Het lichaam ‘ontzuren’, misschien heeft u er weleens over gehoord. Het belang van een evenwichtige zuur-base balans is iets waar de reguliere en alternatieve behandelingswijzen het niet over eens worden. Des te meer reden om ons eens in het onderwerp te verdiepen. Na dit blog weet u alles over de zin en onzin van ontzuren en of supplementen ons hierbij kunnen helpen.
- Zuren en basen uitgelegd
- Wat is het zuur-base evenwicht?
- 'Verzuring' is een natuurlijk proces
- Waarom zouden we ontzuren?
- Hoe weet u of u 'te zuur' bent?
- Welke voeding is dan basevormend?
- Wat kunt u zelf doen?
Zuren en basen uitgelegd
Voordat we u uitleggen hoe de zuur-base balans in het lichaam werkt, geven we u een klein lesje scheikunde. Bij het begrip ‘zuur’ denkt men snel aan voedsel dat een zure smaak achterlaat zoals citroen of zuurkool. Scheikundig gezien, zegt de term zuur iets over de eigenschap van een stof. Het tegenovergestelde van een zuur noemen we een ‘base’. Voorbeelden van basische stoffen zijn natrium-bicarbonaat (beter bekend als baking soda) en kaliumbicarbonaat.
Om aan te geven of een stof zuur of basisch is, gebruiken we de pH-waarde. De pH-schaal loopt van 0 t/m 14, waarbij 0 extreem zuur is en 14 extreem basisch of alkalisch. Een pH-waarde van 7 wordt als neutraal beschouwd, water bijvoorbeeld. De pH-waarde van citroensap ligt tussen de 2 en de 3, heel zuur dus. Toch draagt citroensap niet bij aan verzuring van het lichaam, maar hierover later meer.
“De normale pH-waarde van ons bloed ligt tussen de 7,35 en 7,45”
Voor het goed functioneren van diverse lichaamsfuncties is het van cruciaal belang om de zuurgraad van ons bloed binnen nauwe grenzen te houden. Ons lichaam streeft dus altijd naar een normaal zuur-base evenwicht. Maar wat is dat eigenlijk?
Het zuur-base evenwicht is de balans van de pH-waarde van ons bloed. De zuurgraad van ons bloed is afhankelijk van de hoeveelheid opgeloste basische en zure stoffen in het bloed, vandaar de term zuur-base evenwicht. Maar de pH-waardes in ons lichaam verschillen.
De omgeving van onze maag is bijvoorbeeld erg zuur, met een pH van 3,5 of lager. Dit is nodig om ons voedsel af te breken. De normale pH-waarde van ons bloed daarentegen, ligt tussen de 7,35 en 7,45. Licht basisch dus.
Sommige theorieën luiden dat wij door onze Westerse leefstijl met slechte voeding, veel stress, milieuvervuiling en medicijnen langzaam een beetje verzuurd raken. Dit zou onze gezondheid niet ten goede komen. In tegenstelling tot de alternatieve behandelingswijzen besteedt de reguliere geneeskunde maar weinig aandacht aan de vermeende negatieve gevolgen van verzurende voeding.
“De zuur-base balans wordt gehandhaafd via onze nieren, longen, huid en spijsvertering”
Verzuring is een natuurlijk proces. Naarmate we ouder worden, wordt het lichaam steeds zuurder. Zuren ontstaan niet enkel door externe factoren zoals luchtvervuiling. Zuren ontstaan ook van binnenuit als normaal afvalproduct van de verbranding van ons voedsel. Gedurende de dag wisselt de pH-waarde van de lichaamsvloeistoffen dan ook enigszins. Zodra het lichaam te zuur wordt, heeft het verschillende mechanismen om ervoor te zorgen dat de pH snel weer op het juiste niveau komt.
De zuur-base balans wordt gehandhaafd via onze nieren, longen, huid en spijsvertering. De snelste methode is via onze ademhaling. Als de pH-waarde in het lichaam te laag is, zijn we ‘te zuur’. Door versneld te ademen (hyperventilatie), daalt het Co2-gehalte en stijgt de pH van het bloed. Zo wordt het lichaam meer alkalisch.
De langzame, ingewikkelde manier is via de nieren. Onze nieren handhaven de concentratie van het basische bicarbonaat (niet te verwarren met de zakjes bakpoeder die u in de kast hebt liggen) door deze opnieuw op te nemen of uit te scheiden. Door bicarbonaat opnieuw op te nemen stijgt de pH in het bloed. Andersom kunnen de nieren bicarbonaat uitscheiden, zodra het lichaam te basisch is.
“Zodra het lichaam te zuur is, worden er basische mineralen zoals calcium, magnesium uit onze weefsels gebruikt”
Als ons lichaam zo goed in staat is om de pH-waarde zelf op peil te houden, wat is dan het nut van ontzuren? Dat zit zo: als ons lichaam voedsel verbrandt, laat dit een soort residu achter. U zou het kunnen vergelijken met as na het verbranden van een stuk hout. Dit overblijfsel kan zuur, neutraal of alkalisch van aard zijn. De voorstanders van zuur-base dieet beweren dat deze ‘as’ de zuurtegraad van ons lichaam beïnvloedt.
Het is om die reden van belang om voldoende alkaliserende voeding te consumeren, zodat de zuren uit de voeding kunnen worden geneutraliseerd. Bij een teveel aan ‘zuurresten’ in het lichaam, worden er basische mineralen zoals calcium en magnesium uit onze weefsels gebruikt om de pH weer op een gezond peil te brengen. Als u weinig mineraalrijke voeding tot u neemt, rooft dit veel van uw basische voedingsstoffen.
“Een waarde rond de 7 of net daarboven heeft de voorkeur”
Als u te weten wilt komen hoe ‘zuur’ u bent, kunt u dit testen met behulp van pH-teststrips. Deze zijn te verkrijgen bij de apotheek of drogisterijen. De strips meten de zuurgraad van uw urine. Om een goed beeld te krijgen van uw zuur-base evenwicht, kunt u het beste een aantal dagen achter elkaar, meerdere keren per dag uw zuurtegraad meten. Een waarde rond de 7 of net daarboven heeft de voorkeur en weerspiegelt volgens de voorstanders van het alkalinedieet een gezond zuur base evenwicht.
Sceptici vinden de test echter onbetrouwbaar. Voeding kan namelijk wel de pH-waarde van onze urine veranderen maar dit is een slechte indicator voor het bepalen van uw algehele gezondheid. Behalve door onze voeding wordt de pH van onze urine ook beïnvloed door heel wat andere factoren. Daarnaast is het belangrijk om te weten dat de teststrips niets over de pH-waarde in ons bloed zeggen. Gelukkig voor ons, maken diverse mechanismen in het lichaam het haast onmogelijk voor invloeden van buitenaf om de pH-waarde in ons bloed te veranderen. Als dit wel het geval was, zouden we een groot probleem hebben.
“Kruiden werken extreem basevormend”
We vertelden u eerder dat de pH-waarde van een product niet iets zegt over het effect op het lichaam. Neem nou citroensap. Voordat citroensap wordt verteerd, heeft het een zure pH. Zodra citroensap door het lichaam is verwerkt, produceert het basische bijproducten. Dit maakt citroensap tot een basevormend of alkaliserend voedingsmiddel.
Voeding die basevormend (ontzurend) werkt, omvat de meeste groentesoorten, fruit, noten en zaden, aardappelen, alle soorten thee, paddenstoelen, spruiten en kiemgroente zoals alfalfa.
Met name zeegroente en algen zoals chlorella en spirulina zijn rijk aan basevormende mineralen en sporenelementen. Ook kruiden werken extreem basevormend. Denk aan kaneel, zoethout, gember, basilicum, brandnetel, anijs, driekleurig viooltje, kamille, peterselie, venkel en nog veel meer.
Onder verzurende voedingsmiddelen vallen dierlijke producten zoals zuivel, eieren en met name vlees, geraffineerde suikers, koolzuurhoudende dranken, alcohol en koffie. Deze producten dient u met mate binnen te krijgen.
Wat kunt u zelf doen?
Na het lezen van dit blog vraagt u zich misschien af: is het nu noodzakelijk om te ontzuren of kan ons lichaam dit prima zelf oplossen? In essentie is ons lichaam heel goed in staat om de pH-waarden in ons lichaam te reguleren, mits er voldoende basische mineralen aanwezig zijn. Het is dus van belang om dagelijks volop basische mineralen zoals calcium, magnesium en zink binnen te krijgen. Lukt dat niet altijd middels uw voeding? Dan kan een supplement met calcium en magnesium uitkomst bieden. Supplementen met zink kunnen eveneens bijdragen aan een normale zuur-base balans. U hoeft dus niet meteen bang te worden voor verzuring als u wel eens eieren, vlees of vis eet. Een teveel aan verzurende voedingsmiddelen zoals frisdrank, sterk bewerkt voedsel, vlees en alcohol brengen op lange termijn echter wel andere problemen met zich mee.
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over het lichaam ontzuren met voeding en supplementen? Neem dan tijdens kantooruren contact op met onze medewerkers via tel.nr. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
