In onze darmen leven verschillende soorten micro-organismes. Samen maken ze deel uit van het darmmicrobioom. Eén vaste bewoner is de gistsoort Candida albicans. Deze woont daar samen met bacteriën, schimmels en virussen. In goede tijden leven ze daar in een vruchtbare symbiose. Als de populatie Candida echter teveel uitbreidt, ontstaat een ander verhaal. In dit blog vertellen we u meer over deze gistsoort.
- Wat is het microbioom?
- Wie zijn de vaste bewoners van de darmen?
- Wat is het verschil tussen een gist en een schimmel?
- Waarom groeit een Candida albicans populatie?
- Wat kunnen we doen om de Candida albicans terug te dringen?
- Welke suppletie bij candida?
Wat is het microbioom?
Het microbioom is het geheel van micro-organismes die in en op ons lichaam leven. Het microbioom speelt een cruciale rol in de gezondheid en wordt vaak gezien als een onzichtbaar orgaan dat helpt bij spijsvertering, immuunfunctie en zelfs de geestelijke gezondheid. In het darmmicrobioom hebben de bewoners in de darmen hun vaste verblijfplaats.
Dit darmmicrobioom kan worden vergeleken met een grote metropool, waar 24/7 van alles gebeurt en de winkels zelden sluiten. Het is een uitgebalanceerde wereldstad, waarin de bewoners in goede harmonie met elkaar samenleven. Samen dragen zij bij aan een rijke samenleving met een vruchtbare economie die veel oplevert.
"De Saccharomyces boulardii is directe familie van de gistsoort (Saccharomyces cerevisiae)
waarmee we onze broden en baksels laten rijzen"
De vaste bewoners van het darmmicrobioom zijn onder meer bacteriën. Zij vormen de grootste groep. Daarnaast wonen er ook virussen, schimmels en/of gisten.
Bacteriën zijn belangrijk voor het darmmicrobioom:
- Ze spelen een rol bij de fermentatie van vezels en bij de energieproductie
- Ze spelen een rol bij de vet- en koolhydraatstofwisseling
- Sommigen ondersteunen de darmwand en produceren nuttige stoffen zoals sommige vitamines
De bekendste gisten die in onze darmen wonen, zijn de Candida albicans en Saccharomyces boulardii. De laatste is een gunstige gistsoort die ook vaak als probioticum wordt gebruikt. Ook is de Saccharomyces boulardii directe familie van de gistsoort Saccharomyces cerevisiae, waarmee we onze broden en baksels laten rijzen.
Laten we eens wat dieper ingaan op de Candida albicans. Dit is een gistsoort die van nature voorkomt in de vochtige omgeving van de darmen, mond, huid en andere slijmvliezen. In een gezond microbioom leeft Candida albicans in evenwicht met andere micro-organismen, bijvoorbeeld met bacteriën als de Lactobacillus en Bifidobacterium.
De gistsoort helpt mogelijk bij het afbreken van complexe koolhydraten en andere stoffen in de darmen. Daarnaast concurreert de Candida albicans met andere gisten en bacteriën om voedingsstoffen en ruimte, wat bijdraagt aan een uitgebalanceerd ecosysteem in de darmen. Zolang de Candidapopulatie in balans blijft, is het een neutrale en zelfs nuttige bewoner van het (darm)microbioom.
"De Candida albicans is dimorf. Dit betekent dat de bacterie kan wisselen tussen een gist- of schimmelvorm"
Wat is het verschil tussen een gist en een schimmel?
Het verschil tussen een gist en een schimmel is voornamelijk de vorm en manier van groeien. Beide behoren tot het rijk van de schimmels die in het Latijns ook wel 'fungi' worden genoemd. Elke gist is een schimmel, maar niet elke schimmel is een gist.
- Gisten zijn eencellig en vermenigvuldigen zich door knopvorming
- Schimmels zijn meercellig en groeien als schimmeldraden (hyfen)
Het bijzondere aan de gistsoort Candida albicans is, dat deze zich onder bepaalde omstandigheden als een schimmel kan gedragen door hyfen oftewel draden te vormen. Dit maakt ze dimorf: ze kunnen wisselen tussen een gist- en schimmelvorm. In de schimmelvorm kan de Albicans enorm diep in de weefsels en slijmvliezen dringen. Veel dieper dan in de gistvorm.
Waarom groeit een Candida albicanspopulatie?
We kennen verschillende redenen waarom een Candida albicanspopulatie kan groeien. We noemen er enkele:
- Door antibioticagebruik: dit doodt ook de nuttige bacteriën die de gistpopulatie in toom houden
- Door een suikerrijk voedingspatroon: suikers bevorderen de groei van Candida
- Door een verzwakt immuunsysteem: bijvoorbeeld door ziekte, aanhoudende stress of bepaalde medicatie
- Door hormonale veranderingen onder invloed van zwangerschap of menopauze.
"Gisten zijn echte zoetekauwen"
Wat kunnen we doen om de Candida albicans terug te dringen?
Zoals gezegd, is er niets aan de hand als de populatie van deze gist binnen de perken blijft. We willen echter ook voorkomen dat de gist zich ineens als een schimmel gaat gedragen. Wat kunnen we doen om dit te beheersen?
Vooral voeding speelt hierin een sleutelrol. Wie weleens iets met gist heeft gebakken, weet dat het ontzettend snel gaat groeien en actief wordt als we er een klein lepeltje suiker en wat vocht aan toevoegen. Dat is niet voor niets. Gisten zijn namelijk echte zoetekauwen. Als we de Candida albicans in de darmen (en daarbuiten) via de voeding willen aanpakken, dienen we daarmee rekening te houden. Eet derhalve zo min mogelijk suiker, maar pas ook op met paddenstoelen en voedsel dat met gist is gemaakt.
Het candidadieet is een heel bekend dieet dat erg lijkt op een koolhydraatarm dieet. Ook hierbij geldt met name een beperking van de inname van suikers. Voordeel van beide dieten is bovendien dat u er waarschijnlijk meteen een paar pondjes van afvalt. De eerste week zult u misschien nog een sterke drang naar suiker hebben, maar na een week is dat verdwenen. Veel mensen spreken van een gunstig effect door het volgen van het candidadieet. Ze ervoeren een betere balans van de darmbevolking.
Lees de etiketten op voedingsmiddelen. Producenten hebben de neiging suikers in hun producten te verstoppen. Onderstaande producten kunnen het best zo veel mogelijk voor een periode van tenminste 1 à 3 maanden worden vermeden.
NIET ETEN OF DRINKEN:
- Suikers en zoetstoffen: kristalsuiker, honing, agavesiroop, ahornsiroop
- Vruchtensap, frisdrank en energiedrankjes
- Alcohol en gefermenteerde dranken: bier, wijn, sterke drank (bevatten suiker en gisten), maar ook kombucha (kan schimmels en suikers bevatten die Candida voeden)
- Fruit met een hoog suikergehalte zoals bananen, dadels, rozijnen, druiven, sinaasappels en mango
- Geraffineerde koolhydraten: witte rijst, wit brood, witte pasta, ontbijtgranen, gebak, koekjes en snoep, fastfood, kant-en-klaarmaaltijden
- Producten zoals brood met bakkersgist, biergist of gistgebak
- Sommige zuivelproducten: melk en zachte kazen bevatten lactose (melksuiker), waar de Candida van houdt
- Champignons en andere paddenstoelen
- Pinda’s en cashewnoten (deze kunnen schimmels bevatten)
- Bewerkt en gefrituurd voedsel
Eet wel producten die gunstig zijn voor een evenwichtig darmmicrobioom. Dat zijn vooral voedingsmiddelen die goed zijn voor de bacteriële populatie:
WEL ETEN OF DRINKEN:
- Veel verse groente: bladgroentes zoals spinazie, boerenkool, rucola, broccoli, bloemkool, spruitjes, knoflook, ui en avocado
- Knoflook, ui, prei en asperges bevatten tevens prebiotische vezels die gunstige darmbacteriën voeden
- Eiwitrijke voeding: eieren, vis, vlees en gevogelte, hüttenkäse
- Fruit met weinig suikers: (niet te veel) verse abrikozen, bessen, frambozen, aardbeien, lycees, passievruchten en pruimen
- Ongebrande noten en zaden
- Volle granen (volkorenbrood en pasta), quinoa, boekweit, amarant, haver (zonder toegevoegde suikers)
- Gebruik ongeraffineerde kokosolie om in te bakken, olijfolie en avocado-olie
- Gefermenteerde groente als zuurkool (geen ingelegde groente met suiker en azijn)
- Yoghurt en kefirdrank (zonder toegevoegde suikers)
- Ambachtelijk zuurdesembrood, mits zonder gist, van bijvoorbeeld speltmeel
Welke suppletie bij candida?
Dit proces kan door suppletie met caprylzuur, oregano-olie en probiotica worden ondersteund. Het is daarbij belangrijk te weten dat de probiotische bacteriën in de darmen hongerige wezens zijn die dagelijks moeten worden gevoed. Hun lievelingskostje: vezels.
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over voeding, supplementen of heeft u een andere vraag? Neem dan contact op met onze deskundige medewerkers via het contactformulier of tijdens kantooruren via telefoonnummer +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
