Vitamines zijn essentieel voor het normaal functioneren van ons lichaam. Ze dragen bij aan groei, vitaliteit, gezondheid, algemeen welzijn en aan de preventie van mogelijke problemen met de gezondheid. De beste manier om vitamines binnen te krijgen, is via gezonde voeding. Er zijn allerlei redenen waardoor we niet via de voeding voldoende vitamines binnen krijgen. Dan kunnen kwalitatief goede supplementen uitkomst bieden.
- Wat zijn vitamines precies?
- Mensen maken geen vitamine C aan, dieren wel
- Vitamines worden op basis van hun scheikundige activiteit gegroepeerd
- 13 vitaminen die uw lichaam echt nodig heeft
- Vitamine A
- Vitamine B1
- Vitamine B2
- Vitamine B3 (niacine)
- Vitamine B5 (pantotheenzuur)
- Vitamine B6 (pyridoxine)
- Vitamine B12
- Vitamine C
- Vitamine D
- Vitamine E
- Vitamine K
Wat zijn vitamines precies?
Het antwoord wordt door Wikipedia als volgt gedefinieerd: ’Een vitamine is een voedingsstof die in organismen zoals mensen en dieren wordt gebruikt in co-enzymen. Omdat vitamines niet worden verbruikt, heeft de mens er maar weinig van nodig. Organismen kunnen niet of in onvoldoende mate zelf vitamines maken. Er zijn een paar uitzonderingen zoals vitamine B3 (uit tryptofaan) en vitamine D (uit zonlicht).
"Combineer vitamine C met vers vruchtensap en verdeel het over de dag"
Hoewel mensen sommige vitamines zelf kunnen aanmaken, zijn er ook omstandigheden waarbij er niet genoeg van wordt gevormd. Ook is het mogelijk dat het voedingspatroon niet voldoende vitamines levert. Zo is ascorbinezuur (vitamine C) wel een noodzakelijke vitamine voor de mens, maar niet voor de meeste andere dierlijke organismen, omdat deze vitamine C wel zelf kunnen aanmaken. Het lichaam maakt geen onderscheid tussen natuurlijke en synthetische vitamine C, maar vitamine C werkt van nature goed samen met plantaardige stoffen zoals bioflavonoïden.
Het is daarom een goed idee om vitamine C met vers vruchtensap te combineren. Neem niet te veel in één keer. Beter is het om vitamine C tweemaal verdeeld over de dag te nemen. Omdat het een wateroplosbare vitamine is, wordt een teveel namelijk snel met de urine uitgescheiden.
"Mensen met een streng vegetarisch of veganistisch voedingspatroon, hebben mogelijk een vitamine B12-supplement nodig"
Vitamines worden op basis van hun scheikundige activiteit gegroepeerd
Vitamines worden ingedeeld op basis van hun scheikundige activiteit en niet op basis van hun structuur. Daardoor verwijst elke vitamine naar verschillende verbindingen die alle de biologische activiteit vertonen die wordt geassocieerd met een bepaalde vitamine. Zo'n set stoffen wordt gegroepeerd onder een alfabetische, algemene beschrijving zoals bijvoorbeeld ‘vitamine A’, die de stoffen retina, retinol en verschillende carotenoïden omvat. De term ‘vitamine’ omvat geen andere essentiële voedingsstoffen zoals mineralen, essentiële vetzuren of essentiële aminozuren. De term omvat evenmin andere voedingsstoffen die de gezondheid wel bevorderen, maar die minder vaak nodig zijn.
13 vitaminen die uw lichaam echt nodig heeft
- Dit zijn vitamine A, C, D, E, K en de B-vitamines (thiamine, riboflavine, niacine, pantotheenzuur, biotine, vitamine B6, vitamine B12 en folaat)
- Normaliter kunt u alle vitamines uit het voedsel halen dat u eet, mits het gezond voedsel is van goede kwaliteit
- Uw lichaam kan ook vitamine D en K aanmaken
- Mensen die een streng vegetarisch of veganistisch voedingspatroon volgen, hebben mogelijk een vitamine B12-supplement nodig
Vitamines worden onderverdeeld in ‘wateroplosbaar’ of ‘vetoplosbaar’
De mens gebruikt 13 vitamines: 4 vetoplosbare (A, D, E en K) en 9 in water oplosbare (8 B-vitamines en vitamine C).
- Wateroplosbaar
In water oplosbare vitamines lossen gemakkelijk op in water en worden in het algemeen via de urinewegen uitgescheiden. Omdat ze niet worden opgeslagen, is een consistente, dagelijkse inname belangrijk. Veel soorten in water oplosbare vitamines kunnen door bacteriën worden gemaakt.
- Vetoplosbaar
In vet oplosbare vitamines worden met behulp van lipiden (vetten) vanuit het darmkanaal opgenomen. Omdat ze zich eerder in het lichaam opstapelen, kunnen ze sneller leiden tot ‘hypervitaminose’ dan in water oplosbare vitamines.
"Bèta-caroteen is een voorloper van vitamine A en ondersteunt een gezond afweersysteem"
Vitamine A
Deze vitamine speelt een rol in het celspecialisatieproces, is goed voor het gezichtsvermogen en belangrijk voor de huid. Ook draagt vitamine A bij aan het behoud van een goed ijzergehalte in het bloed en zorgt mede voor een goede weerstand. Daarnaast draagt deze vitamine bij aan het behoud van een normale structuur en functie van de slijmvliezen. Bèta-caroteen is een voorloper van vitamine A en ondersteunt een gezond afweersysteem. Vitamine A wordt in melkproducten, orgaanvlees en visolie aangetroffen.
Bèta-caroteen wordt in kleurrijke groente zoals wortels, broccoli, spinazie en zoete aardappelen gevonden.
*Evaluatie gezondheidsclaims is lopende.
Bronnen van vitamine A:
Eierdooier, donker gekleurd fruit, donkere bladgroente, lever, rundvlees en vis en verrijkte melk- en zuivelproducten (zoals kaas, yoghurt, boter en room).
"Mensen die veel alcohol gebruiken, dienen B1 in te nemen omdat alcohol de opname van vitamine B1 in de darmen tegengaat"
Bronnen van thiamine (vitamine B1):
Eieren, erwten, melkpoeder, mager vlees, orgaanvlees, volkoren producten, noten en zaden en peulvruchten (gedroogde bonen).
Vitamine B2
Vitamine B2 (riboflavine) draagt bij aan de instandhouding van normale rode bloedcellen en is goed voor het gezichtsvermogen. Ook helpt B2 energie vrij/los te maken uit vet, koolhydraten en eiwitten en voedt de huid van binnenuit.
Bovendien draagt deze vitamine bij aan het behoud van een goed ijzergehalte in het bloed, is een antioxidant, goed voor de slijmvliezen, helpt bij vermoeidheid en is van belang voor het zenuwstelsel.
Bronnen van Riboflavine (vitamine B2):
Zuivelproducten, vlees, vlees(waren), groente, fruit en graanproducten.
Weetje:
Van veel vitamine B3 supplementen kun je een 'niacine-flush' krijgen (plotselinge roodheid van de huid), maar bij onze vitamine B3 (niacinamide) is dat niet het geval.
Vitamine B3 ondersteunt het energieniveau, helpt bij het gezond houden van de huid en ondersteunt de cognitieve functies zoals de leerprestaties, het concentratievermogen en het geheugen. B3 draagt ook bij aan het behoud van normale structuur en functie van de slijmvliezen, helpt om vermoeidheid te verminderen en heeft een positieve invloed op het zenuwstelsel.
Bronnen van niacine (vitamine B3):
We treffen B3 aan in noten, eieren, aardappelen, gevogelte, avocado, peulvruchten, mager vlees, vis (tonijn- en zoutwatervis), verrijkte broden en verrijkte granen.
Vitamine B5 (pantotheenzuur)
Vitamine B5 draagt bij aan een normale energiehuishouding, ondersteunt in stresssituaties en helpt om vermoeidheid en moeheid te verminderen.
Bronnen van pantotheenzuur (vitamine B5):
We vinden B5 in melk, eieren, gevogelte, avocado's, paddenstoelen, orgaanvlees, peulvruchten en linzen, volkoren granen, witte en zoete aardappelen, broccoli, boerenkool en andere groenten binnen de koolfamilie.
Vitamine B6 (pyroxidine)
Vitamine B6 is van belang voor de vorming van rode bloedcellen, ondersteunt het energieniveau en draagt bij aan het reguleren van hormonale activiteiten in het lichaam. Daarnaast is B6 goed voor de weerstand, ondersteunt de cognitieve functies zoals de leerprestaties, het concentratievermogen en het geheugen. Ook helpt vitamine B6 bij vermoeidheid en heeft een positieve invloed op de werking van het zenuwstelsel.
Bronnen van pyroxidine (vitamine B6):
Bronnen van vitamine B6 zijn noten, vlees, gevogelte, bananen, avocado, peulvruchten (gedroogde bonen) en volkoren granen (door malen en verwerken gaat veel natuurlijke vitamine B6 verloren).
Vitamine B12
Helpt bij de aanmaak van rode bloedlichaampjes, heeft een gunstige invloed op het celdelingsproces en ondersteunt de energiestofwisseling, het immuunsysteem en de cognitieve functies zoals de leerprestaties, het concentratievermogen en het geheugen. Vitamine B12 kan gebrek aan energie helpen verminderen en draagt bij aan de normale werking van de zenuwen. Dierlijke bronnen van vitamine B12 worden over het algemeen veel beter door het lichaam opgenomen dan plantaardige bronnen, maar ook daarvoor is door voortschrijdende kennis een goed plantaardig alternatief beschikbaar gekomen.
Bronnen van vitamine B12:
Vlees, eieren, gevogelte, schelpdieren, melk en andere zuivelproducten, verrijkte sojamelk orgaanvlees (lever en nieren).
Weetje:
Onze vitamine C natuurlijk bevat naast ascorbinezuur ook poeder en extract van amlafruit, het meest vitamine C-rijke fruit op de planeet.
We noemen een aantal processen waarbij vitamine C is betrokken. Het draagt bij aan de vorming van collageen en dat is van belang is voor een goede conditie van de bloedvaten. Ook draagt het bij aan de instandhouding van sterke botten, tanden en gezond kraakbeen en ondersteunt het energieniveau. Vitamine C is een antioxidant. Het ondersteunt de cognitieve functies zoals de leerprestaties, het concentratievermogen en het geheugen en heeft een positieve invloed op de werking van het zenuwstelsel.
Bronnen van vitamine C:
Broccoli, spinazie, kool, aardappelen, tomaten, bloemkool, citrusvruchten, aardbeien, tomatensap, spruitjes.
Vitamine D
Vitamine D draagt bij aan een normale celdeling, normale calcium- en fosforgehalten in het bloed en het behoud van sterke botten en tanden. Vitamine D ondersteunt eveneens het afweersysteem en de normale werking van de spieren. Het lichaam kan vitamine D maken na blootstelling aan zonlicht.
Bronnen van Vitamine D:
Visolie en levertraan, verrijkte melk- en zuivelproducten (kaas, yoghurt, boter en room) vis (vette vis zoals zalm, makreel, haring en sardientjes), noten en zaden, groene bladgroenten, maïs, asperges en tarwekiemen.
Vitamine E
Helpt cellen te beschermen tegen oxidatieve schade veroorzaakt door luchtvervuiling en zonlicht.
Vitamine E-bronnen:
Avocado, zaden en noten, papaja en mango, tarwekiem- en tarwekiemoliën, oliën (saffloer, maïs en zonnebloem) en donkergroene groenten (bijvoorbeeld spinazie, broccoli en asperges).
"Mensen met een bewust, natuurlijk en gevarieerd voedingspatroon zullen waarschijnlijk geen serieuze acute vitaminetekorten ontwikkelen"
Vitamine K
Ondersteunt de bloedstolling en draagt bij aan de opname van mineralen/calcium in de botten. Ook is vitamine K goed voor het skelet en voor het behoud van sterke botten.
Bronnen van vitamine K:
Kool, volkoren granen, bloemkool, vis, lever, rundvlees, eieren, donkere bladgroente (bijvoorbeeld spinazie, boerenkool, raapstelen) en donkergroene groente zoals bijvoorbeeld broccoli, spruitjes en asperges.
Vitaminetekorten kunnen in absolute en relatieve tekorten worden onderscheiden. Een absoluut tekort wordt vastgesteld door middel van een regulier bloedonderzoek. Relatieve tekorten zullen daarin (nog niet) te zien zijn, maar kunnen op (langere) termijn toch effect hebben.
Een tekort treedt op als iemand niet genoeg vitamines via de voeding binnenkrijgt. Ook andere factoren kunnen hierbij echter een rol spelen. De opnamecapaciteit kan door een aandoening of door ouderdom zijn verminderd, maar ook leefstijlfactoren kunnen van invloed zijn zoals roken, (teveel) alcohol of het gebruik van (bepaalde) medicijnen. Mensen met een bewust, natuurlijk en gevarieerd voedingspatroon zullen waarschijnlijk geen serieuze acute vitaminetekorten ontwikkelen.
Aan de andere kant kan een ongezond voedingspatroon bijdragen aan het ontstaan van relatieve vitaminetekorten. Voedingssupplementen met vitamines, sporen en mineralen kunnen eraan bijdragen dat we tóch elke dag voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen. Ook als we af en toe wat minder gezond eten.
Vragen of advies?
Vitaminesperpost.nl heeft een groot assortiment aan vitamines en plantenextracten. Wilt u meer informatie over onze supplementen of hulp bij het maken van een keuze? U kunt ons altijd bereiken op doordeweekse dagen binnen kantoortijden op telefoonnummer +31(0)75-612 12 47 (lokaal tarief) of via onze contactpagina.
