De grote hoeveelheid voedsel die 24/7 in de huidige Westerse wereld beschikbaar is, heeft niet alleen maar een positief effect op de gezondheid. Dit inzicht stimuleert wetenschappers om onderzoeken uit te voeren naar de effecten van minder eten op onze gezondheid. Heeft u bijvoorbeeld wel eens van calorierestrictie gehoord? Kunnen we langer leven door minder te eten?
- Wat is calorierestrictie of caloriebeperking?
- Wat zijn essentiële voedingsstoffen bij minder eten?
- Caloriebeperking voorkomt leeftijdsgerelateerde verschijnselen
- Wat bewijzen dierstudies?
- Is caloriebeperking ook goed voor mensen?
- Is er ook onderzoek gedaan naar de effecten van vasten bij mensen?
- Werkt caloriebeperking als een antioxidant?
De vraag of minder eten gezonder is, stimuleert wetenschappers om hier onderzoek naar te doen. Het aantal mensen dat te zwaar is, is in de afgelopen vijftig jaar schrikbarend toegenomen. De opkomst van de voedingsindustrie heeft daarbij een belangrijke rol gespeeld. In de jaren vijftig van de vorige eeuw was biologische voeding gebruikelijk. Kunstmest en bestrijdingsmiddelen werden nog niet grootschalig ingezet. Internet bestond niet en het hebben van een televisie of auto was een luxe. Kinderen speelden buiten en mensen verplaatsten zich per fiets of per benenwagen. De mensen aten minder en gezonder en bewogen meer.
Wat is calorierestrictie of caloriebeperking?
Calorierestrictie is het beperken van voedingsstoffen zonder dat u ondervoed raakt of te weinig essentiële voedingsstoffen binnenkrijgt. Wetenschappelijke onderzoeken bij dieren laten zien dat minder eten en het beperken van de dagelijkse hoeveelheid calorieën gezonder is en veel voordelen biedt. Op voorwaarde dat ervoor wordt gezorgd dat er voldoende essentiële voedingsstoffen op het menu staan.
"Vetten horen zoveel mogelijk onbewerkt, van plantaardige oorsprong en koudgeperst te zijn"
Wat zijn essentiële voedingsstoffen bij minder eten?
Macronutriënten
We kunnen essentiële voedingsstoffen onderverdelen in macro- en micronutriënten. Macronutriënten zijn koolhydraten, eiwitten en vetten. Deze macronutriënten hebben we nodig om ons lichaam draaiende te houden. Het is van belang dat deze macronutriënten van goede kwaliteit zijn. Zo kunnen we koolhydraten het beste uit verse voeding zoals groente, fruit en volkorenproducten halen en hebben we veel minder eiwitten nodig dan we gewend zijn. We hebben maar 1 of 2 keer per week een kleine hoeveel (het liefst biologische) dierlijke eiwitten nodig. Deze kunnen ook uit zuivel worden gehaald. De vetten horen zo veel mogelijk onbewerkt, van plantaardige oorsprong en koudgeperst te zijn.
Micronutriënten
Micronutriënten zijn de vitamines, mineralen en sporen die we nodig hebben. We kunnen veel uit de voeding halen, mits die voeding voornamelijk vers en zelf is bereid en voor tweederde uit groente en fruit en andere voedingsmiddelen van plantaardige oorsprong bestaat. Mensen die niet zo verantwoord eten en mensen die het zekere voor het onzekere nemen, kunnen er een aantal voedingssupplementen bij slikken. Een basissupplementenpakket bestaat uit een goede multivitamine, vitamine C, vitamine D en magnesium. Wie de gezondheid nog verder wil optimaliseren, heeft een ruime keuze aan andere voedingsstoffen en plantaardige middelen.
Caloriebeperking voorkomt leeftijdsgerelateerde verschijnselen
Met behulp van een verscheidenheid aan dieren zoals wormen, krabben, slakken, fruitvliegen en knaagdieren wordt al decennialang onderzoek gedaan naar potentiële gezondheids- en ouderdomsvoordelen van minder eten. Inmiddels is duidelijk dat voeding met een beperkte hoeveelheid calorieën leeftijdsgerelateerde verschijnselen voorkomt. Uit een aantal onderzoeken blijkt zelfs dat het de levensduur verlengt.
Caloriebeperking is een voedingspatroon waarbij de gemiddelde dagelijkse calorie-inname wordt verminderd. Een regime waarbij periodiek wordt gevast, is de meest efficiënte methode om dit tot stand te brengen. Gewicht verliezen, is daarbij niet het doel maar bijzaak. Het doel is het optimaliseren van de algehele gezondheid en mogelijke levensverlenging.
"Knaag- en andere dieren die alle noodzakelijke voedingsstoffen kregen, maar wel 10 tot 40% minder calorieën, leefden langer dan gebruikelijk"
Met behulp van dieren is meer onderzoek gedaan naar de effecten van een caloriearm voedingspatroon dan naar vasten. Bij sommige experimenten was de caloriebeperking wel een vorm van vasten omdat de proefdieren binnen een paar uur al hun toegewezen voedsel op aten en vervolgens een langere periode helemaal niets kregen.
Knaag- en andere dieren die alle noodzakelijke voedingsstoffen kregen, maar wel 10 tot 40% minder calorieën, leefden langer dan gebruikelijk.
Ze hadden bovendien veel minder leeftijdsgerelateerde verschijnselen. Alleen bij sommige muizenstammen verkortte de caloriebeperking hun levensduur. Bij de worm C. elegans verhoogde een voedingspatroon waarbij ook werd gevast de levensduur met wel 40%. Uit een onderzoek met fruitvliegjes bleek eveneens dat calorierestrictie zonder periodiek vasten een langer leven opleverde.
Het Amerikaanse National Institute on Aging (NIA) heeft twee grootschalige onderzoeken met rhesusaapjes uitgevoerd. De apen kregen 30% minder te eten dan normaal. Dit onderzoek strekte zich over twintig jaar uit. Veel leeftijdsgerelateerde verschijnselen bleven uit en binnen één onderzoek bleven de apen ook langer leven. Veel van de apen leven nog steeds, dus de volledige impact van caloriebeperking op hun maximale levensduur moet nog worden bepaald.
"Kurkuma en gember zijn verwarmende kruiden"
Is caloriebeperking ook goed voor mensen?
We zouden uit de onderzoeksresultaten kunnen opmaken dat caloriebeperking ook potentiële gezondheidsvoordelen voor de mens kan bieden. Sommigen menen echter dat er meer onderzoek nodig is om zekerheid te krijgen over de langetermijneffecten. Op dit moment zijn er vrijwel geen gegevens beschikbaar over mensen, caloriebeperking en een langere levensduur.
Er zijn mensen die langere tijd een caloriebeperkend voedingspatroon hebben gevolgd. Deze personen zijn onderzocht. Daaruit blijkt inderdaad dat ze opvallend weinig leeftijdsgerelateerde verschijnselen hebben. Er kwamen echter ook andere zaken aan het licht, zoals bijvoorbeeld een verminderd libido. En ze hadden moeite om hun lichaamstemperatuur vast te houden binnen een koude of warme omgevingstemperatuur. Deze mensen gebruikten aardig wat verschillende voedingssupplementen om zichzelf ervan te verzekeren dat ze alle essentiële voedingsstoffen binnenkregen. Vrouwen en mannen kunnen voor een goed libido gebruik maken van plantaardige stoffen. Kurkuma en gember zijn verwarmende kruiden die zowel vers in de thee kunnen worden verwerkt als middels capsules kunnen worden ingenomen.
De meeste onderzoeken naar de effecten van vasten bij mensen zijn op gewichtsverlies gericht. Deze onderzoeken worden met zeer dikke mensen uitgevoerd. Er is meer onderzoek nodig om te weten wat de effecten van vasten op de lange termijn zijn.
Na tientallen jaren van onderzoek weten wetenschappers nog steeds niet waarom caloriebeperking de levensduur verlengt en leeftijdsgebonden verschijnselen bij proefdieren vertraagt.
Komen deze resultaten voort uit het feit dat ze minder calorieën binnenkrijgen of doordat ze binnen een bepaald tijdsbestek eten? Worden de resultaten door de samenstelling van de voeding beïnvloed?
Werkt caloriebeperking als een antioxidant?
Verschillende onderzoeken richten zich op wat er in het lichaam gebeurt als de calorie-inname wordt beperkt. Bij laboratoriumdieren beïnvloedt calorierestrictie veel processen die met veroudering hebben te maken, zoals de suikerstofwisseling, het onderhoud van eiwitstructuren, de productie van energie ten behoeve van cellulaire processen en het DNA. Een ander proces dat door calorierestrictie positief wordt beïnvloed, is oxidatieve stress. Het kan namelijk zijn dat caloriebeperking een antioxidatief effect heeft.
Vragen of advies?
Vitaminesperpost.nl heeft een groot assortiment aan heilzame voedingssupplementen. Heeft u een specifieke vraag of wilt u graag hulp bij het maken van een keuze? Onze medewerkers zijn op werkdagen tijdens kantooruren te bereiken op telefoonnummer + 31(0)75-612 12 47 (lokaal tarief) of u kunt gebruik maken van ons contactformulier.
