogst.

Helaas is het geen plant voor een Nederlandse tuin, want de meeste rassen verdragen geen temperaturen onder nul. Gelukkig hoeven we ze niet zelf te telen want ze zijn het hele jaar door bij ons verkrijgbaar. Inmiddels komt 75% van de kiwi’s in Nederland uit Nieuw-Zeeland en de rest veelal uit Italië en Frankrijk. Ook in Californië en Chili worden kiwi’s geteeld.

Volgens de voedselconsumptiepeiling staan kiwi’s op de achtste plaats van meest gegeten fruitsoorten in Nederland. Gemiddeld eten we 2,6 kiwi’s per dag. Natuurlijk is dit een gemiddelde en voldoet niet iedereen aan deze stevige portie. Jammer, want kiwi’s zijn heerlijk tussendoortjes die boordevol vitamines en mineralen zitten. Men zegt niet voor niets wel eens ‘Al het goede zit in een kleine verpakking’. Dat geldt absoluut voor de bescheiden kiwi’s! Maar wat maakt de kiwi nou specifiek zo bijzonder?

We weten allemaal dat sinaasappels veel vitamine C bevatten. Maar dit geldt ook voor kiwi’s. De vrucht met de meeste vitamine C is overigens papaja, gevolgd door aardbeien en ananas. Kiwi staat op de vierde plek. Daarnaast zijn kiwi’s een bron van vezels, de vitamines B, E, en K, foliumzuur/folaat, calcium, magnesium, koper, mangaan en kalium. Ze hebben een lage glycemische index. Dit houdt in dat het hoge vezelgehalte van kiwi’s helpt om de bloedsuikerspiegel in balans te houden.

Bovendien bevatten kiwi’s nog andere antioxidanten. Antioxidanten helpen om ons lichaam te beschermen tegen vrije radicalen veroorzaakt door roken, alcohol, overmatig sporten en luchtverontreiniging. De hoeveelheid kalium die kiwi’s bevatten, staat praktisch gelijk met die van bananen. Kalium draagt bij aan een normale spierwerking en is dus belangrijk voor sporters. Andere interessante stoffen in kiwi zijn thaumatine, actinchinine, luteïne en zeaxanthine. De laatste twee zijn carotenoïden.

Kiwi’s bevatten een uniek enzym genaamd actinidine. Maar wat zijn enzymen dan? Enzymen zijn onontbeerlijk voor onze gezondheid. Ze worden wel eens de ‘arbeiders van ons lichaam’ genoemd. Aan het begin van de vorige eeuw was de Amerikaanse enzymexpert dr. Edward Howell de eerste die op het belang van enzymen voor onze gezondheid wees. “Vitamines, eiwitten, mineralen zijn voor hun werking volledig afhankelijk van de aanwezigheid van voldoende enzymen”, verklaarde Howell.

En zo komen we bij de actinidine. Zoals papaja's het unieke spijsverteringsenzym papaïne bevatten en ananassen bromelaïne, zijn kiwi’s uniek vanwege het bezit van het eiwitsplitsende enzym actinidine. Het klinkt als iets engs maar het tegenovergestelde is waar. Actinidine en andere enzymen helpen het lichaam om eiwitten te verteren en voeding af te breken. Kiwi is de enige fruitsoort die het specifieke enzym actinidine bevat. Dit eiwitsplitsende enzym zorgt er ook voor dat het beter is om kiwi’s niet in combinatie met melkproducten te eten. Zodra kiwi namelijk ik aanraking komt met eiwitrijke producten, beginnen deze af te breken oftewel te schiften.

Een voordeel van het enzym is dat het vlees malser kan maken. Dit geldt overigens ook voor papaïne en bromelaïne. Voor deze drie enzymen geldt tevens dat het lastig is om deze vruchten in een dessert met gelatine te verwerken. De enzymen werken het opstijfproces tegen. Als u wel een pudding of bavarois met kiwi, papaja of ananas wilt maken, dient u de vruchten van tevoren even kort te blancheren. Deze bijzondere en andere enzymen zijn essentieel voor ons lichaam. 

Nog iets wat kiwi’s aanlokkelijk maakt, is het feit dat de vruchten de ‘geluksstof’ serotonine bevatten. Serotonine is een voorloper van melatonine en melatonine op z’n beurt speelt een belangrijke rol in ons slaap-waakritme. Zo bezien, zouden kiwi's dus kunnen bijdragen aan een goede slaap.

We komen toch nog even terug op de actinidine. Dit enzym is een protease en breekt dus eiwitten af. Het is tevens het allergeen in de kiwi. Sommige mensen zijn allergisch voor deze stof. Wie allergisch voor de bruin/groene vruchtjes is, merkt dit snel bij het eten van een kiwi. De mond gaat dan bijvoorbeeld prikkelen. Als uw huid wat geïrriteerd raakt na het aanraken van een kiwi, is dit trouwens geen allergische reactie, maar een normale reactie op het zure en bijtende sap. 

Zoals vaak bij fruit bevinden de grootste aantallen mineralen en vitamines zich in de schil. Het is dus een goed idee om kiwi’s met huid en haar op te peuzelen. Kies dan wel bij voorkeur voor biologisch geteelde vruchten, zodat u geen pesticiden mee-eet. De schil zit bomvol vezels. Ziet u op tegen de haartjes op de schil? Deze kunt u er met een champignonborsteltje makkelijk afborstelen of zachtjes met een dunschiller verwijderen. Ook zou u voor een biologische gele kiwi kunnen kiezen. Deze is immers een stuk minder behaard. 

Na aanschaf blijven kiwi’s meestal zo’n twee weken goed als u ze in de koelkast bewaart. Zijn ze nog niet rijp en wilt u ze snel eten? Leg ze dan naast bananen op de fruitschaal. Zo rijpen ze sneller. Wist u dat u kiwi’s perfect kunt invriezen? Ze zijn in de vriezer tot twaalf maanden houdbaar. Het invriezen heeft geen invloed op de smaak. Houd er wel rekening mee dat kiwi’s veel water bevatten, zodat na het ontdooien de stevige structuur is verdwenen. Handiger is wellicht om de kiwi’s voor het invriezen te pureren. Let ook op beurse plekken op de kiwi. Deze beïnvloeden de houdbaarheid.

Na het lezen van bovenstaand bent u vast overtuigd van de gezondheidsbevorderende kenmerken van de kiwi. Wij hebben er een fijne combinatie van kiwi en artisjok van gemaakt. De Kiwi Enzymen formule die u bij vitaminesperpost.nl kunt kopen, bevat zowel kiwi fruitextract, afkomstig van Nieuw-Zeelandse kiwi’s, als artisjokextract.

Het kiwipoeder dat wij gebruiken is afkomstig van Anagenix®. Deze toonaangevende producent en leverancier van kiwipoeder is in Nieuw-Zeeland gevestigd en gebruikt louter hoogwaardige Nieuw-Zeelandse kiwi’s. Actazin™ bevat geen additieven of vulstoffen. Door de gepatenteerde verwerkings- en droogtechnieken van farmaceutische kwaliteit blijven de voedingsstoffen en bioactieve stoffen behouden. Onze vegetarische capsules bevatten 250 mg kiwifruitextract met minimaal 7000 actinidine-eenheden. Ze zijn bovendien volgens IFS-kwaliteitsnormen gecapsuleerd. Het toegevoegde artisjokextract is goed voor lever* en kan ter ondersteuning van de spijsvertering* worden gebruikt. 

*Evaluatie gezondheidsclaims is lopende.