Rode biet: van oubollige tot hippe groente Vrouw bijt in rode biet

De één gruwelt ervan, de ander kan er geen genoeg van krijgen: de rode biet. De laatsten doen het echter goed. Het is namelijk een goed idee om geregeld rode biet of ‘kroot’ op het menu te zetten. De groente heeft het stoffige en oubollige imago van zich afgeworpen en staat nu bekend als hippe groente waarmee je alle kanten uit kunt. En dat klopt. Bovendien zijn de rode knollen een rijke bron van goede stoffen voor onze gezondheid. 

Wat zijn rode bieten?

Handen met natte rode BietHanden met natte rode Biet

Rode bieten (Beta vulgaris) zijn knolgewassen uit de Amaranthaceae-familie. Het zijn donkerrode knollen met een groen blad met een rode nerf. Ze zijn familie van de suiker- en voederbieten, maar rode bieten zijn een stuk lager in calorieën. De Amaranthaceae is een familie van tweezaadlobbige kruidachtige planten en struiken. De rode bietknollen waren ooit wit en kregen pas later de beruchte en beroemde rode kleur.

Berucht? Jazeker. Het gaat immers om bijzonder hardnekkig rood dat de handen verkleurt. Bovendien is het een crime om rode bietenspetters op de kleding te krijgen, want die gaan er nauwelijks uit in de was. Ook kleurt onze urine rood van rode bieten. Dit is een kleureffect dat geen gevaar  oplevert voor onze gezondheid.

“Zomerbieten zijn wat kleiner”

Zomer- en winterbieten

We maken onderscheid tussen zomer- en winterbieten. Zomerbieten zijn wat kleiner en worden meestal in bosjes met groen loof verkocht. Winterbieten zijn wat groter van formaat en worden zonder loof verkocht. Wist u trouwens dat rode bieten in de omgeving van Rotterdam ‘kroot’ of ‘krootjes’ worden genoemd? Dit stamt van het Franse woord ‘carotte’, wat ‘wortel’ betekent.

Bosje zomerbietjesBosje zomerbietjes

“Pas met de komst van de microscoop werd opnieuw naar de biet gekeken”

De wilde biet is ouder dan de mens

Rode biet in stukjes gesnedenRode biet in stukjes gesneden

De rode biet heeft voorouders die al eeuwen bekend zijn: de strandbiet oftewel de wilde biet. Alle varianten die vandaag de dag worden verbouwd, zoals de rode biet, de suikerbiet, de voederbiet en de snijbiet, stammen oorspronkelijk van die ene plant. Het is niet helemaal duidelijk waar de origine van de strandbiet ligt. Men vermoedt dat deze in Midden-Europa moet zijn ontstaan, omdat daar nu nog steeds veel wilde soorten zijn te vinden.

 

De eerste keer dat het verbouwen van bieten in geschriften opduikt, is in de Klassieke Oudheid. De Griek Aristophanes (446-386 v. Chr.) noemde het woord biet destijds in enkele van zijn toneelstukken. De filosoof Theophrastus (ca. 372-ca. 287 v. Chr.) beschreef in zijn 'Historia Platanum' twee varianten van de gecultiveerde biet. In de Middeleeuwen raakte de rode biet in Europa een beetje in de verdomhoek en deden slechts de Arabieren nog onderzoek doen naar de biet.

Pas met de komst van de microscoop in de Renaissance werd opnieuw naar de biet gekeken en werd deze beschreven. Onder anderen door Hieronymus Bock in zijn boekwerk ‘Krauter Buch’ in 1560. Nog geen honderd jaar later was de biet zó in Europa ingeburgerd dat de Franse botanicus Pierre Magnol (1638-1715) schreef: ‘Nihil est culinis Beta frequentius’. Dit betekent: ‘Niets wordt meer in de keuken gebruikt dan biet’. Lange tijd had de rode biet een stoffig imago, maar dezer dagen is de groente vanwege zijn therapeutische eigenschappen weer immens populair.

“De ecologische voetafdruk van bieten is superklein”

Waarom zijn rode bietjes zo gezond?

Het gezonde van bietjes begint er al mee dat het hier een inheemse groente betreft en ze gewoon in Nederland groeien. De ecologische voetafdruk is dus superklein! Daarnaast zijn rode bieten een uitstekende bron van diverse vitamines, zoals vitamine C, B1, B2, B5, B6 en met name vitamine B11, beter bekend als foliumzuur. Bovendien bevatten rode bieten diverse gezonde mineralen: ijzer, jodium, kalium, fosfor, magnesium, natrium, zink en vooral veel mangaan.

Een theelepel witte suikerEen theelepel witte suiker

Het blad bevat ook nog eens bètacaroteen en calcium. Let wel: bieten hebben van alle groente het hoogste suikergehalte. Per 100 gram bevatten bieten het equivalent van een volle theelepel natuurlijk suiker. Ook treffen we vezels en tryptofaan in rode bieten aan. Van tryptofaan is bekend dat we er een goed gevoel van krijgen. En wat te denken van een flinke bulk aan fytonutriënten in rode bieten? Het meest interessant aan rode bieten zijn derhalve de kleurstoffen betanine en betalaïne, die de bieten tevens tot een krachtige antioxidant maken.

“Nitraat kan in het lichaam in nitriet worden omgezet”

Hoe zit het met nitraat?

Sporter met allerlei groente waaronder verse zomerbietSporter met allerlei groente waaronder verse zomerbiet

Bladgroente als spinazie, sla en andijvie bevatten vaak veel nitraat. Dit geldt echter ook voor rode bieten. Nitraat kan in het lichaam worden omgezet in nitriet. Dat is in hoge concentraties giftig. Lang werd daarom gezegd dat het niet goed was om vaker dan tweemaal per week bieten op het menu te zetten. Deze gedachtegang is echter achterhaald. De hoeveelheden nitriet die door consumptie van rode biet ontstaan, zijn verwaarloosbaar. We weten nu dat een hoog nitraatgehalte de aanmaak van stikstofoxide in het bloed en in de spieren stimuleert. Om deze reden zijn rode bieten populair bij sporters.

Tip:
Druppel citroensap op de rode bieten. De vitamine C in het citroensap voorkomt dat nitraat in nitriet verandert.

Rode bieten: rauw, gekookt of gestoomd?

Bent u dol op rode bieten? U kunt deze veelzijdige groente op allerlei verschillende manieren bereiden. Zo kunnen de bieten rauw, gestoomd, gestoofd of gekookt op tafel worden gezet. Rauwe bieten zijn echter moeilijk verteerbaar. U kunt ze bijvoorbeeld wel in een slowjuicer verwerken. Rode bieten passen in smoothies, stamppotten en salades en u kunt er soep van maken. De mogelijkheden zijn schier oneindig.

Bietensap uit de (slow)juicer is een heerlijke, gezonde drankBietensap uit de (slow)juicer is een heerlijke, gezonde drank

Veel supermarkten bieden de bieten al kant-en-klaar gekookt aan, maar ze zijn het lekkerst als u ze zelf vers verwerkt. Let bij aankoop van verse exemplaren wel goed op dat ze stevig aanvoelen, fris en helderrood van kleur zijn. Ze zijn ongeveer een week houdbaar in de koelkast. Rode bieten vragen tijd. Als u ze kookt, zal het tussen een half uur en een uur duren eer ze gaar zijn.

“Rode bieten zijn lekker op de barbecue”

Rode bietensappoeder met al het goeds van verse bieten

BietenpoederBietenpoeder

Gruwelt u van de smaak van rode biet? Geen nood! Als u een paar korianderzaadjes bij het sap doet, kunt u er wel van genieten. Ook zijn ze lekker op de barbecue. Dan worden ze van buiten pikzwart en van binnen lekker zacht. De aardse smaak is wat minder en het zoete komt naar boven. Lekker met een beetje balsamico en olijfolie. Bovendien kunt u ook altijd uitwijken naar ons rode bietensappoeder uit natuurlijke teelt. De bieten zijn direct na het oogsten verwerkt, zodat alle voedingsstoffen intact zijn. Het poeder bevat dus al het goeds van verse bieten en is een prima toevoeging aan uw smoothies, desserts of baksels. Zo kunt u toch genieten van al het goede van deze veelzijdige groente.

Tip:
Kook rode bieten in de schil. Zo behouden ze beter hun kleur en gaat de schil er makkelijk af. Dit scheelt rode handen.

Rösti’s van rode biet met gebakken feta en avocadosalsa (4 pers.)

Rösties van rode biet met fetaRösties van rode biet met feta

(Bron: ah.nl)

Ingrediënten:

  • 2 rode bieten
  • 1 vastkokende aardappel
  • 2 kleine rode uien
  • 1 middelgroot ei
  • 1 el tarwebloem
  • 2 tl gemalen komijnzaad
  • 2 el sesamolie
  • 200 g feta 43+
  • 3 el milde olijfolie
  • 1 limoen
  • 1 avocado

Bereiden: 

1. Verwarm de oven voor op 180 °C. Was de bieten en verwijder de steelaanzet. Schil de aardappel. Rasp de rode bieten, de aardappel en de helft van de uien grof (draag eventueel plastic handschoenen tegen het verkleuren van je handen). Leg in een vergiet en duw zoveel mogelijk vocht eruit.

2. Klop het ei los in een grote kom, meng met de biet, aardappel, bloem, ui, de helft van het komijnzaad en de helft van de sesamolie. Breng op smaak met peper en zout. Vorm met je handen de rösti’s naar het gewenst aantal personen en leg ze op een met bakpapier beklede bakplaat. Bak ze in ca. 30 min. knapperig en gaar.

3. Bestrooi ondertussen de feta met de rest van het komijnzaad en peper en leg na 15 min. baktijd naast de rösti’s op de bakplaat. Besprenkel alles met ⅔ van de olijfolie.

4. Boen ondertussen de limoen schoon. Rasp de groene schil van de limoen en pers de vrucht uit. Snipper de andere rode ui. Halveer de avocado, verwijder de pit en snijd in kleine blokjes van 3 mm. Meng met het limoensap en -rasp, de rest van de sesamolie en de rest van de olijfolie tot een salsa. Breng op smaak met peper en eventueel zout. 

5. Serveer de rösti’s op een schaal, met de feta en de salsa erbij. Lekker met gebakken aardappeltjes.

Vragen of advies?

Wilt u meer informatie over rode bietenpoeder of een van onze andere fruit- of groentepoeders? Neem dan tijdens kantooruren contact op met onze medewerkers via. tel. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).