In Nederland groeit-ie vooral langs de kust: de duindoornbes. De mooie oranje bessen bevatten veel olie en worden daarom de ‘olijven van het noorden’ genoemd. Bovendien worden in de bessen verbazingwekkend veel omega vetzuren aangetroffen, zowel omega 3, 6 en 9 als het zeldzame omega 7. Daarnaast zijn duindoornbessen unieke vitaminebommen en een heerlijke smaakmaker in de keuken. Tijd om dit bijzondere besje eens nader te bekijken.
- Wat is de duindoornbes?
- Hoe komt de duindoornbes aan de Latijnse naam Hippophae rhaminiodes?
- Duindoorn in de geschiedenis
- Fytonutriënten in de duindoornbes
- Gezondheidsvoordelen van de duindoornbes
- Belang van duindoorn voor de natuur
- Duindoorn in voedingssupplementen
- Recept pittige salsa met duindoorn
Wat is de duindoornbes?
In het voorjaar krijgt de duindoornbes mooie bloemetjes maar als de oranje bessen in de herfst de duinen kleuren, kunnen we er echt niet meer omheen. De duinen staan er vol mee. Het zurige aroma van de bessen trekt allerlei trekvogels aan die de duinen passeren op weg naar hun overwinteringsgebied. Ze hebben de extra energie van de bessen nodig. Duindoorn is een struik uit de familie der Rhamnaceae, die in Europa en Azië voorkomt.
In Nederland groeit de bes vooral in kustgebieden, maar ze doen het ook in uw tuin. Oogsten kan tot in de winter. Het is belangrijk om dit met dikke handschoenen aan en een snoeischaar te doen, want de stekelige takken zijn behoorlijk gemeen. Knip bij voorkeur een hele tak af en leg deze in de diepvries. De volgende dag schudt u de bessen eenvoudig van de takken af.
“De oude Grieken zouden een aftreksel van de bessen hebben gebruikt om ongedierte bij hun paarden te doden”
De naamgeving van de duindoorn is een verhaal apart. In het Latijn heet de plant Hippophae rhaminoides. Hippophea zou een samenvoeging van ‘hippos’, paard, zijn, en phao: ‘ik dood’. De oude Grieken zouden namelijk een aftreksel van de bessen hebben gebruikt om ongedierte bij hun paarden te doden. Een andere verklaring is dat phaeiton ‘glanzend’ betekent. Volgens kenners gaat de vacht van een paard namelijk glanzen als het paard duindoornbessen oppeuzelt.
In het Nederlands noemen we de bes ook wel hagedoorn, zeedoorn, zanddoorn en schijtbes. De Engelse benaming ‘seabuck thorn’ wordt ook nog wel eens gebruikt.
“Volgens een Mongoolse legende consumeerden Dzjengis Khan en zijn leger voor elke zegevierende strijd duindoornbessen”
De hooglanden van de Himalaya wordt als geboortegrond van de duindoorn beschouwd. De bessen worden door de lokale bevolking ‘heilig fruit’ genoemd. In China zijn de gezondheidsbevorderende voordelen van de duindoornbes al sinds de twaalfde eeuw bekend. Volgens een Mongoolse legende consumeerden Dzjengis Khan en zijn leger voor elke zegevierende strijd duindoorbessen. In de westerse volksgeneeskunde werd lang aangenomen dat duindoornbessen giftig zijn.
In de loop der tijd, na de Middeleeuwen, kwam men op dit besef terug en werden duindoornbessen bekend als voedsel voor de armen. Nog een opmerkelijk feitje: in Rusland smeerden kosmonauten hun huid in met duindoornolie om zich zo tegen straling te beschermen.
“In de bessen worden verbazingwekkend veel omega-vetzuren aangetroffen”
Duindoornbessen barsten van de fytonutriënten. Dit zijn gezonde voedingsstoffen in planten. Zo zit er ongelooflijk veel vitamine C in. Bij het eten van hetzelfde gewicht in duindoornbessen of sinaasappels, krijgt u met de bessen drie tot zestig keer zoveel vitamine C binnen. Daarnaast bevatten duindoornbessen flavonoïden als quercetine, kaempferol en isorhamnetine, vitamine A, carotenoïden, lycopeen, vitamine B1, B2, B5, E, K, foliumzuur en choline.
Ook worden in de bessen verbazingwekkend veel omega vetzuren aangetroffen, zowel omega 3, 6 en 9 als het zeldzame omega 7. En wat te denken van de grote hoeveelheid mineralen? In duindoornbessen treffen we namelijk calcium, ijzer, kalium, zink, kobalt en koper aan, evenals tannines, pectine en vezels. Duindoornbessen zijn dus unieke vitaminebommen. Last but not least, bevatten duindoornbessen veel olie. Ze worden daarom ook wel de ‘olijven van het noorden’ genoemd.
“De bes kan bij een droge huid worden gebruikt”
Gezondheidsvoordelen van de duindoornbes
Vanwege zijn enorme spectrum aan fijne fytonutriënten kent de duindoornbes natuurlijk enkele gezondheidsvoordelen. Zo kan de bes worden gebruikt voor het behoud van een gezonde huid*, om de spijsvertering te helpen* en om het immuunsysteem te ondersteunen*. Ook zou de bes goed zijn voor hart en bloedvaten*.
“De vogels die van de bes eten, kunnen letterlijk dronken worden”
Duindoorn is een belangrijke plant voor het behoud van de duinen. Zo gaat deze struik bodemerosie tegen. Omdat de duindoorn wel een halve meter per jaar kan groeien, heeft de struik geen last van stuivend zand. Via wortelknolletjes brengt de duindoorn bovendien stikstof in de bodem. Hierdoor kan duindoorn vervuilde bodems prepareren zodat ze weer geschikt zijn voor vegetatie. Het is een geliefde boom om heggen mee aan te leggen en straten en snelwegen mee af te bakenen.
De boom is een belangrijke plant voor vele vlindersoorten. De bessen en bladeren dienen als voedselbron voor vele planten en dieren. Een grappig feitje is dat de zure bessen bij kou kunnen gaan gisten. De vogels die ervan eten, kunnen dan letterlijk dronken worden.
“In duindoornbesolie zit van nature vitamine A”
Duindoorn in voedingssupplementen
Niet iedereen heeft zin om zelf duindoornbessen te gaan plukken en er vervolgens culinair mee aan de slag te gaan. Daarom kunt u van alle goede fytonutriënten in duindoornbessen genieten middels voedingssupplementen. U kunt bij ons onder meer terecht voor duindoornbes-capsules. Deze bevatten per capsule 400 mg duindoornbes extractpoeder. Ze zijn bovendien geschikt voor vegetariërs en veganisten.
Ons duindoornpoeder is heerlijk om in uw favoriete smoothie te mixen. Onze duindoornbesolie-capsules zijn gemaakt met koudgeperste olie die middels CO2-extractie is verkregen. Duindoornbesolie bevat een grote hoeveelheid vitamine A. Vitamine A draagt bij aan de instandhouding van de normale vochtbalans van de ogen*, is goed voor de slijmvliezen* en ondersteunt het herstellend vermogen van de huid*. Deze softgels zijn van rundergelatine gemaakt en dus niet geschikt voor vegetariërs.
*Evaluatie gezondheidsclaim is lopende.
Ingrediënten:
- 1 of 2 verse hete pepers (naar smaak)
- 2 kopjes verse of bevroren duindoornbessen
- 1/2 kopje suiker
- 1/2 kopje duindoornazijn
- handje korianderblaadjes
- peper en zout
Bereiden:
- Kook alle ingrediënten behalve de duindoornbessen in een pannetje
- Wacht tot het verdikt
- Haal van vuur
- Voeg de duindoornbessen toe aan de hete massa
- Laten afkoelen in een potje
- Klaar!
(Bron: dehippevegetarier.nl)
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over duindoornbessen of andere voedingssupplementen met bessen? Neem dan tijdens kantooruren contact op met onze vriendelijke medewerkers via tel. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief). Zij staan u graag te woord.
