Vocht vasthouden: welke voeding en supplementen? Persoon met vochtophoping

Het is lekker warm en daarmee stijgt ook onze lichaamstemperatuur. Hierdoor verlopen sommige processen in ons lijf echter niet optimaal. Zo kan het gebeuren dat u op de weegschaal gaat staan en plots twee kilo zwaarder bent. Dit komt wellicht omdat u vocht vasthoudt. Wat doet al dat vocht met ons lichaam en, belangrijker, hoe komt u er weer vanaf? 

Wat is een goede vochthuishouding?

Illustratie lymfesysteemIllustratie lymfesysteem

Het menselijk lichaam bestaat voor circa 65 procent uit water. Een goede vochthuishouding is dus zeker geen overbodige luxe. Zo moet overmatig vocht worden afgevoerd. Hoe gaat dit in z’n werk? We leggen het even uit. 

De opname én afvoer van vocht uit weefsel gebeurt via haarvaten en het lymfesysteem. Ons lymfesysteem bestaat uit lymfebanen. Door deze banen stroomt een kleurloze vloeistof: lymfevocht.

De afvalstoffen uit onze cellen worden idealiter door dit vocht opgenomen en afgevoerd. Dit houdt in dat het vocht in juiste verhoudingen over het lichaam wordt verdeeld. 

“Het overschot aan vocht veroorzaakt een zwelling”

Wat is vocht vasthouden?

Bij een normale vochthuishouding zweet en plast u overtollig vocht weer uit, zodat u in balans blijft. Soms houdt u het vocht echter vast. Dit is een veelvoorkomend verschijnsel dat tot allerlei ongemakken kan leiden. Dit gebeurt als er te veel vocht in de weefsels van het lichaam blijft hangen. Het overschot aan vocht veroorzaakt dan een zwelling. Zo’n zwelling kan zich in verschillende delen van het lichaam manifesteren. Het meeste vocht komt vanwege de zwaartekracht in onze ‘uiteindes’ terecht, zoals dus in de benen, enkels, handen en bij sommigen in het gezicht. Het kan ook tot een opgeblazen gevoel leiden.

Opgezwollen enkels, voeten en kuitenOpgezwollen enkels, voeten en kuiten

“Hormonale schommelingen kunnen leiden tot vochtophoping”

Wat zijn de oorzaken van vocht vasthouden?

Van diverse medicijnen en aandoeningen is bekend dat ze vochtophopingen kunnen veroorzaken. Daar gaan we hier niet dieper op in. Wij richten ons in dit artikel op de meest voorkomende niet-medische oorzaken van vocht vasthouden. 

Zo kunnen hormonale veranderingen een rol spelen. Vooral bij vrouwen kunnen hormonale schommelingen zoals de menstruatie, zwangerschap of overgang tot vochtophoping leiden. 

Menstruatie: veel vrouwen ervaren vochtophoping in de dagen voorafgaand aan hun menstruatie. Het hangt samen met hormonale veranderingen, met name een stijging van het hormoon progesteron, dat het lichaam stimuleert om vocht vast te houden.

Zwangerschap: tijdens de zwangerschap is vocht vasthouden heel gebruikelijk, vooral in de laatste maanden. De groeiende baarmoeder kan druk uitoefenen op de aderen, waardoor de bloedstroom naar het hart wordt vertraagd en vocht zich in de onderste ledematen ophoopt.

Overgang: tijdens de overgang ondergaan vrouwen hormonale veranderingen die vocht vasthouden kunnen verergeren. Ook dit komt door hormonale schommelingen, die zich uiten in zwellingen en gewichtstoename.

Daarnaast is de inname van zout in deze context belangrijk. We krijgen met z’n allen behoorlijk wat zout binnen via onze voeding. Een hoge inname leidt tot vochtophoping. 

En wat dacht u van langdurig zitten of staan? Mensen die lange tijd in dezelfde houding blijven zitten of staan, kunnen last krijgen van vochtophoping in de benen en enkels.

Het lekkere warme weer in de zomer kan ook nadelige effecten hebben. Hitte kan de bloedvaten namelijk doen uitzetten. Gevolg? Een verhoogde vochtophoping in de weefsels. 

“Voedingsmiddelen die een hoog zoutgehalte bevatten, kunnen bijdragen aan vochtophoping”

Welke voeding veroorzaakt vocht vasthouden?

Zoals bij alles, is voeding van essentieel belang bij het reguleren van de vochtbalans in het lichaam. We noemen nog maar eens zout als een boosdoener. Voedingsmiddelen die een hoog zoutgehalte bevatten, kunnen enorm bijdragen aan vochtophoping. En dat is meer voeding dan u denkt. Dit geldt namelijk voor bewerkte voedingsmiddelen, fastfood, chips maar ook voor ingeblikt voedsel. Daarnaast kunnen koolzuurhoudende dranken, alcohol en suikerhoudende voedingsmiddelen de vochtophoping aanjagen. Juist doordat ze het lichaam uitdrogen, kan dit paradoxaal genoeg tot meer vochtophoping leiden.

Vrouw gebaart 'nee!' tegen chipsVrouw gebaart 'nee!' tegen chips

“Vocht vasthouden is meestal onschuldig”

Wat is de beste voeding als u vocht vasthoudt?

Bananen en komkommersBananen en komkommers

U hoeft niet meteen te schrikken als u eens één of enkele dagen wat vocht vasthoudt. Vocht vasthouden is meestal onschuldig. Het kan wel tot ongemakken leiden zoals bijvoorbeeld een strakke, gezwollen huid en een zwaar gevoel in de ledematen. Om ervoor te zorgen dat u geen of weinig vocht vasthoudt, kunt u goed op uw voeding letten.  Het is belangrijk om voeding te kiezen die het lichaam helpt overtollig vocht af te voeren. Zo kunnen sommige groentesoorten en fruit als vochtafdrijvers werken. 

Enkele voorbeelden hiervan zijn citroen, ananas, kiwi's, wortels, venkel en asperges. We noemen er nog een paar:

Bananen: Bananen zijn rijk aan kalium. Op deze manier helpen bananen de natrium-kaliumbalans te reguleren, wat vochtophoping kan verminderen.

Komkommer: Deze groente heeft een hoog watergehalte en bevat stoffen die het lichaam helpen om vocht af te voeren.

Watermeloen: Watermeloen is natuurlijk rijk aan water maar ook aan kalium. Zo helpt watermeloen om het lichaam te hydrateren en overtollig vocht af te voeren.

Selderij: Bekend om zijn diuretische eigenschappen, helpt selderij het lichaam om vocht af te voeren.

Donkergroene bladgroentes: Deze zijn rijk aan magnesium. Magnesium biedt ondersteuning bij de handhaving van de normale balans in de vocht- en mineralenhuishouding.

Uiteindelijk is een voedingspatroon met veel vers fruit en verse groente en zo min mogelijk bewerkte voedingsmiddelen een goede stap naar een uitgebalanceerde vochtbalans. 

“Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar drink veel water”

Wat kunt u nog meer doen als u vocht vasthoudt?

Hier houdt het echter niet mee op. Naast voeding zijn er nog andere maatregelen die u kunt nemen om vocht vasthouden te verminderen:

1. Blijf gehydrateerd: het klinkt misschien tegenstrijdig, maar drink veel water. Goed gehydrateerd blijven, helpt het lichaam om overtollig vocht af te voeren.

2. Beweeg regelmatig: lichaamsbeweging, vooral wandelen en zwemmen, kan helpen om vochtophoping te verminderen door de bloedsomloop te verbeteren.

Arbeider drinkt water uit een flesjeArbeider drinkt water uit een flesje

3.   Vermijd langdurig zitten of staan: probeer geregeld van houding te veranderen en neem pauzes om te bewegen.

4.   Draag compressiekousen: deze kunnen helpen om de bloedsomloop te verbeteren en vochtophoping in de benen te verminderen.

5.   Slapen: slaap is net zo belangrijk als goede voeding en beweging. Een goede nachtrust zorgt er middels zweten voor dat uw vochtbalans op orde blijft en beperkt de wateropname omdat u in uw slaap immers niets drinkt.

“Brandnetelextract is een echte krachtpatser als het op een goede vochtbalans aankomt”

Welke supplementen helpen als u vocht vasthoudt? 

Verse brandnetelsVerse brandnetels

Sommige vitamines, mineralen en kruiden spelen een rol bij het reguleren van de vochtbalans en kunnen zo helpen bij het verminderen van vochtophoping. Onderstaande voorbeelden hebben hieromtrent een goede reputatie: 

Magnesium: biedt ondersteuning bij de handhaving van de normale balans in de vocht- en mineralenhuishouding.

Vitamine B6: deze vitamine ondersteunt de hormonale balans. U kunt bij ons terecht voor P-5-P. Dit is de biologisch actieve variant van vitamine B6 en combineert goed met magnesium.

Paardenkastanje-extract: dit kruid staat erom bekend dat het voor een goede conditie van de bloedvaten zorgt* en gunstig is voor de bloedsomloop*. 

Berkenbladextract: berkenblad staat al eeuwen te boek als zijnde goed voor de nierfunctie en urinewegen*. Het helpt bij een goede vochthuishouding* en ondersteunt de reinigende werking van de lever*.

Brandnetelextract: dit kruid is een echte krachtpatser als het op een goede vochtbalans* aankomt. Bovendien is het goed voor de nierfunctie en urinewegen*. 

*Evaluatie gezondheidsclaims is lopende.

Vochtafdrijvende groentesoep (2 pers.)

GroentensoepGroentensoep

Vocht vasthouden kan dus door verschillende factoren worden veroorzaakt. Met de juiste voeding, leefstijlaanpassingen en supplementen kan het echter meestal effectief worden beheerd. Wordt u vaak geplaagd door vochtophopingen? Raadpleeg dan een arts! Voor de meesten onder ons geldt echter dat we met de juiste voeding en voldoende beweging de impact van vocht vasthouden kunnen beperken. Bijgaand recept kan u wellicht hierbij ondersteunen.

(Bron: ah.nl)

Ingrediënten:

  • 1 ui
  • 2 knoflookteentjes
  • 3 bosuitjes
  • 1 prei
  • 1 wortel
  • 1/3 knolselderij
  • 2 aardappels in blokjes

Bereiden:

1.   Smoor de groente in wat olie

2.   Voeg 1 liter bouillon toe (groente- en/of tuinkruiden)

3.   Voeg dan eventueel naar voorkeur nog wat extra groente naar voorkeur toe, zoals naar tomaten, broccoli of witlof

4.   Laat 40 min smoren

5.   Pureer met de staafmixer

Vragen of advies?

Wilt u meer weten over supplementen voor de vochthuishouding of heeft u andere vragen? Neem dan tijdens kantooruren contact op met onze medewerkers via tel. +31 (0)75-612 12 47 of via onze contactpagina.