Iedereen is wel bekend met mango, maar slechts weinigen hebben ooit van de mangosteen gehoord. Ja, beide zijn superlekker en goed voor de gezondheid. Daar houden de overeenkomsten echter op. Mangosteen is namelijk de tropische koningin van alle fruit maar ook van de xanthonen.
- Wat is mangosteen?
- De verrassing zit onder de schil
- Hoe wordt mangosteen gegeten?
- Mangosteen: boordevol xanthonen
- De heilzaamste xanthonen in mangosteen
- Mangosteen als voedingssupplement
- Recept mangosteen-komkommerhapjes
Wat is mangosteen?
De benaming mangosteen is allesbehalve Nederlands maar Engels. In het Nederlands heet deze vrucht simpelweg mangistan. Andere benamingen zijn mangostan, mangoestan, manggis en manggistan. De vrucht is geen familie van de mango noch betreft het een steen. Integendeel, mangosteen is een lid van de zeldzame Garcinia-familie. De volledige Latijnse benaming van de mangosteen is Garcinia mangostana.
De mangosteenboom gedijt het best in een tropisch klimaat en komt derhalve vooral voor in Cambodja, China, Indonesië, Thailand, Taiwan, Singapore en Maleisië. Maar ook in Afrika, ten zuiden van de Sahara, groeit deze reus volop. Omdat de boom echter alleen in warme gebieden gedijt, is de vrucht in Nederland nogal zeldzaam en derhalve kostbaar, soms wel twee euro per vrucht en achttien euro per kilo. Mangosteenbomen kunnen makkelijk honderden jaren oud worden en wel tachtig meter hoog. Het duurt gemiddeld zeven tot tien jaar tot de eerste vruchten aan de takken verschijnen. De boom heeft een opvallend uiterlijk. De kroon heeft namelijk de vorm van een piramide en de takken groeien uit de oksel van het tegenoverliggende blad. Dit verschaft de Garcinia mangostana een uitzonderlijk symmetrische look. Het oogsten duurt vier tot vijf maanden en geschiedt eenmaal per jaar, als de vruchten rood kleuren. De laaghangende vruchten worden direct vanaf de grond geplukt en voor de hogere takken worden ladders gebruikt.
“Rijpe vruchten smaken alsof er een engeltje over uw tong piest”
Wie wel eens in Azië is geweest, weet dat de mangosteen er bijzonder populair is. De vrucht zelf heeft de grootte van een tomaat en bezit een dikke, paarse, harde schil. Deze schil is bedekt met dikke ‘bloembladen’. Deze lijken op een kroontje. Het vruchtvlees is wit en valt in elementen uit elkaar die qua vorm op mandarijnpartjes lijken. Qua structuur heeft het wat weg van lychee. Rijpe vruchten smaken alsof een engeltje over uw tong piest: ze zijn heerlijk zoet en sappig. De mangosteen staat dan ook bekend als een van de lekkerste vruchten ter wereld.
Een rijpe mangosteenvrucht is onder meer te herkennen omdat-ie makkelijk is te snijden. Overigens is het gezondste deel van de vrucht niet het vruchtvlees maar juist de schil. Deze is iets bitterder dan het vruchtvlees. Om de smaak wat te verbloemen, zou u delen van de schil bijvoorbeeld in een smoothie kunnen verwerken.
“Let er bij aankoop van een verse mangosteenvrucht altijd op dat er geen deuken in zitten”
Hoe wordt mangosteen gegeten?
Hoewel de vrucht er nogal hard uitziet, kan een kind de was doen als het op het openen van de vrucht aankomt. Simpelweg op de schil drukken en u kunt ‘m overdwars openen. Haal dan voorzichtig de twee helften van elkaar. De pitjes zijn niet eetbaar en kunt u beter verwijderen of uitspugen. De zaadmantels zijn daarentegen overheerlijk. Vervolgens kunt u de vruchtvleespartjes lekker oppeuzelen. Let er bij aankoop van een verse mangosteen vrucht altijd op dat er geen deuken in zitten. Deze duiden meestal op bederf. De mangistan hoort er gaaf en ongeschonden uit te zien en zwaar in de hand aan te voelen. Koop ze altijd rijp, want ze rijpen niet meer na.
“Een xanthoon is een bijzonder stabiel molecuul met meerdere dubbelverbindingen”
Sinds de vrucht veel aandacht heeft gekregen op de Amerikaanse televisie, onder meer door de show van de bekende dr. Oz, staan de gezondheidsbevorderende kenmerken van de mangosteen volop in de belangstelling. Het bijzondere aan mangosteen is de grote hoeveelheid xanthonen. De natuur kent meer dan tweehonderd soorten xanthonen met elk specifieke kenmerken. De mangosteen blijkt minstens vijftig ervan te bevatten, waaronder krachtige natuurlijke antioxidanten. Geen plant blijkt er zoveel te bevatten als mangosteen.
Xanthonen zijn fytonutriënten met veel bioactieve capaciteit. Een xanthoon is een bijzonder stabiel molecuul met meerdere dubbel verbindingen. Xanthonen behoren tot de polyfenolen en flavonoïden. Polyfenolen zijn verantwoordelijk voor de kleur van sommige planten. Flavonoïden is eveneens een verzamelnaam voor verschillende antioxidanten. Antioxidanten zijn de beschermers van onze cellen en weefsels en gaan de strijd aan met vrije radicalen die deze bedreigen, zoals roken, luchtverontreiniging, overmatig sporten en alcohol. De meest potente xanthonen bevinden zich in de schil van de mangosteen. Daarom is het zeker geen slecht idee om deze kleingesneden in een smoothie te verwerken. Vanwege deze xanthonen staat de mangosteen steeds meer in de wetenschappelijke belangstelling.
“De bijzondere kenmerken van de mangosteen zijn al eeuwen bij kruidendeskundigen bekend”
De heilzaamste xanthonen in mangosteen
De twee heilzaamste xanthonen die in mangosteen worden aangetroffen, zijn alpha mangostine en gamma mangostine. Deze twee stoffen zijn inmiddels geïsoleerd en grondig door wetenschappers getest. Laboratoria uit de hele wereld werken mee om de mangosteen steeds beter te doorgronden. Overigens zijn deze bijzondere kenmerken van de mangosteen al eeuwen bij kruidendeskundigen bekend. Mangosteen is tamelijk laag in calorieën (ca. 63 calorieën per 100 gram) en bevat geen verzadigd vet of cholesterol en levert tegelijkertijd diverse essentiële voedingsstoffen, zoals (veel) vezels, vitamines en mineralen. Zo bevat 100 gram mangosteen ongeveer 4,5% van de ADH voor vezels en 4,5% van de ADH voor vitamine B1. Dit is de vitamine die onder meer het energieniveau en het zenuwstelsel ondersteunt. Daarnaast treffen we in 100 gram mangosteen 8% van de ADH voor foliumzuur (vitamine B9) aan. Hier houdt het echter niet mee op. Mangosteen bevat verder namelijk ook nog vitamine C, vitamine B2, mangaan, koper en magnesium.
“De exotische vrucht is lang niet overal in ons kikkerland verkrijgbaar”
Mangosteen als voedingssupplement
De exotische vrucht is lang niet overal in ons kikkerland verkrijgbaar. Als u toch van de positieve kenmerken van de vrucht wilt profiteren, kunt u voor een voedingssupplement met mangosteen kiezen. U kunt bij ons terecht voor mangosteencapsules en mangosteenpoeder. De mangosteenextract-capsules zijn vervaardigd uit de vrucht én de schil en gestandaardiseerd op een ratio van 12:1. Dit wil zeggen dat in elke capsule van 400 mg 5 mg mangistanvrucht is verwerkt met een uitzonderlijke ORAC-waarde. Met deze ORAC-waarde (Oxygen Radical Absorbance Capacity) wordt de antioxidantwaarde van voedsel uitgedrukt. De plantaardige capsules zijn zonder gentechniek bereid en geschikt voor vegetariërs. Ons mangosteenpoeder is eveneens van de complete vrucht gemaakt, dus ook van de schil. Daarnaast bevat het vruchtpoeder vitamine C.
“Mangosteen is erg lekker met ijs en slagroom”
(Bron: eatme.nl)
Ondanks de wat leerachtige schil is de mangosteen prima in de keuken te gebruiken. Vanwege de zoetige smaak kan de sappige vrucht prima in een fruitsalade worden verwerkt of kunt u er ijsthee mee maken. Mangosteen is erg lekker met ijs en slagroom. Als u de vrucht kort voor gebruik koelt, is de smaak optimaal. Of u kiest voor lekkere mangosteen-komkommerhapjes: fleurig en ideaal als amuse of lekker bij de borrel. Het recept treft u hieronder aan.
Ingrediënten:
- 3 mangosteenvruchten
- 10 g peterselie
- 125 g eetbare bloemen
- 1 komkommer
- 1 krop lollo rosso
- 80 g gesneden rookvlees
Bereiding:
- Halveer de komkommer en verwijder de zaadlijsten. Snijd in 6 gelijke stukken.
- Was de lollo rosso en beleg de komkommer hiermee.
- Verdeel het rookvlees over de stukjes komkommer.
- Snijd de mangosteenschil rondom in. Verwijder het bovenste gedeelte en eventueel pitjes uit de parten. Verdeel de vruchtvleespartjes over de gevulde komkommer.
- Garneer de hapjes met eetbare bloemen.
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over mangosteen of andere exotische vruchten? Neem dan tijdens kantooruren contact op met onze medewerkers via tel. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
