Als in de lente alles in bloei staat, begint voor velen het jaarlijkse avontuur van snotteren en waterige ogen. Wat veroorzaakt die onvermijdelijke reactie in ons lichaam? Het antwoord ligt in het mysterieuze stofje genaamd histamine. In dit artikel duiken we in de wereld van histamine en ontdekken we hoe het ons tijdens het pollenseizoen laat snotteren.
- Histamine en mestcellen
- Histamine: vriend of vijand?
- In welke voeding zit histamine?
- Wat is histamineverlagende voeding?
- Gezonde darmen voor een sterk immuunsysteem
Histamine en mestcellen
Om te begrijpen wat histamine en pollen met elkaar hebben te maken, moeten we u eerst vertellen wat mestcellen zijn. Mestcellen zijn speciale witte bloedcellen die net als alle andere bloedcellen in het beenmerg worden aangemaakt. Ze fungeren als bewakers van ons immuunsysteem en bevinden zich in het hele lichaam. In deze mestcellen bewaart ons lichaam allerlei stoffen die ongewenste indringers onschadelijk kunnen maken. De bekendste stof is histamine.
Als de mestcellen in aanraking komen met bepaalde stoffen waar het immuunsysteem gevoelig voor is, produceren zij histamine. Denk bijvoorbeeld aan bepaalde voedingsmiddelen, huisstofmijt, huidschilfers van dieren of pollen/stuifmeel. Histamine is een soort signaalmolecuul dat het lichaam gebruikt om een reactie te veroorzaken. Bij deze reactie komt de stof in uw bloed, slijmvliezen en huid terecht. Dit doet histamine door de doorlaatbaarheid van de bloedvaten te vergroten. Zo kunnen de witte bloedcellen en andere beschermende stoffen erdoorheen sluipen om de indringer te bestrijden.
“Het lichaam kan maar een bepaalde hoeveelheid histamine aan”
Histamine: vriend of vijand?
Histamine is een stof die ons tegen ongewenste indringers beschermt. De stof vervult echter nog meer functies in het lichaam. Histamine reguleert onder meer de lichaamstemperatuur, speelt een rol in de productie van maagzuur en werkt als neurotransmitter. Bovendien komt histamine in onze voeding voor.
Hoewel histamine dus onze vriend is, kan het menselijk lichaam maar een bepaalde hoeveelheid van deze stof aan. Hoeveel histamine het lichaam aankan, verschilt van persoon tot persoon. Iedereen heeft als het ware zijn eigen ‘emmer’. Als het emmertje overloopt, kan dat voor negatieve reacties zorgen. Op dat moment wordt histamine onze vijand en reageert het immuunsysteem overdreven op onschadelijke stoffen. Tekenen dat uw emmer te vol zit, zijn: vermoeidheid, roodheid, een loopneus, benauwdheid, tranende ogen en hoofdpijn.
“Naast voeding met histamine bestaan er ook zogeheten ‘histaminevrijmakers”
Loopt uw ‘histamine-emmer’ over? Dan kan het gunstig zijn om voeding die van nature veel histamine bevat tijdelijk te vermijden. Naast voeding met histamine bestaan er ook zogeheten ‘histaminevrijmakers’. Deze stoffen kunnen de histamine in de cellen van het lichaam vrijmaken.
Bij een histaminearm dieet is het raadzaam om de volgende voedingsmiddelen zoveel mogelijk te vermijden:
- Zuivelproducten: Schimmelkazen, oudere kaassoorten, gefermenteerde producten zoals zure room, kwark en yoghurt.
- Vis: Met name (ingeblikte) vissoorten zoals tonijn, makreel, ansjovis en gerookte vis.
- Varkensvlees, wild en lamsvlees: Deze vleessoorten kunnen een hoger histaminegehalte bevatten.
- (Botten)bouillon: Het koken van botten kan histamine vrijmaken, dus het vermijden van bouillon is aanbevolen.
- Gefermenteerde voeding: Andere gefermenteerde voedingsmiddelen zoals gefermenteerde groente, zuurkool en gefermenteerde sauzen.
- Producten met gist: Brood, gebak en andere voedingsmiddelen die gist bevatten.
- Bewerkte vleeswaren: Gerookt, gepekeld en gedroogd vlees, zoals ham, worst en spek.
- Kruiden en specerijen: Olijven, chilipoeder, kaneel, kruidnagel, vanille en nootmuskaat.
- Champignons: Verse en gedroogde champignons bevatten histamine.
- Alcohol: Met name rode wijn, champagne en bier kunnen het histaminegehalte in het lichaam verhogen.
Een hele waslijst, waaronder ook veel gezonde voedingsmiddelen! Het is echter belangrijk om te weten dat de reactie op histamine in voedingsmiddelen individueel kan variëren. Het kan nuttig zijn om een voedingsdagboek bij te houden om te bepalen op welke voedingsmiddelen u reageert.
“Brandnetelthee is verrassend effectief als natuurlijk antihistaminicum”
Wat is histamineverlagende voeding?
Gelukkig bestaan er nog tal van heerlijke en gezonde voedingsmiddelen die u kunt eten om de histamineniveaus in het lichaam te verlagen. Hier is onze top 5:
1) Vers vlees, vis en eieren: Onbewerkte vlees- en visproducten (bij voorkeur biologisch) bevatten over het algemeen weinig histamine. Het is echter belangrijk om ze zo vers mogelijk te eten omdat histidine, een natuurlijk aanwezige stof, bij langere opslag of hogere temperaturen kan worden omgezet in histamine. Eieren worden over het algemeen ook goed verdragen. Het eiwit kan iets meer histamine bevatten dan de dooier.
2) Peulvruchten, zaden en oliën: Bij histamine-intolerantie is het beter om noten te vermijden. Peulvruchten, zaden en oliën kunt u echter zonder problemen consumeren. Denk aan gedroogde bonen en linzen, quinoa, chiazaad, kokosolie en olijfolie. Deze voedingsmiddelen kunnen goed worden gecombineerd in een gezonde salade.
3) Fruit en groente: Hoewel u tomaten en aardbeien het beste kunt vermijden, kunt u gelukkig andere verse groente- en fruitsoorten zonder problemen consumeren als u gevoelig bent voor histamine. Geniet dus van sla, broccoli, pompoen, pastinaak, wortel, knoflook, bloemkool, prei, lente-ui, selderij, ui, granaatappel, mango, appel, blauwe bessen, bramen, gember en watermeloen. Verse groente- en fruitsoorten bevatten antioxidanten zoals vitamine C. Vitamine C ondersteunt het immuunsysteem en is nodig voor de aanmaak van het DAO-enzym. Dit enzym breekt histamine af.
4) Brandnetelthee: De brandnetel is een ontzettend nuttig plantje. Hoewel het plantje vervelend kan prikken bij aanraking met de huid, werkt het verrassend effectief als natuurlijk antihistaminicum als u het in een kopje thee verwerkt.
5) Bijenpollen: Bijenpollen zijn een zuivere en rijke natuurlijke bron van voedingsstoffen. Ze bevatten onder meer de stof quercetine. Quercetine is een flavonoïde die kan helpen om de productie van histamine te beperken.
“Door veel sterk bewerkte producten raakt het microbioom uit balans”
Een gezond lichaam begint met gezonde darmen. Verschillende voedingsmiddelen zijn niet goed voor onze darmen. Denk aan sterk bewerkt voedsel zoals snoep, koek, chips, kant- en-klaarmaaltijden en fastfood. Door veel sterk bewerkte producten raakt het microbioom uit balans. Te weinig bewegen, te weinig slaap en veel stress zijn eveneens ‘killing’ voor het immuunsysteem. Bekijk daarom op alle niveaus waar er verbetering mogelijk is en verbeter uw gezondheid stap voor stap.
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over voeding en suppletie in het pollenseizoen? Neem dan contact op met onze deskundige medewerkers via het contactformulier of tijdens kantooruren via telefoonnummer +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
