Voedingssupplementen bevatten vitamines, mineralen of bioactieve stoffen in de vorm van pillen, capsules, poeders of drankjes. Deze producten zijn bedoeld als aanvulling op een gezond en gevarieerd eetpatroon. In dit blog gaan we in op hoe voedingssupplementen worden gemaakt en welke eisen eraan ten grondslag liggen.
- Welke soorten voedingssupplementen zijn er?
- Synthetische of natuurlijke vitamines en mineralen?
- Wat is het verschil in effectiviteit?
- Welke verschillende processen zijn er?
- Hoe zit het met hulpstoffen?
- Wet- en regelgeving rondom voedingssupplementen
Welke soorten voedingssupplementen zijn er?
Voedingssupplementen zijn op veel plekken te koop in allerlei merken, soorten en maten. Grofweg kunnen voedingssupplementen in 4 categorieën worden ingedeeld:
- Enkelvoudige vitaminesupplementen: in deze supplementen zit één vitamine, bijvoorbeeld vitamine C.
- Gecombineerde vitaminesupplementen: dit zijn supplementen waarin een vitamine met een mineraal wordt gecombineerd. Een voorbeeld hiervan is een vitamine D-supplement met het mineraal calcium of een vitamine B-complex met meerdere B-vitamines.
- Multivitamines: in een multivitamine zitten alle 13 vitamines, inclusief belangrijke mineralen als magnesium en ijzer.
- Overige supplementen: naast bovengenoemde supplementen zijn er ook supplementen met kruiden (sint-janskruid, kurkuma, gember, kaneel), olie (omega-oliën, druivenpitolie, borage olie) of stofwisselings- en/of spijsverteringsenzymen (lactase, CoQ10, plantenenzymen e.d.).
"Ons lichaam maakt geen onderscheid tussen natuurlijke of synthetische stoffen. Ze zijn dus beiden even gezond en veilig."
Natuurlijke versus synthetische vitamines
Wat is het verschil tussen synthetische en natuurlijke vitamines?
Natuurlijke vitamines en mineralen zijn stoffen in de natuur die aan planten zijn onttrokken. Deze stoffen kunnen van dierlijke of plantaardige oorsprong zijn.
Synthetische vitamines zijn stoffen die in een laboratorium worden gemaakt. Als synthetisch gefabriceerde vitamines natuuridentiek zijn (dezelfde chemische formule en 3D structuur), kan het lichaam deze niet onderscheiden. Ze zijn dus beiden even gezond en veilig.
"Voor vitamine D, B5, B6, B11 (foliumzuur) en B12 geldt dat ze in (synthetische) pilvorm beter worden opgenomen"
Wat is het verschil in effectiviteit?
Onze lichamen lijken zowel synthetische als de natuurlijke vormen goed te kunnen opnemen. Dit verschilt echter per vitamine. Voor vitamine D, B5, B6, B11 (foliumzuur) en B12 geldt dat ze in (synthetische) pilvorm beter worden opgenomen. Dit komt omdat uw lichaam de vitamines uit voedsel nog moet omzetten in een actievere vorm. Dit gebeurt in onze maag en darmen. U bent in dat geval afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de zuurgraad van de maag. Als u bijvoorbeeld gebruik maakt van maagzuurremmers, wordt vitamine B12 minder goed opgenomen.
Vitamine E vormt een van de uitzonderingen. De natuurlijke vorm van vitamine E (RRR-alfa-tocoferol) wordt tot wel 3,42 keer sneller en beter opgenomen door het lichaam dan de synthetische vorm.
"In grote lijnen zijn natuurlijke en synthetische vitamines dus identiek"
Welke verschillende processen zijn er?
De stof isoleren
De eerste zuivere vitamine C werd rond 1910 verkregen door de stof te isoleren uit limoenen en sinaasappels. Tegenwoordig wordt vitamine C uit glucose gesynthetiseerd. De glucose wordt door bacteriën gefermenteerd.
Synthese of industrieel geproduceerd
Synthetische voedingssupplementen worden in een fabriek of een laboratorium gemaakt middels verschillende chemische bewerkingen. Als basis kan bijvoorbeeld olie worden gebruikt waarmee de moleculaire structuren van vitamines en mineralen worden nagemaakt. In grote lijnen zijn natuurlijke en synthetische vitamines dus identiek en worden synthetische vitamines goed, (soms zelfs beter) door het lichaam opgenomen.
"Vulstoffen als cellulose en rijstconcentraat zijn nodig om de capsules met gelijke samenstelling te vullen"
Hoe zit het met hulpstoffen?
Voor de productie van tabletten, capsules, poeders of vloeibare producten is het altijd nodig om zogenoemde 'hulpstoffen' te gebruiken. Hulpstoffen zorgen er bijvoorbeeld voor dat ingrediënten in een tablet bij elkaar worden gehouden of er bij een poeder juist voor zorgen dat de ingrediënten niet bij elkaar komen. Vulstoffen als cellulose en rijstconcentraat zijn nodig om de capsules met gelijke samenstelling te vullen. Tenslotte zorgen antiklontermiddelen ervoor dat de ingrediënten niet vastplakken tijdens het productieproces.
Wet- en regelgeving rondom voedingssupplementen
Als u voedingssupplementen wilt maken of verkopen, moet u zich aan verschillende wet- en regelgeving houden.
Europese richtlijn voor voedingssupplementen
De Europese richtlijn voor voedingssupplementen is de basis voor Nederlandse wetten en regelingen. Door deze richtlijn worden consumenten beschermd tegen potentiële gezondheidsrisico’s. Bovendien bewaakt de richtlijn dat de informatie op verpakkingen en websites geen misleidende informatie bevat.
Hierin staat onder meer:
- de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH)
- de maximale hoeveelheden vitaminen en mineralen die een supplement mag bevatten
- de eisen voor gezondheidsclaims op verpakkingen en in advertenties
Warenwetbesluit Kruidenpreparaten
Knoflook, valeriaan, kurkuma, gingko en sint-janskruid zijn voorbeelden van kruiden die in voedingssupplementen worden gebruikt. Kruidenpreparaten of -extracten dienen zich, naast Europese richtlijnen, ook aan de regels in het Warenwetbesluit Kruidenpreparaten te houden.
Claims over voedingssupplementen
Op voedingssupplementen is de Verordening (EG) nr. 1924/2006 van toepassing. Hierin staat dat dat voedingsclaims en gezondheidsclaims alleen onder bepaalde voorwaarden op de producten mogen staan. Voedingssupplementen zijn geen geneesmiddelen en daarom mogen er geen medische claims worden gevoerd. Wel mogen er gezondheidsclaims worden gemaakt, wanneer deze onderbouwd zijn en kunnen worden waargemaakt. Meer informatie vindt u bij het onderwerp Claims levensmiddelen.
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over onze voedingssupplementen? Neem dan tijdens kantooruren contact op met onze medewerkers via tel. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
