Wist u dat met name tomaten en watermeloenen een stof bevatten met bijzondere gezondheids kenmerken? We hebben het dan over het fytonutriënt (plantaardige voedingsstof) lycopeen. Tijd om eens wat dieper in te gaan op deze bijzondere stof.
Lycopeen (Lycopersicon esculentum) is een pigmentstof die verantwoordelijk is voor de helderrode kleur van diverse groente en fruit. We noemen het een bioactieve stof die tot de carotenoïden behoort. Lycopeen is de meest voorkomende carotenoïde in het menselijk lichaam. Toch kan ons lichaam zelf geen lycopeen aanmaken. We moeten dit fytonutriënt uit onze voeding of uit voedingssupplementen halen. In tegenstelling tot andere carotenoïden is lycopeen geen voorloper van vitamine A.
“Meestal geldt: hoe roder de vrucht, hoe meer lycopeen”
Diverse soorten groente en fruit bevatten lycopeen. Algemeen wordt aangenomen dat tomaten kampioen zijn wat betreft het hoge lycopeengehalte. De hoogste concentratie van lycopeen zit echter niet in tomaat maar in guave en watermeloen. Daarnaast treffen we de carotenoïde onder meer aan in rozenbottels, paprika’s, chilipepers, rode kool, grapefruit en papaja. Meestal geldt: hoe roder de vrucht, hoe meer lycopeen.
Lycopeen wordt vaak gebruikt voor het kleuren van levensmiddelen zoals soepen. Toegevoegd lycopeen wordt op etiketten met het E-nummer E160d vermeld.
“Bioactieve stoffen hebben veelal een gezondheidsbevorderend effect, maar hun essentiële rol wordt nog onderzocht”
Gezondheidsbevorderende kenmerken van lycopeen
Buiten vitamines en mineralen bevat onze voeding meer stoffen die invloed op onze gezondheid hebben. Deze zogenoemde bioactieve stoffen staan steeds meer in de belangstelling van de wetenschap. Lycopeen is zo’n bioactieve stof. Bioactieve stoffen hebben veelal een gezondheidsbevorderend effect, maar hun essentiële rol wordt nog onderzocht. Deze stoffen zijn niet onmisbaar maar wel goed voor ons lijf en onze geest. Vanuit deze optiek is er derhalve nog geen referentie-inname (RI) of aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) vastgesteld.
“Het lichaam kan verwerkte (verwarmde) lycopeen beter opnemen dan lycopeen uit verse tomaten”
Tomaten spannen de kroon als het op koken met lycopeen aankomt. Biologisch gezien, worden tomaten als fruit gezien. Als het echter op voedingswaarde aankomt, worden tomaten net als komkommers en courgettes ingedeeld bij de groente. Tomaten behoren daarnaast tot de nachtschadefamilie, net als de aubergine en de aardappel. In de meeste gevallen gaan bij verhitting van voedingsmiddelen veel stoffen verloren.
Lycopeen komt pas vrij bij verhitting omdat de celwanden dan afbreken. Bent u gek op tomaten? Maak er dan een soep, een lekkere verse pastasaus of ketchup van. Het lichaam kan verwerkte (verwarmde) lycopeen beter opnemen dan lycopeen uit verse tomaten. Overigens is lycopeen vetoplosbaar en kan het gebruik van olijfolie bijdragen aan de opneembaarheid van lycopeen. Gebruik dus olijfolie bij het maken van uw tomatensaus of voeg verse olijven toe aan uw salade met tomaat.
Lycopeen als voedingssupplement
Om lycopeen uit tomaten te verkrijgen, wordt met een schimmel gewerkt. De zygomycete Blakeslea triaspora is de schimmel die verantwoordelijk is voor de fermentatie van de tomaten. Het resultaat wordt in voedingssupplementen verwerkt. Dit is een technologisch proces waarbij veiligheid en hygiëne voorop staan. De lycopeen-capsules van vitaminesperpost.nl bevatten de 100% natuurlijke lycopeen zoals we die ook in de natuur vinden. Elke capsule bevat 20 mg lycopeen.
Recept: zelf ketchup zonder suiker maken
De meeste ketchups bevatten veel suiker. Eén fles ketchup kan wel 57 suikerklontjes bevatten. Daarom bijgaand een recept voor lekkere ketchup met al het goede van tomaten zonder toegevoegde suiker.
Ingrediënten:
- 1 kilo rijpe tomaten
- 1 rode paprika
- 1 grote rode ui
- 2 stengels bleekselderij
- 50 ml rode wijnazijn
- 3 cm geraspte verse gember
- 1 teentje knoflook
- 1 el olijfolie
- 1 el verse basilicumblaadjes
- 1 tl korianderzaad
- zout & peper
Optioneel: honing naar smaak
Bereiden:
- Zet enkele uitgekookte potten klaar
- Snijd de tomaten in 4 stukken
- Verwijder het harde gedeelte
- Was de paprika, verwijder zaadlijsten, snijd in grove stukken
- Pel de rode ui en snijd in grove stukken
- Was de bleekselderij, snijd in stukken
- Doe alle Ingrediënten in een grote pan met dikke bodem
- Voeg de rode wijnazijn en olijfolie toe
- Voeg een geperste teen knoflook toe
- Breng langzaam aan de kook
- Laat circa 2 uur sudderen
- Haal de pan van het vuur als het mengsel zacht is
- Mix met staafmixer tot gladde (waterige) saus
- Giet de saus terug in de pan
- Laat de ketchup op zacht vuur inkoken tot de gewenste dikte
- Voeg naar smaak peper, zout en eventueel beetje honing toe
- Laat even afkoelen
- Doe de warme saus in potten
- Zet de potten met deksel ondersteboven zodat ze vacuüm trekken.
Na opening is de ketchup ongeveer 2 weken houdbaar.
(Bron: eatpurelove.nl)
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over lycopeen of andere carotenoïden? Neem dan contact op met onze deskundige medewerkers. Zij zijn tijdens kantooruren bereikbaar op tel. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
