De één denkt bij het woord 'mineralen' meteen aan rotsen en gesteente, terwijl bij een ander direct stoffen als ijzer en magnesium boven komen drijven. Feit is dat mineralen de afgelopen miljoenen jaren verantwoordelijk zijn voor het vormen van de aardkorst. Een ander feit is dat het binnenkrijgen van voldoende mineralen onontbeerlijk is voor het goed functioneren van het menselijk lichaam. We hebben er wel 17 nodig!
- Wat zijn mineralen?
- Welke mineralen zijn er?
- Wat doen mineralen in ons lichaam?
- In welke voeding zitten mineralen?
Wat zijn mineralen?
Wat voeding betreft, zijn mineralen stoffen die net als vitamines in kleine hoeveelheden voorkomen in onze voeding en dranken. Ze zijn onmisbaar voor de normale groei en ontwikkeling van het lichaam en dus uiteindelijk voor een goede gezondheid. Sterker nog: zonder mineralen in ons lichaam kunnen de vitamines in onze voeding niets presteren. Zonder mineralen zouden de vitamines samen met de afvalstoffen direct weer worden afgevoerd.
Welke mineralen zijn er?
We onderscheiden 17 mineralen. Dit zijn borium, calcium, chloor, fosfor, ijzer, jodium, kalium, kobalt, koper, magnesium, mangaan, molybdeen, natrium, selenium, silicium en zink.
“Mineralen vervullen een groot aantal essentiële taken”
Mineralen leveren geen energie. Ze zijn echter niet alleen belangrijk voor het ondersteunen van de vitamines. Ze vervullen zelf namelijk een groot aantal essentiële taken. Mineralen zijn onder meer nodig voor de aanmaak van bloed, botten en weefsels en zorgen voor een goede samenstelling van het lichaamsvocht. Daarnaast onderhouden ze de conditie van het zenuwstelsel. Ook de spieren zijn op voldoende inname aangewezen, want mineralen zijn noodzakelijk voor het samentrekken van de spieren, de aderen en de darmen.
En dan zijn we er nog niet. Mineralen zijn namelijk tevens onmisbaar voor de energiehuishouding en het zuurstoftransport. Kortom: zonder mineralen geen leven.
“Aardappelen, wortels en pastinaken zijn uitstekende boriumbronnen”
- Borium: Borium vinden we in fruit, groente, noten en peulvruchten. Met name fruit en groente zijn rijk aan borium. Aardappelen, wortels en pastinaken zijn uitstekende boriumbronnen. Maar ook dadels, pruimen, rozijnen, honing, pinda’s, bier en wijn bevatten ruime hoeveelheden van dit belangrijke mineraal.
- Calcium: Het is belangrijk om dagelijks voldoende calcium binnen te krijgen om uw botten en weefsels sterk te houden. Daarnaast is calcium belangrijk voor de overdracht van zenuwsignalen. We treffen calcium voornamelijk in zuivelproducten aan, maar ook in bijvoorbeeld spinazie.
- Chloor: Chloor treffen we aan in maagzuur. Dit mineraal wordt vooral in keukenzout aangetroffen, maar het zit in zoveel producten dat zelfs mensen met een zoutarm eetpatroon doorgaans voldoende binnenkrijgen.
“Vitamine C kan helpen om de opname van ijzer te bevorderen”
- Chroom: Chroom is een sporenelement dat een gezonde bloedsuikerspiegel ondersteunt. Uit onderzoek is gebleken dat dat chroompicolinaat-capsules kunnen bijdragen aan het handhaven van normale bloedsuikergehaltes. Daarnaast blijkt ook dat chroompicolinaat capsules bijdragen aan een normale stofwisseling van koolhydraten, vetten en eiwitten. Chroom zit vooral in noten, peulvruchten en volkoren granen.
- Fosfor: Een sterk skelet heeft fosfor nodig. Bovendien helpt fosfor om voedingsstoffen in energie om te zetten. Fosfor maakt tevens deel uit van ons DNA. We treffen fosfor vooral aan in dierlijke producten en volkoren granen.
- IJzer: IJzer is in het menselijk lichaam belangrijk voor de vorming van hemoglobine, een onderdeel van rode bloedcellen. Rode bloedcellen zorgen voor het vervoer van zuurstof van de longen naar de weefsels. IJzer komt in twee vormen in onze voeding voor, als heemijzer en als non-heemijzer. We treffen heemijzer alleen aan in dierlijke producten en non-heemijzer in zowel dierlijke als plantaardige voeding. Heemijzer dat onder meer in kip, rund-, lams- en varkensvlees wordt aangetroffen, wordt beter opgenomen dan non-heemijzer. In voedingsmiddelen als brood, volkoren producten, eieren, donkergroene groente, peulvruchten en noten en in rund- of lamsvlees zit meer ijzer dan in varkensvlees of kip. Zowel dierlijke producten als plantaardige voedingsmiddelen zoals brood en volkoren producten, donkergroene groente en noten bevatten non-heemijzer. Vitamine C kan helpen om de opname van ijzer te bevorderen.
- Jodium: Jodium is nodig voor een normale groei en ontwikkeling van kinderen en voor een normale energiestofwisseling. De belangrijkste functie van jodium is echter het reguleren van de schildklierfunctie. In Nederland hebben we niet zoveel producten waar natuurlijk jodium in zit en daarom wordt er aan verschillende voedingsmiddelen jodium toegevoegd, voornamelijk in de vorm van gejodeerd zout (natrium). In zeewater bevindt zich veel jodium. Vandaar dat we het ook aantreffen in vis en zeegroente. In Nederland wordt tevens jodium aan brood toegevoegd.
“Zalm, bananen en pure chocolade zijn ware kaliumbommen”
- Kalium: Kalium draagt bij aan het behoud van sterke spieren, het ondersteunt onze bloeddruk en het is goed voor ons zenuwstelsel. Kalium is samen met natrium en chloride een belangrijk elektrolyt in het lichaam. Elektrolyten zijn verantwoordelijk voor de bloeddruk en de vochtbalans tussen cellen en weefsels. Kalium zorgt ook voor een goede prikkelgeleiding van de zenuwen en het samentrekken van de spieren. Groente en fruit, maar ook vlees, vis, noten, zuivelproducten en volkoren graansoorten zijn goede bronnen van kalium. Vooral zalm, bananen en pure chocolade zijn ware kaliumbommen. Goed nieuws voor zoetekauwen!
- Koper: Koper heeft een functie bij het transport van ijzer. Daarnaast is koper onmisbaar voor de vorming van pigment in huid en haar. We treffen koper aan in vlees en vis, maar ook in graan en cacao.
- Magnesium: Ons lichaam kan zelf geen magnesium aanmaken, maar heeft het wel nodig. Dat betekent dat we dit mineraal uit onze voeding moeten halen. Magnesium is belangrijk voor verschillende processen in het lichaam. Het ondersteunt bijvoorbeeld de spieren, het zenuwstelsel, botten en tanden, de mentale prestaties en helpt bij vermoeidheid. Magnesium draagt bij aan een normale eiwitopbouw en aan hersenfuncties die betrokken zijn bij het leervermogen. Magnesium zit in brood en graanproducten, noten, groente, melk en melkproducten en vlees.
“Mangaan is verantwoordelijk voor een goede botstructuur”
- Mangaan: Mangaan is verantwoordelijk voor een goede botstructuur. Mangaan helpt energie vrij te maken uit voeding. Thee bevat mangaan, maar ook noten, bruine rijst en andere volkoren granen.
- Natrium: Natrium is het hoofdbestanddeel van zout. Het houdt vocht vast in uw lichaam en draagt bij aan de geleiding van zenuwprikkels.
“Vlees, vis, quorn, paranoten en graanproducten bevatten veel selenium”
- Seleen of selenium: Selenium is een belangrijk mineraal en speelt een rol bij verschillendeprocessen in ons lichaam. Het is een antioxidant en ondersteunt ons afweersysteem. Selenium uit voeding kunnen we via zowel plantaardige als dierlijke voedingsmiddelen binnenkrijgen. Vlees, vis, quorn, paranoten en graanproducten bevatten veel selenium.
- Zink: Zink speelt een rol bij diverse functies in het lichaam. Vlees, lever, eieren, gevogelte en zeevruchten bevatten veel zink. Maar ook noten, peulvruchten, zaden en bepaalde bladgroentes staan bekend om de hoge zinkgehaltes.
Het is voor sommige mensen belangrijk om extra op te passen of ze wel voldoende mineralen binnen krijgen, bijvoorbeeld zwangeren, jongeren en vrouwen die borstvoeding geven. Voor deze kwetsbare groep en voor mensen die weinig of geen dierlijke producten eten, zoals vegetariërs en veganisten, kan een aanvulling nuttig zijn.
Vragen of advies?
Wilt u meer weten over mineralen of heeft u andere vragen? Wij helpen u graag! Onze deskundige medewerkers zijn dagelijks tijdens kantooruren telefonisch te bereiken op tel. +31 (0)75-612 12 47 (lokaal tarief).
