Paardenbloemen: niet sexy, wel gezond Meisje tussen de paardenbloemen

Afgelopen weekend was het de 'Dag van de Paardenbloem'. De paardenbloem staat echter niet bepaald bekend als de meest sexy bloem op deze planeet. Toch is er jaarlijks reden tot vreugde als de weilanden in april weer in een zee van gele paardenbloemen veranderen. Paardenbloemen zijn namelijk gratis, voedzaam, gezond, dragen bij aan een goede biodiversiteit en zijn onder meer goed voor de lever!

Paardenbloemen zijn vitaminebommen

Staat u ook geregeld te vloeken als er weer paardenbloemen hardnekkig de kop opsteken tussen uw tuintegels of op uw gazon? Niet doen! Paardenbloemen zitten boordevol goede voedingsstoffen voor mens en dier. Ze zijn dus allesbehalve suf. Integendeel, het zijn echte vitaminebommen.

“Paardenbloemen zijn taaie rakkers en moeilijk om uit te roeien”

Waar komt de paardenbloem vandaan?

Bosje paardenbloemen in volle bloeiBosje paardenbloemen in volle bloei

De gele bloemetjes die moeilijk met wortel en al zijn te verwijderen, komen oorspronkelijk uit Europa en Azië. We kennen tenminste 250 verschillende soorten paardenbloemen. Eén paardenbloemplant kan meer dan vijfduizend zaden per jaar produceren. De wind verspreidt deze zaden soms tot enkele honderden meters van hun bron. We treffen paardenbloemen vooral aan op vochtige, drassige weilanden, maar ook in de tuin en op vuilstortplaatsen tieren ze welig.

Paardenbloemen zijn taaie rakkers en moeilijk om uit te roeien. Vanaf de late Middeleeuwen werd de plant in de volksgeneeskunst toegepast, maar de Chinezen kennen de paardenbloem al sinds de 7e eeuw. In de Ayurveda geniet de bloem eveneens grote faam als zijnde ondersteunend voor de lever. In de 11e en 12e eeuw ontdekten ook de Arabieren de gezondheidsbevorderende kenmerken van paardenbloemen en beschreven deze in diverse geschriften. In het Westen was de paardenbloem vanaf de 16e eeuw een officieel geneeskruid. In de Tweede Wereldoorlog bleken paardenbloemen onontbeerlijk om te overleven en werden ze als wilde groente gegeten.

“In de Middeleeuwen noemde men de plant ‘dens leonis’, wat ‘leeuwentand’ betekent”

Hoe komen paardenbloemen aan hun naam?

Paardenbloemen worden in het Latijn Taraxacum officinale genoemd, maar in de Middeleeuwen noemde men de plant ‘dens leonis’, wat ‘leeuwentand’ betekent en waarschijnlijk verwijst naar de bladeren die op leeuwentanden lijken. Ook wordt gezegd dat de Latijnse benaming is afgeleid van de Griekse woorden ‘taraxis’ (oogziekte) en ‘akeomal’ (genezen). Dit verwijst naar een Middeleeuwse oogaandoening waar men ter verbetering paardenbloem voor inzette. In die periode kregen bepaalde kruiden waarvan gezondheidsbevorderende kenmerken werden verondersteld de toevoeging ‘officinale’ mee, vandaar Taraxacum officinale.

Paardenbloem in de pluisfasePaardenbloem in de pluisfase

De Nederlandse benaming ‘paardenbloem’ heeft te maken met de voorkeur die paarden voor deze plant hebben. Sterker nog: geiten, schapen en koeien gebruiken de paardenbloem als medicijn. De alternatieve benaming ‘brievenbesteller’ refereert aan de vruchtpluisjes die na bloei van de bloem door de wind worden losgetrokken en dan grote afstanden afleggen. Daarnaast worden paardenbloemen wel eens ‘molsla’ genoemd. Dit verwijst naar het gegeven dat men vroeger de jonge blaadjes van paardenbloemen at die in een molshoop groeiden. Andere volksnamen zijn onder meer pissebloem, leeuwentand, kruidkoek, konijnengroen, zuurdistel en wilde cichorei.

“De plant is van top tot teen eetbaar”

Waarom zijn paardenbloemen zo gezond?

Het is helemaal geen raar idee om elke dag een paar paardenbloemblaadjes in uw eten te verwerken. Sterker: de plant is van top tot teen eetbaar. In de bladeren bevinden zich namelijk allerlei fytonutriënten en de vitamines A, B1, B2, C en E. Daarnaast treffen we choline en carotenoïden aan en de mineralen ijzer, calcium, magnesium, mangaan, natrium, selenium, silicium, fosfor en koper. Maar ook de wortel is niet te versmaden. Deze bevat bijzonder veel bitterstoffen en daarnaast fytosterolen, vetzuren als linolzuur en linoleenzuur, flavonoïden, slijmstoffen en tannines en eveneens vitamines (B1, B2, B3, C), choline en de mineralen calcium, selenium, chroom, magnesium, zink, mangaan en zwavel. Dit simpele en vaak verguisde bloempje kan uw lichaam dus van talloze belangrijke voedingsstoffen voorzien.

“De verse bloemen plukt u aan het begin van de dag”

Hoe oogst u de paardenbloem?

Mandje paardenbloemen in paardenbloemenveldMandje paardenbloemen in paardenbloemenveld

Bent u inmiddels geënthousiasmeerd om zelf culinair met paardenbloemen aan de slag te gaan? Pluk ze dan liefst uit eigen tuin zodat u ervan bent verzekerd dat de bloemen geen pesticiden bevatten of door hondenpoep en -plas zijn omgeven. U kunt het blad het beste oogsten voordat de plant in bloei komt. Dan smaken de bladeren het lekkerst. De verse bloemen plukt u aan het begin van de dag, als ze net open zijn en de ochtenddauw is opgedroogd. De wortels oogst u pas in de herfst.

“De jonge verse bladeren van de paardenbloem zijn lekker in een salade”

Hoe gebruikt u paardenbloem in de keuken?

Omdat de hele plant bruikbaar is, zijn er diverse toepassingen van paardenbloem in de keuken. De jonge verse bladeren van de paardenbloem zijn lekker in een salade. Het is een aanrader om ze eerst fijngesneden een uurtje met zout in koud water te laten trekken. Daar worden de blaadjes namer milder van. Fijngehakt kunt u ze ook als spinazie gebruiken of stoven of wokken als andijvie. Paardenbloem in de vorm van molsla kunt u zelf creëren door een dichte pot over een paardenbloem te zetten.

Paardenbloemen in een saladePaardenbloemen in een salade

De bladeren mogen niet vochtig zijn, want dan gaan ze schimmelen. De paardenbloem groeit onder de pot door maar door gebrek aan licht worden de blaadjes gebleekt en smaken ze minder bitter dan andere blaadjes. Met de blaadjes maakt u zelfs een boterham lekker. Was de jonge blaadjes, snijd ze in stukjes en meng ze met wat olie, azijn, beetje mosterd, honing, peper en zout. Rooster vervolgens een boterham, bestrijk deze met een teentje knoflook, leg er een plak kaas op en maak de sandwich af met de aangemaakte paardenbloemblaadjes. Smullen!

SiroopDe vrolijke, gele bloemen kunt u eveneens gebruiken. Ze bloeien van maart tot september en kunnen worden ingezet voor gelei, siroop of zelfs wijn. Natuurlijk kunt u er ook thee van trekken. De bloemknoppen zijn geschikt voor chutney, om als kappertjes in te maken of als groente te roerbakken. Ook zijn ze superleuk om salades en/of desserts mee te versieren. De wortels van de paardenbloem zijn onder meer geschikt voor paardenbloemkoffie.

Tip

Bewaar de paardenbloemen die u uit uw tuin heeft gewied. Schenk er een liter kokend water over en laat een uurtje trekken. Giet af en u bent in het bezit van prima plantenmest die veel mineralen bevat.

Waar is paardenbloem goed voor?

Van oudsher wordt paardenbloem gebruikt vanwege z'n positieve invloed op lever* en galblaas*. Dit heeft te maken met de veelvuldig aanwezige bitterstoffen in de plant. Daarnaast is paardenbloemextract goed voor een normale maagfunctie*, helpt het de spijsvertering* en is goed voor de cholesterolspiegel*. Paardenbloem is dus niet te versmaden. 

*Evaluatie gezondheidsclaims is lopende.

“Van oudsher wordt paardenbloem ter ondersteuning van de lever gebruikt”

Paardenbloem als voedingssupplement

Bent u niet zo’n culinair wonder of heeft u geen eigen tuin om paardenbloemen te plukken, dan kunt u gebruik maken van voedingssupplementen met paardenbloem. Voor het paardenbloemsupplement van vitaminesperpost.nl wordt gebruik gemaakt van de wortels van de paardenbloem. Het is mogelijk deze stoffen te extraheren door de gemalen wortels in sterke alcohol te leggen. Op deze manier ontstaat een tinctuur. Onze capsules zijn samengesteld met paardenbloemextract dat is ontstaan door geavanceerde extractiemethoden. Hierdoor bent u verzekerd van een modern paardenbloemsupplement dat nog steeds de kracht van de oude kruidenkennis in zich herbergt. Elk van onze capsules bevat 400 mg puur paardenbloemextract. Het supplement is volgens IFS-kwaliteitsnormen gecapsuleerd.

Vragen of advies?

Wilt u meer weten over paardenbloemen of andere heilzame planten? Neem dan tijdens kantooruren contact op met onze medewerkers: +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).