Wie is niet met zoethout en/of drop opgegroeid? Lekker op een stokje kauwen tot er een vlezige pluim aanzit, kinderen vinden het magisch. Wat is zoethout eigenlijk en is het gezond? Het heeft immers ook de reputatie dat het de bloeddruk verhoogt. Is zoethout nu gezond of ongezond? En wat betekent (gede)glycyrrhizeerd? In dit blog kijken we naar fabels en feiten omtrent deze zoete wortel.
- Wat is zoethout?
- Geschiedenis van zoethout
- Waar zit zoethout in?
- Waar is zoethout goed voor?
- Wat is glycyrrhizine in zoethout?
- Hoe zit het met glycyrrhizinezuur en de bloeddruk?
- Wat is gedeglycyrrizeerd (DGL)?
- Voor wie is zoethout geschikt?
- Supplementen met zoethout
- Recept: panna cotta met zoethout en bessen
Wat is zoethout?
Zoethout is een plant uit de vlinderbloemenfamilie (Fabaceae). Hij heeft speervormige bladeren en paarsblauwe bloemen. De oorsprong van de plant ligt in Zuidoost-Europa. Noord- en West-Afrika en West-Azië. De wortels kunnen meterslang groeien. Deze wortels worden gebruikt om het bekende zoethout te produceren. De botanische naam van de plant is Glycyrrhiza glabra, wat ‘zoete wortel’ betekent. De zoete smaak van zoethout komt van de verbinding glycyrrhizine. Deze kan wel vijftig keer zoeter zijn dan suiker.
“De Romeinen kauwden op zoethout om hun dorst te lessen”
Zoethout heeft een lange en rijke geschiedenis die teruggaat tot de oudheid. De oude Egyptenaren gebruikten het al voor verschillende gezondheidsdoeleinden. Er zijn zelfs zoethoutwortels in het graf van de Egyptische farao Toetanchamon aangetroffen. De theorie hieromtrent is dat de farao hiermee hoopte de god Osiris gunstig te stemmen. Dit is de Egyptische god die over het dodenrijk heerste. Bovendien is op een Syrische kleitablet uit de 9e eeuw voor Christus een recept met zoethoutwortel gevonden.
In de traditionele Chinese heilkunde en de Ayurveda wordt zoethout eveneens al duizenden jaren als een tonicum gebruikt. Het zou de andere kruiden helpen om op de goede plek in het lichaam te komen en zo het lichaam te harmoniseren. Ook in het oude Griekenland en Rome werd zoethout gewaardeerd. De Romeinen kauwden erop om hun dorst te lessen. De Griekse vader van de hedendaagse geneeskunde, Hippocrates, noemde zoethout een waardevol middel.
“Zoethout wordt vaak in snoep gebruikt”
Zoethout wordt vaak in snoep gebruikt, vooral in de vorm van drop. Drop is in veel Europese landen populair en in het bijzonder in Nederland. Het wordt hier immers in verschillende vormen en smaken verkocht. Daarnaast wordt zoethout in thee en andere dranken gebruikt en als smaakstof in tabak. Het wordt vanwege de veronderstelde gezondheidsvoordelen tevens in verschillende farmaceutische middelen en kruidenmengsels verwerkt.
Andere producten waar zoethout in wordt verwerkt, zijn biersoorten met dropsmaak, theesoorten als zoethoutthee en sterrenmix, likeuren als pastis en sambuca en kauwgum, hoestdrank en keelpastilles met dropsmaak.
“Zoethout heeft een verzachtende invloed op de luchtwegen*”
En zo komen we bij de gezondheidsvoordelen. Zoethout wordt hier immers vaak om geprezen. Zoethoutwortel bevat dan ook veel plantaardige voedingsstoffen, zoals flavonoïden, saponinen, cumarine, bitterstoffen en de belangrijke stof glycyrrhizinezuur. Zoethout heeft in de eerste plaats een verzachtende invloed op de luchtwegen*. Bovendien helpt het de spijsvertering*. Dit komt omdat het een goed zuur-base evenwicht in de maag ondersteunt. Daarnaast heeft het een goed invloed op de huid*.
“Glycyrrhizine is onder meer verantwoordelijk voor de zoete smaak”
Zoals gezegd, is glycyrrhizine de actieve zoetstof in zoethoutwortel. Deze is verantwoordelijk voor de zoete smaak en veel van de gezondheidsvoordelen van zoethout. Het is een triterpenoïde saponine glycoside, die in staat is om de zoetheid van suiker te overtreffen. Naar glycyrrhizinezuur wordt momenteel veel wetenschappelijk onderzoek gedaan. De stof draagt bij aan de toepassingen die zoethout als voedingssupplement voor de gezondheid kan hebben.
“Glycyrrhizine heeft verschillende heilzame eigenschappen”
Vaak wordt gesteld dat zoethout de bloeddruk verhoogt. Dat klopt. Glycyrrhizine heeft echter ook verschillende heilzame eigenschappen, waar we in verband met Europese wetgeving hier slechts beperkt iets over mogen zeggen. Wél kunnen we zeggen dat een overmatige inname van glycyrrhizine er inderdaad toe kan leiden dat we meer vocht vasthouden en/of de bloeddruk stijgt. Voor risicogroepen zoals kleine kinderen, zwangeren en mensen met een hoge bloeddruk is het dus belangrijk om de inname van zoethout te beperken.
“Gedeglycyrrhizeerd zoethout (DGL) is een vorm van zoethout waarbij de glycyrrhizine is verwijderd”
Gelukkig bestaat er tegenwoordig ook gedeglycyrrhizeerd zoethout. Gedeglycyrrhizeerd zoethout (DGL) is een vorm van zoethout waarbij de glycyrrhizine is verwijderd. Dit proces vermindert de risico's die aan glycyrrhizine zijn verbonden, terwijl veel van de gunstige eigenschappen behouden blijven. DGL wordt vaak in supplementen en natuurlijke remedies gebruikt.
“Sommigen moeten voorzichtig zijn met het consumeren van zoethout”
Zoethout is over het algemeen veilig voor de meeste mensen, maar er zijn enkele belangrijke overwegingen. Volgens het Voedingscentrum levert een inname van minder dan 1000 mg per dag bij de gemiddelde persoon geen nare consequenties op. Sommigen moeten echter wél voorzichtig zijn met het consumeren van zoethout. Glycyrrhizine kan namelijk de bloeddruk verhogen.
Zwangere vrouwen en mensen die bepaalde medicijnen gebruiken, zoals bloeddrukverlagers, moeten voorzichtig zijn en hun arts raadplegen voordat ze zoethout consumeren. Ze dienen dus ook op te letten als ze dol zijn op een kopje zoethout- of sterrenmixthee. Hen wordt aangeraden om niet meer dan 35 mg glycyrrhizine per dag te consumeren.
In de Europese wetgeving is vastgelegd hoeveel glycyrrhizine maximaal in levensmiddelen aanwezig mag zijn. Op het etiket moet dus altijd worden vermeld dat er zoethout in een product is verwerkt. In de ingrediëntenlijst staat dan een van de volgende vermeldingen: zoethout, zoethoutwortel, zoethoutwortelextract, blokdrop, lakritz of liquorice.
“U kunt bij ons terecht voor twee verschillende zoethoutsupplementen”
Zoals u van ons gewend bent, hebben wij in ons assortiment voor elk wat wils. U kunt derhalve bij ons terecht voor twee verschillende zoethoutsupplementen. Als eerste bieden we Zoethoutwortel Sterk aan. Dit supplement bevat 10 mg glycyrrhizinezuur per capsule. Hoewel glycyrrhizinezuur juist een stof is die bijdraagt aan de gezondheidsbevorderende kenmerken van zoethoutwortel is deze dosering niet voor iedereen geschikt. Met name mensen met een (risico op) verhoogde bloeddruk kunnen voor onze andere topper met zoethoutwortel kiezen.
Het supplement zoethoutwortelextract is namelijk gedeglycyrrhizeerd. Het bevat door een specifiek extractieproces nog maar 1% glycyrrhizinezuur. Alle goede inhoudsstoffen zijn hierbij bewaard gebleven.
*Evaluatie gezondheidsclaims is lopende.
Ingrediënten (6 personen):
- 1 stok zoethout
- 5 dl room
- 75 g suiker
- 2 dl gemengde bosvruchten
- 4 blaadjes gelatine
- 5 dl Griekse yoghurt
Bereiding:
- Giet de bosvruchten in een kom en bestrooi met de helft van de suiker.
- Zet apart om te rusten.
- Week de gelatineblaadjes in koud water.
- Giet een scheut room in een kleine pan en verwarm.
- Los de geweekte gelatineblaadjes hierin op.
- Roer de rest van de suiker erdoor tot alles is opgelost.
- Voeg de warme room bij de koude room en meng goed.
- Giet de room over de yoghurt en schep goed door elkaar.
- Verdeel de bessen over de bodem van 6 glazen.
- Schenk de panna cotta eroverheen.
- Plaats minstens 5 uur in de koelkast.
- Garneer met vers geschaafd zoethout.
(Bron: mijnspar.be)
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over zoethout of andere supplementen uit ons assortiment? Neem dan contact op met onze deskundige medewerkers via het contactformulier of tijdens kantooruren via telefoonnummer +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
