Veel mensen zijn bang voor vet. Vetten hebben immers een slechte reputatie. Ze zouden ongezond zijn en dik maken. Maar is dat wel zo? Niet alle vetten zijn hetzelfde en sommige zijn juist onmisbaar voor een gezond lichaam. In dit blog vertellen we meer over vetten, waarom ze belangrijk zijn, welke soorten er zijn en welke supplementen beter in combinatie met vet worden opgenomen.
- Wat zijn vetten?
- Welke vetten kennen we?
- Wat zijn gezonde vetten?
- Wat zijn ongezonde vetten?
- Hoe weet u of een product transvetten bevat?
- Welke voeding bevat gezonde vetten?
- Waarom sommige supplementen met vetten innemen?
- Niet alle vetten zijn dus ongezond
Wat zijn vetten?
Vetten zijn naast koolhydraten en eiwitten een van de drie macronutriënten. Vetten leveren energie, ondersteunen de opname van bepaalde vitamines en zijn een belangrijke bouwstof voor lichaamscellen. Zonder vetten zou het lichaam niet goed functioneren. Toch staan vetten vaak in een negatief daglicht. Dit komt doordat vetten veel calorieën bevatten en er verschillende soorten vetten zijn. Sommige hiervan zijn minder gezond dan andere.
Vetten zijn opgebouwd uit vetzuren. We kennen onverzadigde en verzadigde vetzuren. Voedingsmiddelen bestaan altijd uit een combinatie van deze vetzuren. Of een vet verzadigd of onverzadigd wordt genoemd, is afhankelijk van de verdeling van deze vetzuren.
“Onverzadigde vetten zijn vloeibaar op kamertemperatuur"
Vetten zijn in verzadigde en onverzadigde vetten onder te verdelen. Daarnaast zijn er transvetten, een kunstmatige vorm van vet die vaak voorkomt in bewerkte producten. Een makkelijkere manier om te weten of uw eten voornamelijk verzadigde vetzuren of onverzadigde vetzuren bevat, is door naar de vorm op kamertemperatuur te kijken.
Onverzadigde vetten zijn vloeibaar op kamertemperatuur. Kijk maar naar olijfolie. Verzadigde vetten hebben een ‘vaste’ structuur op kamertemperatuur, zoals boter.
- Verzadigde vetten: Deze komen vooral voor in dierlijke producten zoals boter, kaas, vlees en volvette zuivel.
- Onverzadigde vetten: Deze zijn meestal plantaardig en zitten in noten, zaden, olijfolie en vette vis.
- Transvetten: Deze vetten worden kunstmatig gehard en komen vaak voor in snacks, koekjes en fastfood.
Niet alle vetten zijn dus slecht. Sommige vetten zijn zelfs essentieel voor het lichaam. Het voordeel is bovendien dat levensmiddelen met onverzadigde vetten ervoor zorgen dat we langer een verzadigd gevoel hebben en daardoor uiteindelijk minder eten. Maar welke kunt u het beste kiezen?
"Er zijn twee soorten onverzadigde vetten"
Gezonde vetten zijn vooral onverzadigde vetten. Deze vetten ondersteunen verschillende lichaamsprocessen. Er zijn twee soorten onverzadigde vetten: enkelvoudig onverzadigde vetten en meervoudig onverzadigde vetten.
Meervoudig onverzadigde vetten bevatten omega 3 en omega 6-vetzuren. Dit zijn gezonde vetten die uw lichaam nodig heeft maar niet zelf kan aanmaken.
U dient ze dus uit uw voeding te halen. Ze zitten vooral in plantaardige olie, vis(olie), noten en zaden. Het is aangetoond dat het vervangen van verzadigde vetten in de voeding de bloedcholesterol verlaagt. Ook ondersteunen ze ons hart en onze hersenen.
Enkelvoudig onverzadigde vetten zijn een waardevolle toevoeging aan uw dieet. Ze staan bekend om hun gunstige invloed op de cholesterolspiegel. Dit komt uw hart- en bloedsomloop ten goede. Enkelvoudig onverzadigde vetten zitten in olijfolie, avocado’s en noten.
“Ongezonde vetten worden in verband gebracht met een minder gezonde levensstijl”
Ongezonde vetten zijn vooral transvetten en verzadigde vetten. Zo worden transvetten vaak in bewerkte voedingsmiddelen gebruikt zoals margarine, gefrituurde snacks en kant-en-klare producten. Ze worden in verband gebracht met een minder gezonde levensstijl.
Hoewel verzadigde vetten niet per definitie slecht zijn, is een overmaat ervan niet gunstig.
Het is daarom aan te raden deze vetten met mate te consumeren en te kiezen voor gezondere alternatieven zoals onverzadigde vetten.
"Transvetten vinden we vooral in bewerkte voedingsmiddelen"
Het is volgens de wet niet toegestaan om op het etiket aan te geven of er transvet in een product zit. Het gebruik van (gedeeltelijk) gehard vet wordt in de ingrediëntenlijst omschreven als ‘gedeeltelijk gehard plantaardig vet’, ‘gedeeltelijk geharde olie’ of ‘gehydrogeneerd vet’. Als we dat ergens zien staan, kunnen we er gevoeglijk vanuit gaan dat er onnatuurlijke transvetten in zitten.
Transvetten vinden we vooral in bewerkte voedingsmiddelen, zoals koekjes, margarine, gefrituurd eten en sommige bak- en braadproducten. Deze vetten verhogen het LDL-cholesterol en verlagen het gunstige HDL-cholesterol. Dit is niet gunstig voor het hart.
“Avocado is een bron van enkelvoudig onverzadigde vetten”
Gelukkig zijn er volop lekkere voedingsmiddelen die gezonde vetten bevatten. Denk aan:
- Vette vis zoals zalm, makreel en haring
- Noten en zaden zoals amandelen, walnoten en lijnzaad
- Avocado: een bron van enkelvoudig onverzadigde vetten
- Olijfolie en kokosolie als gezonde alternatieven voor bak- en braadvet
Door deze voedingsmiddelen regelmatig aan uw eetpatroon toe te voegen, krijgt u de juiste vetten binnen.
"Omega 3-supplementen, zoals visolie of algenolie, zijn populair"
Bepaalde vitamines en supplementen worden beter opgenomen als ze samen met vetten worden ingenomen. Dit geldt vooral voor de in vet oplosbare vitamines A, D, E en K. Als u bijvoorbeeld een vitamine D-supplement gebruikt, is het verstandig dit bij een maaltijd met gezonde vetten te nemen, zoals een salade met avocado of een stukje vette vis.
Ook omega 3-supplementen, zoals visolie of algenolie, zijn populair.
Deze kunnen een aanvulling zijn als u niet regelmatig vette vis eet. Omega-vetzuren zijn immers bij tal van lichaamsprocessen betrokken. We noemen er enkele:
- voor het behoud van een verantwoord cholesterolgehalte
- de ontwikkeling en het normaal functioneren van de hersenen en het zenuwstelsel
- ondersteuning van een gezonde huid en haren
- ondersteuning van het hart en een normale bloeddruk
- goed voor het gezichtsvermogen, om scherp te blijven zien
Uiteraard kunt u bij ons terecht voor supplementen met goede vetzuren. U kunt hierbij denken aan Ultra Omega 3, Super EPA visolie, Super DHA visolie, krillolie en lijnzaadolie. Voor vegans hebben we Vegan Omega 3 en Vegan Omega DHA in ons assortiment.
“Concreet kunt u bijvoorbeeld olie in plaats van boter gebruiken”
U heeft het nu wellicht begrepen: niet alle vetten zijn dus ongezond. Sterker nog, sommige vetten zijn essentieel voor een goed functionerend lichaam! Door te kiezen voor onverzadigde vetten en transvetten zoveel mogelijk te vermijden, kunt u bijdragen aan een gezonde leefstijl.
Concreet kunt u bijvoorbeeld olie in plaats van boter gebruiken om in te bakken. Of de chocopasta op uw brood vervangen door 100% pindakaas. Heeft u ’s avonds vaak zin in een snackje? Verruil de kaas of worst dan door olijven. Eet bovendien elke dag een handjevol ongebrande noten, geniet van een avocado en kies voor vette vis.
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over vetzuren, ongezonde en/of gezonde vetten? Neem dan contact op met onze medewerkers via het contactformulier of tijdens kantooruren via tel. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
