Wie bewust met voeding bezig is, heeft vast al kennisgemaakt met de termen ‘Dirty Dozen’ en ‘Clean Fifteen’. Deze twee benamingen hebben met het gebruik van pesticiden op groente en fruit te maken. In dit blog kijken we welke groente- en fruitsoorten bij welke lijst horen. En hoe zit het precies met de aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen in onze voedingssupplementen?
- Wat zijn de Dirty Dozen?
- Wat zijn de Dirty Dozen van 2024?
- Waarom worden ze Dirty Dozen genoemd?
- Wat zijn de Clean Fifteen?
- Wat zijn de Clean Fifteen van 2024?
- Waarom worden ze Clean Fifteen genoemd?
- Zijn de Amerikaanse lijsten vergelijkbaar met de Nederlandse situatie?
- Waarom zijn deze lijsten belangrijk?
- Wat zegt het Voedingscentrum over de Dirty Dozen en de Clean Fifteen?
- Pas wel op voor het cocktaileffect
- Hoe zit het met pesticiden in voedingssupplementen?
- Wat levert de kennis van de Dirty Dozen en Clean Fifteen voor u op?
Wat zijn de Dirty Dozen?
Eerst maar eens kijken wat de Dirty Dozen-lijst precies behelst. Elk jaar publiceert een Amerikaanse milieuorganisatie genaamd de Environmental Working Group (EWG) een lijst van twaalf soorten groente en fruit die het meest verontreinigd zijn met pesticiden. Deze lijst wordt samengesteld op basis van tests die worden uitgevoerd door het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) en de Food and Drug Administration (FDA). De onderzoekers analyseerden hiervoor 47.510 monsters van 46 soorten groente en fruit.
“Zelfs na zorgvuldig wassen en schillen nog residuen”
Wellicht smult u tegenwoordig heerlijk van het lekkere verse fruit en alle lonkende groentesoorten die u in de supermarktschappen aantreft. De groente en het fruit op de Dirty Dozen-lijst bevatten echter vaak residuen van meerdere pesticiden, zelfs na grondig wassen en schillen. Het gaat dan met name om:
- Aardbeien
- Spinazie
- Boerenkool, boerenkoolachtige bladgroente en mosterdgroente
- Nectarines
- Appels
- Druiven
- Paprika's & Hete pepers
- Kersen
- Perziken
- Peren
- Selderij
- Tomaten
“De term is vooral bedoeld ter bewustmaking”
We kunnen voorstellen dat u even schrikt bij het zien van deze lijst van populaire groente- en fruitsoorten. De term Dirty Dozen verwijst immers naar het hoge niveau van pesticiden dat op deze groenten en vruchten wordt aangetroffen. De bedoeling van de term is overigens niet om u af te schrikken. De term is vooral bedoeld om ons als consumenten bewust te maken van de potentiële gezondheidsrisico's die gepaard gaan met het consumeren van deze producten. Het hoge pesticidenniveau zou aan verschillende gezondheidsproblemen kunnen bijdragen.
“Gelukkig hebben we ook nog de Clean Fifteen”
Aan de andere kant van het spectrum hebben we gelukkig ook nog de Clean Fifteen. Dit is een lijst van vijftien soorten groente en fruit die de mínste hoeveelheid pesticiden bevatten. Ook deze lijst wordt jaarlijks door de EWG bijgewerkt. De producten op deze lijst zijn veilig(er) om te eten en vereisen minder zorg over pesticiden, zelfs als ze niet biologisch zijn geteeld.
“Clean Fifteen is een langere lijst”
Als u dol bent op een van onderstaande levensmiddelen dan hoeft u zich geen zorgen te maken. De lijst met veilige(r) groente en fruit is drie producten langer en omvat:
Avocado, maïs, ananas, ui, papaja, doperwten (diepvries), asperges, honingmeloen, kiwi, kool, champignons, cantaloupe meloen, mango, watermeloen en zoete aardappel.
“Deze groente- en fruitsoorten zijn een betere keuze”
Waarom worden ze Clean Fifteen genoemd?
De term Clean Fifteen spreekt in deze context natuurlijk voor zich. Met Clean Fifteen wordt benadrukt dat deze groente en dit fruit het laagste niveau van pesticiden bevatten. Dit betekent dus dat ze minder risico voor de gezondheid vormen. Hierdoor zijn ze een betere keuze voor degenen onder ons die zich zorgen maken over pesticiden en wellicht geen toegang hebben tot of zich geen biologische producten kunnen veroorloven. Bovengenoemde producten hebben vaak een schil of een dikke schil die tegen pesticiden beschermt, of ze worden minder vaak besproeid met pesticiden in het algemeen.
“Wereldwijd wordt naar standaardisatie van voedselveiligheidsnormen gestreefd”
Natuurlijk zijn de situatie en wetgeving in Nederland niet helemaal vergelijkbaar met die in de Verenigde Staten. Ten gevolge van globalisering vinden we echter vele gelijkwaardige producten in Europa en in de Verenigde Staten in de supermarktschappen. Zo komen kiwi’s meestal uit Nieuw-Zeeland, ook de kiwi’s die in de VS worden verkocht. Bovendien wordt wereldwijd naar standaardisatie van voedselveiligheidsnormen gestreefd. Vergeet daarbij niet dat een blauwe bes die in Afrika wordt geteeld, daar net zo snel slachtoffer van insectenvraat is als in Nederland. De verschillen in pesticiden lopen globaal dus niet heel ver uiteen.
“De Dirty Dozen en Clean Fifteen hebben potentiële gevolgen voor mens en milieu”
Waarom zijn deze lijsten belangrijk?
Als u iemand bent die veel met voeding en gezonde keuzes bezig is, is deze lijst belangrijk. Het kennen van de Dirty Dozen en de Clean Fifteen kan u immers helpen om in de supermarkt meer bewuste keuzes te maken. De Dirty Dozen en Clean Fifteen hebben immers potentiële gevolgen voor de mens en milieu. Overweeg bijvoorbeeld de volgende factoren:
Gezondheid: Door de Dirty Dozen te vermijden of biologisch te kopen, kunt u uw blootstelling aan schadelijke pesticiden verminderen. Pesticiden worden met verschillende gezondheidsproblemen in verband gebracht, vooral bij kwetsbare bevolkingsgroepen zoals kinderen en zwangere vrouwen.
Milieu: Door te kiezen voor producten die minder pesticiden vereisen, helpt u ook het milieu. Pesticiden kunnen immers schadelijk zijn voor het bodemleven, waterwegen en biodiversiteit.
Betaalbaar: Niet iedereen kan zich volledig biologische boodschappen zonder chemische bestrijdingsmiddelen veroorloven. De Clean Fifteen bieden een betaalbare manier om toch veilig en gezond te eten zonder dat u zich zorgen over pesticiden hoeft te maken.
“Voedingscentrum pleit voor meer onderzoek”
Wat zegt het Voedingscentrum over de Dirty Dozen en de Clean Fifteen?
Volgens het Voedingscentrum hoeven we trouwens niet in de stress te schieten bij de term Dirty Dozen. Op de website stelt Wieke van der Vossen, expert voedselveiligheid het volgende: “Bij de toelating en beoordeling van bestrijdingsmiddelen wordt kritisch gekeken naar wat het mogelijke effect is op de gezondheid. Er zijn ook strenge regels voor wat mag achterblijven op het product. We zien uit duizenden analyses van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit dat groente en fruit hier ruimschoots aan voldoen. Daar waar het kan, pleiten wij voor meer onderzoek en een zo beperkt mogelijk gebruik van bestrijdingsmiddelen op groente en fruit. Dat vermindert de kans op gezondheidsschade en milieuschade.”
Bovendien wegen volgens het Voedingscentrum de voordelen van bespoten groente en fruit nog altijd op tegen de nadelen. Van der Vossen stelt dat het goed is dat we als consument kritisch naar onze voeding kijken, maar we mogen niet bang worden om groente en fruit te eten. Ze zegt: “Er is geen reden tot zorg, biologische en reguliere groente en fruit kunt u veilig eten. Sterker nog: het eten van groente en fruit levert juist gezondheidsvoordelen op. Uit onderzoek weten we bijvoorbeeld dat het beschermt tegen bepaalde ziektes. Het maakt daarbij niet uit of u biologische groente en fruit eet, of regulier.” Volgens Van der Vossen geldt dit ook voor baby’s en peuters.
““Onze supplementaire grondstoffen worden altijd op veiligheid getest”
Pas wel op voor het cocktaileffect
Hoewel bestrijdingsmiddelen een negatieve reputatie hebben, blijft de NVWA in haar voortgangsrapportage relatief kalm en geeft een heldere uitleg. Maar als je dieper graaft en meerdere rapporten analyseert, beginnen de alarmbellen te rinkelen. Het jaarverslag van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) onthult namelijk dat een derde van het in Europa geconsumeerde voedsel residuen van twee of meer pesticiden bevat. Voor zomerfruit is de situatie nog zorgwekkend: meer dan 65% van de geteste kersen, aardbeien en druiven bevatten een cocktail van pesticiden.
Hoe zit het met pesticiden in voedingssupplementen?
Certificate of Analysis
Bij vitaminesperpost.nl is úw zorg voor veiligheid ónze zorg. Wij nemen verschillende maatregelen om te garanderen dat onze ingrediënten veilig zijn. Zo worden onze producten altijd op veiligheid getest. We maken voor de capsulering gebruik van IFS oftewel de International Food Standard. Dit is een standaard op het gebied van voedselveiligheid. Bovendien gaan al onze producten vergezeld van een zogenoemd Certificate of Analysis (CoA). Elke badge wordt volgens deze richtlijn gecontroleerd. Hierbij wordt onderzocht of er geen zware metalen of bacteriën of andere onwenselijke stoffen in het supplement zitten. Een CoA is een uniek document dat door een onafhankelijk laboratorium wordt afgegeven. Op het CoA staan de resultaten van de testen én de meetmethoden waarmee die resultaten verkregen zijn.
Good Manufacturing Practice
De GMP garandeert ons dat de producten voldoen aan de strenge GMP-kwaliteitsnormen. GMP staat voor Good Manufacturing Practice en is van toepassing op een aantal van onze (liposomale) producten. Dit is een van de belangrijkste kwaliteitsborgingssystemen in de farmaceutische- en voedingsmiddelenindustrie.
Als webshop zijn we uiteraard ook gecertificeerd lid van de Stichting Webshop Keurmerk. Het is duidelijk: onze supplementen worden te uit en te na gecheckt op onvolkomenheden en zijn dus veilig voor gebruik. Zo zijn al onze groente- en fruitsupplementen afkomstig uit natuurlijke teelt.
“Eet gezond, eet bewust”
Wat levert de kennis van de Dirty Dozen en Clean Fifteen voor u op?
Met de kennis van veel- en minder bespoten levensmiddelen, kunt u in de toekomst wellicht een betere keuze maken. Deze informatie is interessant voor iedereen die gezonder en bewuster wil eten. Als u deze lijsten bij het boodschappen doen in gedachten houdt, kunt u gerichte voedingskeuzes maken onder het motto: eet gezond, eet bewust.
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over de Dirty Dozen en/of Clean Fifteen of het gebruik van pesticiden in onze supplementen? Neem dan tijdens kantooruren contact met ons op via tel. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
