De aminozuren L-serine en sarcosine: volop in het nieuws Opa en oma met kleindochter aan het puzzelen

De afgelopen weken zijn wij platgebeld over de aminozuren L-serine en sarcosine. Dit gebeurde naar aanleiding van een recent gepubliceerde wetenschappelijke studie. Verscheidene media hebben hierover bericht. Wat zijn L-serine en sarcosine? Hebben ze gemeenschappelijke eigenschappen? En hoe werken L-serine en sarcosine samen? De hoogste tijd om deze bijzondere voedingsstoffen voor u uit te lichten.

Wat zijn aminozuren?

Voordat we het specifiek over de aminozuren L-serine en sarcosine hebben, leggen we het verzamelbegrip aminozuren in vogelvlucht voor u uit. Aminozuren zijn lichaamseigen verbindingen die als bouwstenen van eiwitten dienen. Ze zijn essentieel voor tal van processen in ons lichaam, zoals de opbouw en reparatie van weefsels, het functioneren van organen, het transport van voedingsstoffen en het reguleren van lichaamseigen processen. In de volksmond worden aminozuren niet voor niets ‘de bouwstenen van ons leven’ genoemd.

Voeding rijk aan aminozurenVoeding rijk aan aminozuren

Weetje:

Aminozuren zijn net als losse kralen. Als u hiervan een ketting rijgt, heeft u een eiwit. Dat eiwitten belangrijk voor het lichaam zijn, blijkt wel uit de naam. Eiwitten heten immers ook proteïnen. En ‘protos’ betekent ‘eerste’ of ‘belangrijkste’.

Wat is L-serine?

De moleculestructuur van het aminozuur L-serineDe moleculestructuur van het aminozuur L-serine

Dan zoemen we nu in op het aminozuur L-serine. Dit aminozuur helpt bij het maken van allerlei stoffen in het lichaam, zoals overdrachtsstoffen en andere belangrijke moleculen. Het helpt onder meer bij het maken van fosfatidylserine. De voedingsstof fosfatidylserine (phosphatidylserine) is een vetoplosbare fosfolipide die van nature in het menselijk lichaam voorkomt. Een fosfolipide is een bouwelement van onze hersencellen. Ook helpt L-serine bij het maken van L-cysteïne. Dit is een ander aminozuur dat ons lichaam nodig heeft.

Weetje:

De naam serine is afgeleid van het Latijnse ‘sericum’, dat ‘zijde’ betekent. Zijde was de bron van waaruit serine voor het eerst werd geïsoleerd.

Wat is het verschil tussen L-serine en D-serine?

Serine is bijzonder in z’n soort. Dit aminozuur bezit namelijk een uniek koolstofatoom waar vier verschillende delen aan vastzitten. Hierdoor kan dit aminozuur twee verschillende vormen aannemen: L-serine en D-serine. In de natuur vinden we voornamelijk de L-vorm terug. Dit is de belangrijkste vorm voor ons lichaam omdat L-serine beter dan D-serine wordt opgenomen en toegepast. Dit komt doordat de meeste biologische processen in het menselijk lichaam voor L-serine zijn geoptimaliseerd. De 'L' van de L-serine staat voor 'laevo', dat linksdraaiend betekent. Linksdraaiende aminozuren hebben een belangrijke rol in de opbouw, structuur, functie en interactie van eiwitten in het menselijk lichaam.

De moleculen van L-serine versus D-serineDe moleculen van L-serine versus D-serine

Weetje:

L-serine werd voor het eerst in 1865 ontdekt door de Duitse biochemicus Ernst Schulze. Deze ontdekking markeerde het begin van een nieuw tijdperk in de biochemie en legde de basis voor verdere ontdekkingen op het gebied van aminozuren.

Is L-serine hetzelfde als fosfatidylserine?

Molecule van fosfatidylserineMolecule van fosfatidylserine

Vaak wordt gedacht dat L-serine hetzelfde is als fosfatidylserine. Zoals we hierboven al hebben beschreven, is dat niet zo. L-serine is een lichaamseigen aminozuur en fosfatidylserine is een fosfolipide. Dit is een vetachtige stof die belangrijk is voor onze hersenen. Door verschillende enzymreacties wordt L-serine omgezet in fosfatidylserine. Hierdoor wordt fosfatidylserine opgenomen in onze lichaamscellen. L-serine is dus een voorloper van fosfatidylserine.

Weetje:

L-serine is een veelvoorkomend aminozuur in de natuur. Het speelt een cruciale rol in de structuur en functie van eiwitten in alle levende organismen. Zowel van planten, dieren als mensen.

In welke voeding zit L-serine?

Aminozuren zitten altijd in eiwitrijke voeding. Zo ook L-serine. Naast dierlijke eiwitten zoals vlees, vis, gevogelte, eieren en reguliere zuivelproducten, is L-serine ook in plantaardige eiwitbronnen zoals sojabonen, noten, zaden en groene bladgroente te vinden. Een gevarieerd voedingspatroon dat rijk is aan deze eiwitbronnen kan helpen bij een goede inname van L-serine en ondersteunt zo uw algehele gezondheid.

Voeding rijk aan het aminozuur L-serineVoeding rijk aan het aminozuur L-serine

Weetje:

L-serine is relatief stabiel en kan zodoende zonder noemenswaardige afbraak op kamertemperatuur worden bewaard.

Wat is sarcosine?

Moleculestructuur van het aminozuur sarcosineMoleculestructuur van het aminozuur sarcosine

Naast L-serine is ook sarcosine belangrijk. Dit aminozuur kent de scheikundige naam N-methylglycine. Deze relatief onbekende voedingsstof komt eveneens in de natuur voor. In ons menselijk lichaam is sarcosine voornamelijk aanwezig in onze spieren. Het is een tussenproduct in de omzetting van de essentiële voedingsstof choline naar het aminozuur glycine. Sarcosine zit veelal in dierlijke eiwitrijke voedingsmiddelen als zalm, kalkoen en eieren. In de plantaardige voedingsbronnen bonen, noten en zaden is sarcosine duidelijk minder rijk aanwezig.

Weetje:

De naam sarcosine is afgeleid van het Griekse ‘sarkos’, dat ‘vlees’ betekent. Dit omdat sarcosine aan het einde van de 19e eeuw voor het eerst uit vleesextracten werd geïsoleerd.

Wat doet sarcosine voor de huid?

Binnen de huidverzorging is sarcosine een relatief nieuwe inhoudsstof. Sarcosine wordt ingezet bij de gecombineerde tot vette huid. Dit aminozuur zorgt er namelijk voor dat de huid minder vet wordt. Op deze wijze helpt het de huid in goede conditie te houden. Sarcosine remt in de huidcellen de indirecte productie van het hormoon dihydrotestosteron (DHT). DHT wordt aangemaakt door de omzetting van testosteron en stimuleert hierdoor de talgproductie in de huid. Te veel talgproductie kan doorslaan in huidonzuiverheden.

Koppel met een gezonde vette huid Koppel met een gezonde vette huid

Weetje:

Sarcosine wordt vanwege zijn eigenschappen als huidverzachter en conditioner ook vaak toegevoegd aan andere verzorgingsproducten. Door de licht zoete geur van pure sarcosine wordt dit aminozuur ook ingezet als geuradditief in parfums.

Wat zijn de eigenschappen van L-serine en sarcosine?

L-serine is een primaire bouwsteen van eiwitten. Eiwitten zijn essentieel voor de opbouw en reparatie van weefsels in ons lichaam. L-serine is met name belangrijk voor de samenstelling van collageen. Collageen is een structureel eiwit dat de huid, botten, gewrichten en andere bindweefsels in uw lichaam ondersteunt.

Sarcosine is betrokken bij verschillende stofwisselingsprocessen, waaronder de totstandkoming van creatine. De lichaamseigen stof creatine is belangrijk voor de energieproductie in de spieren en wordt zodoende ook veel door sporters benut. De belangrijkste gemeenschappelijke eigenschappen van L-serine en sarcosine zijn:

  • Beide zijn aminozuren
    Als aminozuren delen zowel L-serine als sarcosine de basisstructuur van een aminogroep (NH2) en een carboxylgroep (COOH). Deze structurele gelijkenis maakt hen beide onmisbare bouwstenen van eiwitten in ons lichaam.
  • Beide reguleren neurotransmitters
    Hoewel ze op verschillende manieren actief zijn, zijn zowel L-serine als sarcosine betrokken bij de regulatie van neurotransmitters. Dit zijn onze ‘boodschapperstoffen’ in de hersenen. L-serine helpt bij het maken van de neurotransmitters serotonine en dopamine. Sarcosine ondersteunt de ontvangers van deze neurotransmitters in de hersenen. Deze ontvangers (receptoren) zijn belangrijk voor het leerproces en het geheugen.
  • Beide zijn betrokken bij de methylering
    Zowel L-serine als sarcosine zijn belangrijk voor de methylering. Dit is een lichaamsreactie die in elke lichaamscel plaatsvindt. Middels methylering (methylatie) reageert ons lichaam op veranderende omstandigheden of gebeurtenissen. Dit doet het maar liefst een miljard keer per seconde (!). De hele dag door. Hiermee is methylering een van de belangrijkste lichaamsprocessen. Het is het herstelproces dat net zo belangrijk is voor ons lichaam als water!

Weetje:

Sarcosine werd in 1847 voor het eerst geïsoleerd en beschreven door de Duitse chemicus Justus von Liebig. Hij onttrok het uit spiervezels. In 1862 ontdekte men dat sarcosine een aminozuur is.

Waarom L-serine en sarcosine samen innemen?

Energiek en actief ouder koppelEnergiek en actief ouder koppel

L-serine en sarcosine behoren tot de oudste aminozuren die door levende organismen worden benut. Beide aminozuren spelen een cruciale rol in de evolutie van complexe levensvormen. Ze dienen als essentiële bouwcomponent voor diverse grote moleculen die belangrijk zijn voor de groei, ontwikkeling en functie van alle levende organismen. Ook voor de mens dus.

Door de publicatie van een nieuwe wetenschappelijke studie waar we het al eerder in dit artikel over hadden, hebben L-serine en sarcosine hernieuwde aandacht gekregen. Volledig terecht. Een van de conclusies van deze studie is dat er een overduidelijk waarneembare vermindering (een significante afname) van de sarcosine- en L-serineconcentraties was waargenomen bij de testgroep ten opzichte van de controlegroep. Gecombineerde inname van L-serine en sarcosine kan voor personen met gelijkende kenmerken als in deze testgroep zodoende zeker voordelen bieden.

Met de unieke eigenschappen en veelbelovende potentiële toepassingen laten de aminozuren sarcosine en L-serine zien dat de wereld van biochemie voortdurend nieuwe inzichten biedt. Vitaminesperpost.nl volgt deze ontwikkelingen voor u op de voet!

Vragen of advies?

Wilt u meer weten over L-serine en sarcosine of een van onze andere aminozuren? Neem dan contact op met onze deskundige medewerkers via het contactformulier of tijdens kantooruren via telefoonnummer +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).