Hoewel we de pompoen lang als een herfstvrucht beschouwden, kunnen we ‘m tegenwoordig het hele jaar door krijgen. Ook inheems geteeld! Bekend is dat het vruchtvlees en de pitten lekker en gezond zijn. Tegenwoordig staat echter ook de pompoenpitolie volop in de schijnwerpers. Niet zo vreemd, want deze koudgeperste olie bevat veel fijne stoffen en is bovendien goed voor de conditie van de prostaat. Daarnaast is het een goede aanvulling op het voedingspatroon van 40+ mannen.
Pompoenen (Cucurbita maxima) zijn komkommerachtige planten die zowel in Azië, Zuid-Amerika, Rusland en Europa inheems zijn. Veel mensen associëren pompoen met Halloween, maar de smakelijke en voedzame vrucht is meer dan decoratie met een kaarsje aan de voordeur. De plant krijgt prachtige oranje bloemen die ook nog eens eetbaar zijn. We kennen verschillende soorten pompoenen. De bekendste is de oranje pompoen. Deze heeft een zachte, melige smaak.
Dan kennen we de flespompoen, herkenbaar aan de lange flesvormige nek. Deze soort heeft vlezige pulp en een zoete, nootachtige smaak. En had u al eens van de sweet dumpling pompoen gehoord? Hij wordt vaak als sierpompoen gebruikt, maar is ook eetbaar en heeft een zoete en licht kastanjeachtige smaak. De spaghettipompoen dankt z’n naam aan het vruchtvlees dat nogal slierterig is. De spaghettipompoen smaakt eveneens zoet en nootachtig. De kabocha wordt ook wel de ‘groene’ pompoen genoemd, terwijl de binnenkant hartstikke oranje is. De smaak komt het meest overeen met die van tamme kastanjes.
“Echte Steirische olie wordt inmiddels als keurmerk gezien”
Over de herkomst van pompoenpitolie bestaan diverse verhalen. De Oostenrijkers uit de regio Stiermarken eigenen zich graag toe dat zij deze hebben uitgevonden. Ze noemen het derhalve ‘het groene goud van Oostenrijk’. Slovenen zeggen echter hetzelfde. Laat Stiermarken echter voorheen onderdeel van Slovenië zijn geweest en nu bij Oostenrijk horen en we zijn eruit. De officiële versie is echter dat pompoenpitolie in 1697 voor het eerst werd vermeld. De Oostenrijkers noemen het ‘Kürbiskernöl’ en claimen dus de ontdekking van deze aromatische olie. Ze gebruiken specifiek de pompoensoort Curcurbita pepo styriaca. ‘Echte Steirische’ olie wordt inmiddels zelfs als keurmerk gezien.
“De pompoenpitten worden ook wel ‘pepita’ genoemd”
De pompoenpitolie wordt verkregen door eerst de pitten uit de vruchten te verwijderen. Deze pitten worden ook wel ‘pepita’ genoemd. Hierna worden ze geroosterd om het eiwit uit de zaden van de olie te scheiden. De olie wordt dus pas na het roosteren via koude persing uit de pitten gehaald. Let wel: er zijn drie kilo pompoenpitten nodig één liter olie te verkrijgen! Het uiteindelijke resultaat is een gezonde donkerrood/bruine olie met een nootachtige smaak. Het frappante is dat de olie, eenmaal als dressing in de sla, groen blijkt.
“Vrijwel elk onderdeel van de vrucht is eetbaar en heeft z’n eigen goede kenmerken”
Pompoen: de hele vrucht is gezond
Pompoen is niet voor niets razend populair de laatste jaren. Het is immers een supergezonde groente. Bovendien is vrijwel elk onderdeel van de vrucht eetbaar en heeft z’n eigen goede kenmerken.
De oranje vrucht zelf bevat veel vitamine A, zoals in de meeste oranje of rode groente. Er zit maar liefst 246% van de ADH (Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid) voor vitamine A in. Nogal een imponerend getal. Alleen zoete aardappel, wortelen, boerenkool, raapstelen en snijbiet bevatten meer vitamine A dan pompoen. Daarnaast bevat het vruchtvlees de vitamines C en E, die beide eveneens een stevige antioxidant zijn. Tel daar nog vitamines B1, B3, B5 en B6 bij, evenals B11 (foliumzuur) en vitamine K en het is niet zo vreemd dat pompoenen tot de superfoods worden gerekend. Over mineralen valt evenmin iets te klagen. We treffen namelijk alle voor de mens belangrijke mineralen in de vrucht aan: koper, ijzer, fosfor, kalium, magnesium, zwavel, kobalt, calcium en zink. Opvallend is de aanwezigheid van moeilijk te vervangen elementen als jodium, selenium en fluor. En wat te denken van fytonutriënten zoals de polyfenole flavonoïden zeaxanthine, luteïne en cryptoaxanthine? Last but not least zijn pompoenen kampioen in omega 3-vetzuren (alfalinoleenzuur). U hoeft de schil van een biologische pompoen overigens niet weg te gooien. Schrob 'm goed schoon en gebruik ‘m als u soep maakt.
Pompoenpitolie bevat eveneens al deze fijne stoffen plus nog enkele andere. Zo treffen we selenium, arginine, linolzuur en plantensterolen in de olie aan. Goed om te weten: pompoenpitolie bevat meer vitamine E dan olijfolie. Verhit pompoenpitolie echter nooit en gebruik ‘m alleen voor koude toepassingen. Bij verhitting gaat, zoals bij vele ander olievarianten, een groot deel van de waardevolle voedingsstoffen verloren.
Pompoenpitten kunnen als snack worden gegeten. Ook deze pitten bevatten de goede stoffen die we in de rest van de vrucht aantreffen. Ze bevatten tevens een flinke hoeveelheid meervoudig onverzadigde vetzuren en veel antioxidanten. Ze zijn ook nog eens een goede bron van voedingsvezels. Het fijne van pompoenpitten is dat ze zowel rauw, geroosterd, gezouten of ongezouten kunnen worden gegeten. U kunt ze eenvoudig toevoegen aan baksels, salades, smoothies of simpelweg als tussendoortje een handjevol verorberen.
“In het Oostenrijkse Stiermarken staat vrijwel in elk gezin een fles ‘Kürbiskernöl’ op tafel”
In het Oostenrijkse Stiermarken staat vrijwel in elk gezin een fles ‘Kürbiskernöl’ op tafel. Pompoenpitolie past kennelijk overal bij. Ze gebruiken de olie in salades, door de pesto en pasta, over kaas, op risotto, in de soep, over ijs en door de taart. Ook bij een gebakken of gekookt eitje is de olie populair. De Stiermarkers eten meestal niet de vrucht zelf, ze concentreren zich op de pitten en de olie.
“Pompoenpitolie wordt veelvuldig aan cosmetica toegevoegd”
Pompoenpitolie wordt niet alleen inwendig gebruikt maar vindt ook gretig aftrek in de cosmetica-industrie. Het wordt veelvuldig aan producten toegevoegd. Zo is een masker met gekraakte pitten en een mengel van pompoen-, meloen- en olijfolie verzachtend voor de huid. U kunt pompoenpitolie ook één- of tweemaal per week op het gezicht, de lippen, de hals en uw decolleté aanbrengen. Die krijgen hier een heerlijke opknapbeurt van en worden weer stralend en fris.
“Pompoenpitolie is een fantastische aanvulling op het voedingspatroon van 40+ mannen”
Pompoenpitolie staat daarnaast bekend als fantastische aanvulling op het voedingspatroon van 40+ mannen. De olie is namelijk goed voor de prostaatfunctie*. Daarnaast ondersteunt de olie de urinewegen van man en vrouw*. Wie van gemak houdt en toch van de gezondheidsbevorderende kwaliteiten van pompoenpitolie wil profiteren, kan bij ons terecht voor koosjer en halal gecertificeerde softgels met pompoenpitolie.
Deze zijn uiteraard gemaakt van koudgeperste olie en van premium kwaliteit. Het omhulsel is van rundergelatine. Dat betekent dat de softgels niet geschikt zijn voor vegetariërs en veganisten.
*Evaluatie gezondheidsclaims is lopende.
(Bron: eetsnob.nl)
We zeiden al dat het niet verstandig is om pompoenpitolie te verhitten omdat dan al die fijne voedingsstoffen verloren gaan. U kunt de olie bijvoorbeeld wel gebruiken om een heerlijke dressing van te maken die bij elke salade past. Bovendien is deze dressing heerlijk met een stokbroodje en wat zeezout.
Ingrediënten sla:
- Stevige slasoort (bijv. Romana of little gem)
- Zakje pompoenpitten
- Geschaafde Parmezaanse kaas
Ingrediënten dressing:
- 4 el pompoenpitolie
- sap van 1 biologische sinaasappel plus beetje rasp van de schil
- 1 el witte wijnazijn
- 1 tl gedroogde dragon
- peper en zout
Bereiden:
- Was de sla en snijd deze in grove stukken (stronk niet gebruiken)
- Rooster de pompoenpitten kort op hoog vuur in een droge pan
- Meng de ingrediënten voor de dressing: eerst de olie met de azijn opkloppen tot het schuimig wordt, dan de rest toevoegen en goed mengen
- Leg de slabladen op een grote schaal
- Strooi de geroosterde pompoenpitten hier overheen en de geschaafde Parmezaanse kaas
- Besprenkel ruim met de dressing.
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over pompoenpitolie of een van onze andere plantaardige oliën? Neem dan tijdens kantooruren contact op met onze medewerkers via tel. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
