Speeksel is essentieel maar ook een van de meest onderschatte lichaamsvloeistoffen. U staat er misschien niet vaak bij stil, maar dit vocht speelt een cruciale rol in ons algeheel welzijn. Ontdek in dit blog de kracht van speeksel voor uw gezondheid.
- Wat is speeksel?
- Wat zijn de functies van ons speeksel?
- Wat zit er in ons speeksel?
- Waarom is speeksel superbelangrijk?
- Wat kunnen we doen om ons speeksel gezond te houden?
- Welke voeding draagt bij aan gezond speeksel?
- Welke voedingssupplementen zijn goed voor ons speeksel?
Wat is speeksel?
Speeksel, we denken er zelden over na. Wat is het eigenlijk? Nou, speeksel is een vloeistof die voornamelijk door de speekselklieren in onze mond wordt geproduceerd. Gemiddeld produceren we dagelijks tussen de 0,5 en 1,5 liter speeksel! Het bestaat voor 99% uit water, maar bevat ook belangrijke stoffen zoals enzymen, eiwitten, mineralen, elektrolyten en bacteriën. Zonder dat we het doorhebben, vervult speeksel veel complexe en vitale functies in ons lichaam.
“Speeksel heeft niet één maar verschillende belangrijke taken”
Welke functies zijn dat dan? Speeksel heeft namelijk niet één maar verschillende belangrijke taken. Ten eerste helpt het bij het verteren van voedsel. Het bevat onder meer het enzym amylase. Dit enzym helpt bij het afbreken van koolhydraten in de mond. Dit is het begin van het spijsverteringsproces. Daarnaast is speeksel verantwoordelijk voor het schoonhouden van de mond. Het spoelt voedselresten en bacteriën weg en beschermt zo het gebit tegen gaatjes en tandvleesissues.
Speeksel heeft ook een beschermende werking op de slijmvliezen in de mond en zorgt ervoor dat we gemakkelijk kunnen praten en slikken. Bovendien speelt speeksel een rol in de smaakbeleving. Zonder speeksel zouden we nauwelijks smaken kunnen onderscheiden en niet van verrukkelijke maaltijden kunnen genieten.
“Speeksel bevat verschillende belangrijke componenten”
Speeksel bevat verschillende belangrijke componenten die allemaal hun eigen rol spelen in het behoud van een gezonde mond en algehele gezondheid. We noemen ze hieronder.
- Water. Zoals eerder genoemd, bestaat speeksel voor 99% uit water. Dit helpt bij het hydrateren van de mond en het oplossen van voedseldeeltjes.
- Enzymen. Het enzym amylase helpt bij de afbraak van koolhydraten, terwijl lipase vetten afbreekt.
- Elektrolyten. Natrium, kalium en calcium zijn enkele elektrolyten in speeksel die een belangrijke rol spelen in de mondgezondheid.
- Bepaalde eiwitten. Deze helpen de groei van schadelijke bacteriën in de mond te remmen.
Weetje
Ons speeksel heeft een ritme. Gedurende de nacht produceren we nauwelijks speeksel. Het weinige speeksel dat we aanmaken, wordt vooral door de speekselklieren in de onderkaak gemaakt. Het is wat slijmerig. De natuur heeft op deze manier bepaald dat we ons niet snel in onze slaap verslikken.
Met bovenstaande informatie in gedachten is het wel duidelijk dat speeksel belangrijk is voor de gezondheid van onze tanden en tandvlees. Speeksel heeft een smerende werking als u slikt, kauwt of praat. Met voldoende speeksel kunt u makkelijker met uw tong, lippen en wangen bewegen. Wie te weinig speeksel aanmaakt, krijgt een droge mond. Dit wordt ‘xerostomie’ genoemd. Dit kan tot allerlei vervelende issues leiden zoals gaatjes, een slechte adem, ongezond tandvlees en zelfs een minder goed functionerende spijsvertering.
Omdat speeksel ook helpt bij het neutraliseren van zuren die tandglazuur kunnen beschadigen, beschermt het ons tegen tandbederf. Daarnaast is speeksel een essentieel onderdeel van ons immuunsysteem. De eiwitten en enzymen in speeksel ondersteunen het herstel van weefsels. Ook wordt de mondflora in balans gehouden. Dit is niet alleen belangrijk voor een gezonde mond, maar ook voor de algehele gezondheid.
“Beperk zoetigheden en kies vaker voor gezonde snacks”
Om gezond speeksel te behouden, is het belangrijk om goed voor uw mondgezondheid te zorgen. Wilt u weten hoe u dat doet? Wij geven enkele tips.
Drink voldoende water: hydratatie is voor bijna alles essentieel en dus ook voor de productie van speeksel. Zorg ervoor dat u dagelijks genoeg water drinkt om uitdroging te voorkomen.
Beperk suikerinname: dit is natuurlijk een echte inkopper. Suiker kan het speeksel zuur maken, wat schadelijk is voor het tandglazuur. Beperk zoetigheden en kies vaker voor gezonde snacks.
Kauw op voedsel: het kauwen op voedsel, zoals groente en fruit, stimuleert de aanmaak van speeksel. Dit helpt bij het schoonhouden van de mond.
Vermijd alcohol en tabak: ook dit is natuurlijk een no-brainer. Zowel tabak als roken kunnen de speekselproductie verminderen en de mond uitdrogen. En een droge mond is niet bevorderlijk voor de gezondheid van dit orgaan.
“Het is van belang dat uw op uw voeding let”
Dit zijn slechts enkele tips die bijdragen aan gezond speeksel. Daarnaast is het van belang dat u op uw voeding let. Bepaalde voedingsmiddelen kunnen helpen bij het ondersteunen van een gezonde speekselproductie en mondgezondheid. Dit betreft voedingsmiddelen die de speekselklieren aanjagen of voedingsstoffen bevatten die aan de mondgezondheid bijdragen. U kunt hierbij denken aan:
Waterhoudende groenten en fruit: komkommer, selderij, wortels en appels bevatten veel water en helpen bij het stimuleren van speekselproductie.
Zuivelproducten: melk, yoghurt en kaas bevatten calcium en fosfaat. Deze dragen bij aan de versterking van het tandglazuur.
Peulvruchten en noten: deze bevatten belangrijke mineralen zoals magnesium en calcium, die essentieel zijn voor sterke tanden en een gezond speekselmilieu.
“Vitamine C helpt bij de collageenvorming voor een normale werking van het tandvlees”
Daarnaast zijn er verschillende voedingssupplementen die kunnen helpen bij het ondersteunen van een gezonde speekselproductie en mondgezondheid.
Vitamine C: deze vitamine helpt bij de collageenvorming voor een normale werking van het tandvlees.
Calcium: is van belang voor het gebit en is nodig voor de instandhouding van normale tanden.
Vitamine D: is van belang voor het gebit en is nodig voor de instandhouding van normale tanden. Vitamine D is van belang voor de calcium en fosforopname en ondersteunt dus indirect ook de mondgezondheid.
Zink: dit mineraal draagt bij aan de normale werking van het immuunsysteem en levert een bijdrage aan de bescherming van cellen tegen oxidatieve schade. Dit is tevens van belang voor het mondweefsel en speeksel.
Speeksel is dus veel meer dan alleen een vochtige stof in onze mond. Het speelt een cruciale rol in ons spijsverteringsstelsel, beschermt ons gebit en tandvlees en ondersteunt ons immuunsysteem. Door goed op uw mondgezondheid te letten, kan uw speeksel zijn belangrijke functies goed blijven vervullen. Zorg voor uw speeksel en het zal voor u zorgen!
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over uw speeksel en supplementen die bijdragen aan de mondgezondheid? Neem dan contact met ons op via het contactformulier of tijdens kantooruren via tel. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
