Onze dagelijkse maaltijden zijn rijkelijk voorzien van vers fruit en verse groente. Misschien kunnen we ons daarom niet meer voorstellen dat het ooit anders was. Slechts anderhalve eeuw geleden hadden zeelieden nog een ernstig gebrek aan vitamines. Omdat er indertijd geen koelcellen aan boord waren, ontstond er tijdens de lange reizen een chronisch gebrek aan vers fruit en groente. Veel zeelieden ontwikkelden scheurbuik, want vitamine C was schaars op de schepen.
- Vitamine C: ontdekking door Albert Szent-Györgyi
- Is vitamine C gezond?
- Waar is vitamine C goed voor?
- Vitamine C en collageen
- Is vitamine C zuur?
- Wat is gebufferde vitamine C?
- Hoe wordt vitamine C gemaakt?
- Is natuurlijke vitamine C beter dan synthetische?
- Welke soorten vitamine C zijn er?
- Hoe neem ik vitamine C poeder in?
- Hoeveel vitamine C heb ik nodig?
- Wanneer kan ik het beste vitamine C innemen?
- Kunnen we teveel vitamine C binnenkrijgen?
- Waar zit vitamine C in?
- Top 10 natuurlijke voedingsmiddelen die relatief veel vitamine C bevatten
Vitamine C: ontdekking door Albert Szent-Györgyi
Men wist indertijd niet veel over voeding. Scheurbuik was een van de vele ziekten die het gevolg waren van een slecht voedingspatroon. De Hongaarse wetenschapper Albert Szent-Györgyi werkte vanaf 1920 zes jaar lang aan verschillende Nederlandse universiteiten. In 1932 ontdekte hij (de werking van) ascorbinezuur. Hij ontving mede daarom in 1937 de Nobelprijs voor de Fysiologie van Geneeskunde. Zijn ontdekking vormt een van de fundamenten van onze hedendaagse voeding.
"Vitamine C is de ‘BN'er’ onder de vitamines omdat iedereen hem kent"
Is vitamine C gezond?
Vitamine C is de ‘BN'er’ onder de vitamines omdat iedereen hem kent. En omdat de mens deze vitamine niet zelf kan aanmaken, is het een essentiële vitamine. We moeten vitamine C uit de voeding halen. Vitamine C vervult talrijke functies in het menselijk lichaam. Het is een belangrijke cofactor bij enzymatische reacties. Deze ogenschijnlijk bescheiden vitamine biedt indrukwekkende gezondheidsvoordelen.
Vitamine C is een sterke antioxidant die de natuurlijke afweer van ons lichaam ondersteunt. Antioxidanten zijn moleculen die bijdragen aan een gezond afweersysteem. Ze doen dit door cellen te beschermen tegen potentieel schadelijke moleculen, de zogenoemde vrije radicalen. Onderzoek heeft aangetoond dat het antioxidantenniveau bij voldoende inname van vitamine C wel met 30% kan stijgen (*¹) (*²). Naast de antioxidante functie speelt vitamine C een rol bij de energiestofwisseling en de vitamine is tevens goed bij vermoeidheid.
"Vitamine C helpt van binnenuit mee om de conditie van de huid stevig en stralend te houden"
Maar vitamine C doet meer. Zo is vitamine C betrokken bij de vorming van collageen. Deze stof is belangrijk voor de conditie van sterke en soepele bloedvaten. Datzelfde collageen draagt ook bij aan het behoud van een gezonde huid. Vitamine C helpt van binnenuit mee om de conditie van de huid stevig en stralend te houden. Deze vitamine is ook bij het behoud van sterke botten en soepel kraakbeen betrokken. Tenslotte is vitamine C van invloed op een normale hersenfunctie, het geheugen, het concentratievermogen en een evenwichtige gemoedstoestand.
"Supplementen met vitamine C, al dan niet verrijkt met plantaardige stoffen, worden in een laboratorium gemaakt"
Is vitamine C zuur?
Ascorbinezuur is een zwak zuur, slechts een klein beetje zuurder dan azijn. Opgelost in water is vitamine C zuur maar nog altijd minder zuur dan citroen- of limoenzuur.
Wat is gebufferde vitamine C?
Als vitamine C (ascorbinezuur) wordt verbonden met calcium of magnesium, verliest het de zure vorm. Er ontstaat dan ascorbaat in plaats van ascorbinezuur. Ascorbaten zijn minerale zouten. Deze gebufferde vormen van vitamine C (calcium ascorbaat en magnesium ascorbaat) worden goed opgenomen. Omdat de gebufferde vorm niet zuur is, is het zachter voor de slokdarm en de maagwand.
Hoe wordt vitamine C gemaakt?
De natuurlijk voorkomende vitamine C in groente en fruit is moleculair hetzelfde gevormd als synthetisch ascorbinezuur. Het grote verschil is dat natuurlijke vitamine C in groenten en fruit wordt gecombineerd met allerlei andere stoffen die gunstig zijn voor de gezondheid zoals vezels, bioflavonoïden, plantensterolen en polyfenolen. Het ascorbinezuur dat we in supplementen aantreffen, wordt meestal uit maïszetmeel, maïssuiker, rijstzetmeel of glucose gewonnen. Vroeger ontrok men het uit paprika's.
Vitamine C is ascorbinezuur. Daar zijn twee vormen van: L-ascorbinezuur en D-ascorbinezuur. D-ascorbinezuur wordt eigenlijk niet gebruikt in voedingssupplementen. Synthetische en natuurlijke ascorbinezuurmoleculen zien er hetzelfde uit. Ascorbinezuur is niet duur. Het is een kristallijne stof die goed in water oplost.
Is natuurlijke vitamine C beter dan synthetische?
Supplementen met vitamine C, al dan niet verrijkt met plantaardige stoffen, worden in een laboratorium gemaakt. Natuurlijke vitamine C vinden we in planten en groenten. Uit allerlei onderzoeken is gebleken dat synthetische vitamine C net zo goed door het lichaam wordt opgenomen als de natuurlijke vorm in verse groente en fruit. De keuze voor een vitamine C-supplement is dus een kwestie van eigen voorkeur.
"Bessen zijn van nature vitamine C-bommetjes, maar amlafruit, acerola, vlier- en duindoornbes zijn de toppers"
Ascorbinezuur supplementen kunnen maagklachten veroorzaken bij mensen die daarvoor gevoelig zijn. Vitamine C is een zwak zuur. Voor mensen die moeite hebben met zure stoffen, is een Ester C-supplement een aanrader. Ester-C combineert de voordelen van zowel ascorbinezuur als calciumascorbaat. Naast Ester-C kan er ook worden gekozen voor Natuurlijke vitamine C of natuurlijke vitamine C gecombineerd met vitamine B. Deze vitamines zijn volledig gebaseerd op natuurlijk geteelde ingrediënten.
Een andere natuurlijke bron van vitamine C vormen de superfruitcapsules. Bessen zijn van nature vitamine C-bommetjes, maar amlafruit, acerola, vlier- en duindoornbes zijn de toppers op dat gebied.
Ten slotte kunt u als natuurlijke aanvulling op vitamine C ook gebruik maken van groente- en fruitpoeders. Het voordeel van deze poeders is dat er niets aan is toegevoegd. Het fruit of de groente is na de oogst meteen gevriesdroogd en vermalen. Deze poeders zijn wel kwetsbaar voor vocht en dienen daarom zorgvuldig droog en afgesloten te worden bewaard. Met de poeders kunt u op een eenvoudige en gemakkelijke manier de voedingswaarde van uw yoghurt of smoothies verhogen.
"De werking van vitamine C vermindert door verhitting, maar verbetert door de combinatie met vers fruit(sap)"
Hoe neem ik vitamine C-poeder in?
Vitamine C ascorbinezuur is een wit, kristallijn poeder. Het lijkt een beetje op fijne suiker. Dat is de meest voordelige vorm van vitamine C. Dit poeder lost redelijk goed op in koud water. Het is handig om toe te voegen aan sinaasappelsap of aan een smoothie. Door het te combineren met de bioflavonoïden in fruit, doet vitamine C nog beter zijn werk. De werking van vitamine C vermindert door verhitting, dus bak het niet mee en los het niet op in heet water.
Hoeveel vitamine C heb ik nodig?
Volwassenen hebben per dag gemiddeld 75 milligram vitamine C nodig. Dit is de officiële aanbeveling zoals vastgesteld door de Gezondheidsraad. Een van de bekendste voorstanders van een hogere inname van vitamine C is de bijzondere scheikundige en vredesactivist Linus Carl Pauling (1901-1994). Pauling is de enige wetenschapper in de geschiedenis die twee ongedeelde Nobelprijzen heeft gewonnen. In 1954 ontving hij de Nobelprijs voor Scheikunde. En acht jaar later, in 1962 kreeg hij zijn tweede Nobelprijs, die voor de Vrede. Linus Pauling is de grondlegger van de orthomoleculaire kennis van voedingsstoffen en ging prat op een inname van minimaal 1000-2000 mg vitamine C per dag, maar het liefst nog veel meer. Hij is 93 geworden.
Wanneer kan ik het beste vitamine C innemen?
Het is belangrijk om de vitamine C inname over de dag te verdelen. Hierdoor verkrijgt u een evenwichtige opname. Ook is het een goed idee om uw vitamine C-supplement in te nemen tijdens het eten van fruit, omdat de vitamine dan kan samenwerken met plantaardige stoffen zoals bioflavonoïden en plantenfenolen.
Kunnen we teveel vitamine C binnenkrijgen?
Vitamine C is een in water oplosbare vitamine. In tegenstelling tot in vet oplosbare vitamines, worden wateroplosbare vitamines niet opgeslagen in het lichaam. Vitamine C wordt via lichaamsvloeistoffen zoals bloed en lymfevocht vervoerd naar de weefsels en de cellen en teveel vitamine C wordt uitgescheiden via de urine.
"De bewerking van het voedsel is van invloed op de opname van vitamine C"
Het is belangrijk het grootste deel van uw vitamine C uit vers fruit en verse groente te halen, omdat daarin naast vitamines ook nog allerlei andere gunstige, plantaardige stoffen zitten. Veel mensen gebruiken daarnaast toch graag een supplement om er zeker van te zijn dat ze voldoende vitamine C binnen krijgen. De bewerking van het voedsel is van invloed op de opname van vitamine C. Rauw is niet altijd beter.
De vitamine C uit gekookte broccoli schijnt bijvoorbeeld beter te worden opgenomen dan de vitamine C uit rauwe broccoli.
"(Keuken)kruiden en vrijwel alle soorten bessen staan hoog in de vitamine C Top 10"
Top 10 natuurlijke voedingsmiddelen die relatief veel vitamine C bevatten
| Voedingsmiddel: | Vitamine C per 100 gram |
| Rozenbottels | 1250 mg |
| Guave | 220 mg |
| Paprika | 150 mg |
| Zwarte bessen | 150 mg |
| Zuring | 120 mg |
| Broccoli | 114 mg |
| Groene kool (rauw) | 105 mg |
| Bacalao | 100 mg |
| Boerenkool (vers) | 95 mg |
| Spruitjes | 85 mg |
Bron: voedingswaardetabel.nl
De meeste verse smaakgevende kruiden die we in de keuken gebruiken, bevatten hoge concentraties vitamine C. Daarnaast staan vrijwel alle soorten bessen in de vitamine C Top 10. Wie gebruik wil maken van een vitamine C supplement heeft daarin een ruime keuze. Of u nu kiest voor een Ester C, een natuurlijke vitamine C of een groente- of fruitpoeder, uw lichaam weet er wel raad mee en zal u er - vooral in de donkere wintermaanden - dankbaar voor zijn.
*¹ Bron: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12805247
*² Bron: https://www.hindawi.com/journals/omcl/2015/295497/
Vragen of advies?
Vitaminesperpost.nl heeft een groot assortiment aan vitamines, mineralen en botanische supplementen. Ziet u door de bomen het bos niet meer en wilt u graag hulp bij het maken van een keuze? Maak dan gebruik van ons contactformulier of bel ons tijdens kantooruren op nummer +31 (0)75 612 12 47 (lokaal tarief).
