Wat hebben onze darmen en brein met elkaar gemeen? Meer dan u zou denken! Onderzoekers hebben ontdekt dat onze darmgezondheid onze emoties en gedachten beïnvloedt. Hoe werkt de darm-breinconnectie? En hoe kunnen we goede bacteriën inzetten om ons humeur te verbeteren? Tijd om de wondere wereld van psychobiotica te ontdekken.
- Wat zijn psychobiotica?
- Wat is de darm-breinconnectie?
- Welke bacteriestammen zijn als psychobiotica geïdentificeerd?
- Hoe kunt u uw inname van psychobiotica verhogen?
- Psychobiotica: geluk begint in de darmen
Wat zijn psychobiotica?
Misschien doet de term psychobiotica niet direct een belletje rinkelen. De term probiotica klinkt voor velen daarentegen wél vertrouwd in de oren. Probiotica is samengesteld uit het Latijnse woord pro wat voor betekent en het Griekse woord bios, wat leven betekent. Probiotica betekent dus letterlijk ‘voor het leven’. Psychobiotica verwijst naar nuttige bacteriën die invloed uitoefenen op ons microbioom en daarmee de hersenfunctie en ons gedrag beïnvloeden.
Het idee hierachter is dat de darmen en de hersenen via de hersen-darm-as nauw met elkaar zijn verbonden. Een verstoring in de darmflora kan daarom een mentale disbalans veroorzaken. Dit uit zich in stress, negatieve gevoelens, piekeren en een onrustig gevoel. Door psychobiotica in te nemen, kan het evenwicht in de darmen worden hersteld. Dit is gunstig voor een goede geestelijke balans.
Weetje:
Onze darmen zijn verantwoordelijk voor 80% van de aanmaak van ons gelukshormoon serotonine.
De relatie tussen ons brein en onze darmen is fascinerend. Het gevoel van ‘vlinders in de buik hebben’ is waarschijnlijk het bekendste verband tussen het brein en de darmen. Maar iedereen zal ook herkennen hoe stress en angst onze eetlust kunnen wegnemen of hoe de aanblik van iets lekkers onze maag doet knorren. Ons maag-darmkanaal is gevoelig voor emotie. Gevoelens als woede, angst, verdriet en blijdschap (en meer) kunnen de darmen van slag brengen.
Deze verbinding werkt twee kanten op. Een onrustige darm kan signalen naar de hersenen sturen, net zoals een onrustig brein signalen naar de darmen kan sturen. Het communicatiesysteem tussen onze darmen en hersenen wordt de ‘darm-hersenas’ genoemd. De afgelopen tien jaar is er veel onderzoek gedaan naar deze complexe wisselwerking tussen de hersenen en de darmen, ook wel de darm-breinconnectie genoemd. Inmiddels worden de darmen ook wel ons ‘tweede brein’ genoemd.
“De lactobacillus wordt gebruikt om voedingsmiddelen te fermenteren”
Verschillende bacteriestammen zijn als mogelijke psychobiotica geïdentificeerd. Enkele voorbeelden hiervan treft u hieronder aan.
Lactobacillus rhamnosus: Lactobacillus-bacteriën worden ook wel melkzuurbacteriën genoemd. Deze bacteriën komen van nature in de darmen voor en zetten suikers om in melkzuur om aan energie te komen. De lactobacillus wordt gebruikt om voedingsmiddelen te fermenteren. Het bekendste fermentatieproduct is yoghurt. De Lactobacillus rhamnosus zorgt samen met Bifidobacteriën voor de aanmaak van het rustgevende GABA.
Lactobacillus plantarum: De Lactobacillus plantarum valt eveneens onder de melkzuurbacteriën. De bacterie helpt om voedingsstoffen te verteren, heeft antioxidante eigenschappen en heeft een gunstige invloed op het cholesterol. Studies hebben bovendien aangetoond dat deze bacteriën in combinatie met andere probiotica voor een afname van negatieve gedachten zorgen bij mensen met een neerslachtige stemming.
Bifidobacterium longum: Bifidobacteriën leven met name in de dikke darm en zijn enorm belangrijk voor onze gezondheid. Een van de belangrijkste functies van deze bacteriesoort in mensen is het verteren van vezels en andere complexe koolhydraten die het lichaam niet uit zichzelf kan verwerken. Bovendien draagt de stam bij aan de productie van B-vitamines en gezonde ‘korte-keten-vetzuren’. Deze vetzuren hebben een belangrijke rol bij de darmgezondheid en helpen potentieel bij de regulering van onze eetlust.
Streptococcus thermophilus: De Streptococcus thermophilus-bacteriën worden veelvuldig ingezet om producten te fermenteren. De bacterie wordt onder andere bij de productie van mozzarella gebruikt en in combinatie met andere bacteriën bij de productie van yoghurt en Zwitserse kaas toegepast. Net als andere melkzuurbacteriën draagt de Streptococcus thermophilus bij aan de productie van de neurotransmitter GABA.
Bifidobacterium breve: De Bifidobacterium breve is een bekende inwoner van de menselijke darm. Onderzoek laat zien dat toediening van deze bacterie kan helpen om de niveaus van het stresshormoon cortisol te verminderen. Recent onderzoek laat eveneens zien dat de bacterie een rol speelt bij de vorming van het gelukshormoon serotonine.
“Een portie zuurkool kan tot 28 bacteriestammen bevatten”
Hoe kunt u uw inname van psychobiotica verhogen?
Als de bacteriestammen die hierboven zijn genoemd en andere probiotica in de juiste hoeveelheden aanwezig zijn, kan dat aan een soepele ontlasting, een betere weerstand tegen stress en minder negatieve gedachten bijdragen. Gelukkig kunnen we deze bacteriestammen via onze voeding binnenkrijgen! Om het u gemakkelijk te maken, hebben we een lijstje samengesteld met voedingsmiddelen die rijk zijn aan gezonde bacteriën:
Yoghurt: De bekendste bron van probiotica. Kies bij voorkeur voor de volle variant, zonder toegevoegde suikers en check op het etiket of de yoghurt levende culturen bevat.
Zuurkool: Zuurkool is gefermenteerde kool en een waar superfood. Na het fermentatieproces beschikt zuurkool over verschillende probiotische stammen. Uiteenlopende probiotische stammen brengen wederom verschillende gezondheidsvoordelen met zich mee. Een portie zuurkool kan tot 28 bacteriestammen bevatten! Let wel op: kant-en-klare zuurkool is vaak gepasteuriseerd, een proces dat de gunstige probiotica doodt. Check het etiket om zeker te weten dat het om ongepasteuriseerde zuurkool gaat en gebruik de kool koud.
Augurk: Voor veel mensen de meest geliefde bron van probiotica.
Kombucha: Kombucha wordt van thee gemaakt, met behulp van een ‘SCOBY’ gefermenteerd en met honing gezoet. De SCOBY is een verzameling van gisten en bacteriën die een fermentatieproces in gang zetten. Kombucha is een verfrissend drankje dat vaak als gezonder alternatief voor frisdrank wordt gezien.
Kefir: Kefir behoort tot de absolute top van probiotica. Het kan zowel van water als zuivel worden gemaakt en levert tussen de 10 en 34 probioticastammen! Een eenvoudig recept vindt u hier.
Kimchi: Kimchi is een traditioneel gefermenteerd Koreaans gerecht op basis van kool en andere groente. Deze krachtige smaakmaker vindt u bij de Aziatische toko of de biologische supermarkt.
Tempeh: Tempeh is een vegetarische vleesvervanger op basis van gefermenteerde soja. Het bevat naast probiotische bacteriën een grote hoeveelheid vitamines en mineralen.
Zuurdesembrood: Zuurdesembrood is een ware traktatie voor onze darmen. Zuurdesembrood bevat technisch gezien eerst probiotica, omdat deze in de ‘starter’ verwerkt zijn. Eenmaal gebakken, sterven de vriendelijke bacteriën helaas af. Desalniettemin is zuurdesembrood een rijke bron van prebiotische vezels. Prebiotica (niet-verteerbare vezels) zijn een voedingsbron voor probiotica en gunstig voor onze stoelgang.
Psychobiotica: geluk begint in de darmen
In de wereld van voeding en gezondheid wordt steeds meer ontdekt over het belang van onze darmbacteriën voor ons gevoel van welzijn. Psychobiotica zijn een veelbelovende en nieuwe benadering van het verbeteren van onze geestelijke veerkracht. Hoewel er nog meer onderzoek nodig is om de voordelen van deze nuttige bacteriën te begrijpen, is het duidelijk dat deze nieuwe klasse van probiotica potentie heeft voor mensen die mentaal uit balans zijn.
Dus onthoud: geluk begint in de darmen. Wees dus lief voor uw darmflora zodat zij goed voor u zorgen.
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over probiotische voeding of probioticasupplementen? Neem dan contact op met onze deskundige medewerkers via het contactformulier of tijdens kantooruren via telefoonnummer + 31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
