Scutellaria: heilkruid uit China Scutellaria

We kennen een Amerikaanse en een Chinese variant. Scutellaria baicalensis is een lid van de uitgebreide lipbloemenfamilie (Lamiceae) waartoe ook veel keukenkruiden als tijm, munt, basilicum, echte salie en rozemarijn behoren. Toch wordt deze tongbreker, ook wel skullcap genoemd, nooit in gerechten gebruikt. Het kruid bevat echter unieke inhoudsstoffen dus is zeker interessant om op andere manieren binnen te krijgen.

Wat is Scutellaria (baicalensis)?

Paarse bloem van de ScutellariaPaarse bloem van de Scutellaria

Als wij het in dit blog over Scutellaria hebben, bedoelen we de Scutellaria baicalensis, in het Nederlands ‘glidkruid’ genoemd. De plant dient niet te worden verward met ‘blauw glidkruid’ (Scutellaria galericulata). Deze twee verschillen overigens slechts op kleine onderdelen van elkaar. Zo is blauw glidkruid inheems in Noord-Amerika, terwijl glidkruid een winterharde, vaste plant is die van nature vooral in delen van Azië en Siberië voorkomt. De plant gedijt het best in vochtige gebieden, zoals moerassen en weilanden.

De wortels van Scutellaria worden al eeuwen in de traditionele Chinese heilkunde gebruikt voor een middel dat als ‘huang qin’ bekendstaat. Glidkruid behoort samen met basilicum, tijm, marjolein, rozemarijn, munt, echte salie en andere smaakmakers uit de keuken tot de lipbloemenfamilie (Lamiaceae). Deze familie omvat meer dan tweehonderd soorten. Scutellaria baicalensis wordt 60 tot 80 centimeter hoog en krijgt kleine blauwe of paarse bloemetjes. Opvallend is de groei van de bloemen die niet traditioneel aan de top van de steel ontstaan, maar langs de zijtakken tot bloei komen. Overigens staat Scutellaria baicalensis ook onder de namen ‘hoodwort’ en ‘mad-dog’ bekend. Het Engelse ‘mad-dog’ of ‘mad dogweed’ heeft ermee te maken dat het kruid vroeger bij rabiës of hondsdolheid werd gebruikt.

“Huang qin staat bekend als een gunstig tonicum voor de mens”

Scutellaria wordt al eeuwen in Azië gebruikt

In de traditionele Chinese kruidenkunde (TCM) wordt van Scutellaria een tonicum gemaakt. Glidkruid behoort zelfs tot de vijftig meest fundamentele heilzame planten in de Chinese kruidenkunde. Om dit tonicum met de naam ‘huang qin’ te verkrijgen, worden de gedroogde wortels van het glidkruid in water gekookt of in alcohol geëxtraheerd. Huang qin staat bekend als een gunstig tonicum voor de mens en werd voor het eerst in de Shuowen Jiezi genoemd.

Gedroogde wortels van de 'Huang qin'Gedroogde wortels van de 'Huang qin'

Dit is een vroeg tweede-eeuwse Chinees woordenboek uit de Han-dynastie. De Latijnse naam Scutellaria baicalensis verwijst naar ‘scutella’ wat ‘kleine schaal’ betekent omdat de bloempjes een schotelachtige of helmachtige vorm hebben. Naar die vorm verwijst ook de Engelse benaming ‘skullcap’. ‘Baical’ verwijst naar het meer in Siberië waar dit kruid veel wordt aangetroffen.

“De Scutellaria baicalensis bevat unieke inhoudsstoffen”

Bijzondere stoffen in de Scutellaria baicalensis

Oude illustratie van 'Skullcap'Oude illustratie van 'Skullcap'

Zoals elk mens uniek is, bevat ook elke plantensoort unieke inhoudsstoffen. In de Scutellaria baicalensis zijn dit de verbindingen baicaline en baicaleïne. Daarnaast bevatten de wortels de flavonoïden woginine, chrysine, oroxyline A en de skullcapflavonen I en II. Flavonoïden is een verzamelnaam voor een groep van meer dan zesduizend, wateroplosbare, organische en stikstofvrije, krachtige antioxidanten. Daarnaast treffen we het plantensterol β-sitosterol aan en bittere iridoïden als catalpol, tannines, resine en vluchtige oliën. Bitterstoffen staan erom bekend dat ze gunstig voor de spijsvertering zijn. Van elk van deze bestanddelen is bekend dat ze een specifiek fysiologisch effect hebben.

Wij mogen hier vanwege Europese wetgeving niet over uitweiden maar op internet vindt u een schat aan informatie over de verschillende bestanddelen.

“Antioxidanten helpen om vrije radicalen onschadelijk te maken”

Scutellaria baicalensis is een antioxidant

Scutellaria baicalensis is dus een natuurlijke antioxidant* die de strijd aangaat met vrije radicalen in ons lichaam. Antioxidanten helpen om deze onschadelijk te maken. Daarnaast helpt glidkruid de gewrichten soepel te houden* en draagt het bij aan de bescherming van cellen tegen oxidatieve schade*.

*Evaluatie gezondheidsclaims is lopende.

"De Scutellaria baicalensis-capsules zijn gestandaardiseerd op 4:1 wortelextract”

Scutellaria baicalensis als voedingssupplement

Uiteraard kunt u bij ons terecht voor een voedingssupplement met Scutellaria baicalensis. Onze capsules zijn gestandaardiseerd op 4:1 wortel extract. Dit wil zeggen dat elke vegetarische capsule 400 mg extract bevat dat overeenkomt met 1600 mg glidkruidwortel. Skullcap wordt voor diverse toepassingen gebruikt en werkt goed samen met valeriaan, meidoorn en Avena sativa (haver). In ons assortiment treft u tevens blauw glidkruid (Scutellaria galericulata) aan.

Thee van Blauw GlidkruidThee van Blauw Glidkruid

Glidkruidthee maken?

Ondanks de verwantschap met diverse smaakmakers wordt glidkruid eigenlijk nooit op die manier gebruikt. Wel is het mogelijk glidkruidthee te maken. Neem 5 tot 10 gram gedroogd kruid en laat dit gedurende 15 minuten in 250 ml heet water trekken. Drink het vervolgens driemaal per dag.

Vragen of advies?

Wilt u meer weten over Scutellaria baicalensis of over andere supplementen? Neem dan tijdens kantooruren contact op met onze medewerkers via tel. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).