Wat zijn slijmstoffen?

Alle planten bevatten uiteenlopende voedingsstoffen. Denk bijvoorbeeld aan vitamines, mineralen, sporenelementen en nog veel meer scheikundige stoffen. Al deze stoffen hebben hun uitwerking op het menselijk lichaam. Een van deze groepen zijn polysachariden. Een onderdeel van deze polysachariden zijn bijvoorbeeld slijmstoffen. Wat zijn polysachariden nou eigenlijk en wat doen ze?

 

Wat zijn polysachariden precies?

In de biologie komen veel moeilijke termen voor waarvan bijna niemand direct weet wat ze betekenen. Een van die woorden is ‘polysachariden’. Wat zijn dit nou precies? Eenvoudig gezegd, zijn polysachariden koolhydraten. Deze koolhydraten zijn opgebouwd uit tien of meer monosacharide eenheden oftewel polymeren. Monosachariden zijn bijvoorbeeld glucose, fructose en galactose. Het woord ‘sachariden’ betekent in feite ‘bouwstenen’. Afhankelijk van het aantal sachariden zijn koolhydraten onder te verdelen in monosachariden, disachariden, oligosachariden en polysachariden. Ons lichaam kan alleen in de darm monosachariden opnemen. Eventuele langere ketens worden door enzymen afgebroken tot monosachariden. Heel simpel gesteld, is koolhydraten een verzamelnaam voor alle suikers, zetmeel en voedingsvezels zoals slijmstoffen die in onze voeding voorkomen, waarbij de suikers dus monosachariden worden genoemd. We gaan in dit artikel wat verder specifiek op de slijmstoffen in.

Slijm is fijn

Wie het woord slijm hoort, krijgt daar vaak meteen vervelende of onsmakelijke associaties bij. Slijm staat te boek als kleverig, vies en glibberig. Toch zouden we zonder slijm niet kunnen eten, slikken of seks hebben. Slijm is dus eigenlijk fijn. Zoals gezegd, bezitten ook planten slijmstoffen. Deze zijn eveneens onmisbaar voor het voortbestaan van de soort.

“Slijmstoffen hebben de eigenschap dat ze opzwellen als ze in contact komen met water”

Polysachariden zoals slijmstoffen in planten

LijnzaadSlijmstoffen zijn dus een vorm van polysachariden. Kenmerkend voor slijmstoffen is dat ze de eigenschap hebben om op te zwellen als ze in contact komen met water. Ze vormen dan een slijmerige massa. Lijnzaad zit bijvoorbeeld vol slijmstoffen. Wie wat lijnzaad in water doet, ziet meteen dat het een kleverige massa vormt. Slijmstoffen in planten zijn polysachariden (koolhydraten) die de plant niet gebruikt. Toch hebben ze een functie voor de plant. Ze zorgen ervoor dat de plant vocht vasthoudt en het geeft bescherming. Ze functioneren eveneens als reservevoedsel voor de plant. De slijmstoffen zijn uitsluitend oplosbaar in water. In alcohol slaan ze neer. De meeste slijmstoffen worden door de plantaardige celwanden geproduceerd. Ze zijn rijk aan mineralen en sporenelementen die het immuunsysteem stimuleren. Tot de slijmstoffen van plantencellen behoren zetmeel, pectine en gom. Talrijke kruiden zijn rijk aan slijmstoffen, bijvoorbeeld lijnzaad, linde, smalle weegbree en vlier.

“Slijmstoffen ondersteunen de slijmvliezen”

Wat kunnen polysachariden voor de mens betekenen?

WeegbreeOok in het menselijk lichaam kunnen polysachariden als plantaardige slijmstoffen een rol vervullen. Zo kunnen ze de slijmvliezen ondersteunen. De jonge bladeren van de weegbree bezitten bijvoorbeeld buiten looistoffen, bitterstof, flavonoïden en mineralen ook veel slijmstoffen. Vanwege die slijmstoffen staat de plant vooral bekend voor zijn verzachtende invloed op de keel. De bladeren kunnen ook worden ingezet ter ondersteuning van het immuunsysteem en voor een goede darmfunctie. Ook lijnzaad zit boordevol slijmstoffen. Zoals gezegd, zwellen deze op als je ze in water doet. Daarom is lijnzaad ook een goede ei-vervanger bij het bakken. Fenegriek bevat eveneens veel slijmstoffen. Niet zo verwonderlijk dus dat fenegriek door de jaren heen eveneens wordt gebruikt om de spijsvertering te ondersteunen.

Wilt u meer weten over inhoudsstoffen van planten?
Neem dan contact op met onze deskundige medewerkers.
Ze zijn tijdens kantooruren bereikbaar via tel. +31(0)75-612 12 47 (lokaal tarief).