Zocht u vroeger ook altijd op uw buik in het gras naar klavertjes vier? Als u in de menopauze bent, kunt u beter op zoek gaan naar familie van het klavertje vier: rode klaver. Deze plant is overal in de natuur aanwezig en heeft diverse gezondheidsvoordelen voor de mens. Het staat met name als typisch vrouwenkruid bekend.
- Wat is rode klaver?
- Verbouw van klaver leidde tot de guillotine
- Rode klaver was heilig
- Rode klaver: voer voor vee
- Welke goede stoffen bevat rode klaver?
- Isoflavonen in rode klaver
- Waar is rode klaver nog meer goed voor?
- De bloemen van rode klaver zijn eetbaar
Wat is rode klaver?
U heeft de roze en rode bloemen vast geregeld in het landschap gezien. Rode klaver (Trifolium pratense) groeit van mei tot september in bermen en grasvelden en geeft een roze gloed aan het landschap. Samen met witte klaver (Trifolium repens) is het zo’n beetje de meest voorkomende klaversoort. Beide behoren tot de familie van de vlinderbloemigen (Leguminosae of Fabaceae). Dit houdt in dat de klavers verre familie zijn van bijvoorbeeld de pinda, de erwt en de boon.
Rode klaver wordt meestal zo’n 15 tot 50 cm hoog en heeft een behaarde stengel. Het is een inheemse, Europese plant. De Latijnse naam Trifolium is een combinatie van ‘tri’ (drie) en ‘folium’ (blad. Dit houdt in dat de meeste klavertjes drie deelbladen hebben. Pratense stamt van het Latijnse woord ‘pratus’, dat ‘weide’ betekent.
“De Franse markiezin De Marbeuf verloor tijdens de revolutie haar hoofd onder de guillotine, toen boeren haar beschuldigden van het aanleggen van klaverweiden”
Ergens in de zestiende eeuw werd rode klaver in Nederland geïmporteerd. Klaverplanten bleken al snel geschikt om het land met stikstof te bemesten. Dit had echter wel wat voeten in aarde. Zo verloor de Franse markiezin De Marbeuf tijdens de revolutie haar hoofd onder de guillotine, toen boeren haar beschuldigden van het aanleggen van klaverweiden. Tragisch aan dit verhaal is dat de markiezin de tarwebouw op haar landgoed wilde verbeteren met de klaverweiden.
Zij begreep dat de landbouwopbrengsten slecht waren omdat de grond werd uitgeput door voortdurende verbouw van hetzelfde gewas. Dit veranderde toen een drieslagstelsel werd ingevoerd, waarbij in het eerste jaar broodgraan werd verbouwd, in het tweede voedergraan en het veld het derde jaar braak lag en als weidegrond diende. De invoering van klaver bleek een revolutie op zichzelf. Met het planten van rode klaver was het niet meer nodig grond braak te laten liggen. Het gewas bleek de bodem flink te verrijken. Toch verzetten boeren zich tot in de negentiende eeuw tegen de klaverteelt, terwijl tegen die tijd zelfs landheren, vorsten en keizers zich ervoor inzetten. Zo werd rode klaver een machtsmiddel in een klassenstrijd. De markiezin De Marbeuf was haar tijd ver vooruit en dit kostte haar drie eeuwen eerder al haar kop.
“Rode klaver was heilig bij de Grieken en Romeinen”
Bij de oude Grieken en Romeinen werd de rode klaver als heilig beschouwd. Rode klaver zou geluk, voorspoed en gezondheid brengen. Daarnaast bestaat de legende dat Eva bij het verdrijven uit het paradijs rode klaver mee zou hebben genomen als souvenir van de gelukkige dagen. De Kelten zagen in de aan godinnen gewijde klaver een talisman tegen boze geesten die helderziende vermogens aanzwengelde of magie kon afzweren. Men zag de voetsporen van de Keltische godin in de bloeiende klaver.
Tegenwoordig is de klaver hét symbool van Ierland. Op 17 maart, St. Patrick’s Day, wordt de shamrock (klaver) door alle Ieren wereldwijd gedragen.
“Inmiddels wint rode klaver weer aan populariteit bij de ecologische landbouw”
Wie goed naar de rode klaver kijkt, ziet op de blaadjes een ‘v’ staan. In de volksmond stonden deze ‘v’s in het verleden voor ‘voer voor vee’. Na de invoering van het eiwitrijke gewas bleek het namelijk een goede aanvulling op het karige dieet van grote dieren. Hun mest belandde vervolgens op de graanakkers, die erbij floreerden. Inmiddels wint rode klaver weer aan populariteit bij de ecologische landbouw. Omdat de wortels stikstof aanmaken, is een rode klaver een goede grondverbeteraar en maakt kunstmest overbodig.
Daarnaast zijn bijen, hommels en vlinders dol op de zoetige geur van klaverbloemen en trekt de plant wormen aan die de grond vruchtbaar en luchtig maken.
“Rode klaver is een multifunctionele plant voor dier en natuur”
Rode klaver is dus een multifunctionele plant voor dier en natuur. Maar met name voor de vrouw kan het kruid interessant zijn. Rode klaver zit namelijk boordevol fijne stoffen. Zo bevat rode klaver veel plantaardige eiwitten, ook wel isoflavonen genoemd, zoals biochanine A, formononetine, daidzeïne en genisteïne. De meeste biochanine A en formononetine treffen we aan in de bladeren van de rode klaver. Daarnaast bevat rode klaver de vitamines B1, B3 en C en de mineralen calcium, chroom, magnesium, koper, kalium en fosfor.
Daar houdt het echter niet mee op. De plant bevat namelijk ook nog looistoffen, flavonoïden, salicylaten, coumarines, glycosiden en essentiële oliën.
" Fyto-oestrogenen dragen vanuit verschillende uitgangssituaties bij aan de normale oestrogeenhuishouding”
Isoflavonen in rode klaver
Nederlandse voeding bevat maar van nature maar weinig isoflavonen. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld Aziatisch eten. Ter vergelijking: een Nederlander krijgt via de voeding slechts 1 mg isoflavonen per dag binnen, waar de gemiddelde dagelijkse inname van een Japanner tussen de 50 en 100 mg ligt. Isoflavonen behoren tot de polyfenolen. Fyto-oestrogenen dragen vanuit verschillende uitgangssituaties bij aan de normale oestrogeenhuishouding. Tijdens de overgang daalt de oestrogeenspiegel. Hierdoor kunnen vervelende overgangsperikelen ontstaan zoals opvliegers en stemmingswisselingen. De isoflavonen in rode klaver kunnen hierbij ondersteunend werken*. Rode klaver wordt over het algemeen dus bij overgangsverschijnselen* ingezet. De isoflavonen formononetine en daidzeïne worden in de darmflora omgezet in equol. Dit is een stof met een sterk oestrogeen effect. Onze rode klaver-capsules bevatten minimaal 32 mg isoflavonen per capsule.
De bloemen van de rode klaver kunnen gemakkelijk in een salade worden verwerkt. Ze smaken ietwat zoet. Daarnaast is van rode klaver makkelijk thee te trekken. U neemt per glas ongeveer vijf (gedroogde) bloemen, u giet er water op, laat enkele minuten trekken et voilà: u heeft een heerlijk kopje rode klaverthee.
Vragen of advies?
Meer weten over rode klaver of andere supplementen die kunnen ondersteunen bij de overgang? Neem tijdens kantooruren contact op met onze medewerkers via tel. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
